“Bu gecenin güzel pastasını alkışlarla aramıza alıyoruz” duyurusunu yapan müdür pisti dolduranlardan dolayı kaçırdığımız görüntüleri bize naklen anlattı. Düğünün tadını gençler ve çocuklar çıkardı. Gelin-damat çok yoruldu. Kayınpeder çok para harcadı. Ve ben de çok keyif aldım.

Eshab-Kehf Mağarası, Roma Tapınağı, Roma Yolu, Tarsus Müzesi, Şahmeran Hamamını gezip, şelalede soluklandık. Aydan’a “Burası bir günde keşfedilecek bir yer değil“ dediğimde ”Biz bu tarz-ı hususi kentte tarz-ı hususi bir kadın tanıdık.” yanıtı verdi.

Geçen yaz Şehrinaz pazara giderken annesine ‘bir şey lazım mı?’ diye sorup da “Bana bir tayt alsana. Siyah olsun” deyince Şehrinaz kendi saçları yola yazmış. ”Ne tayt ha! Sen bana çocukken şort giydirtme ama kendin 75 yaşında olduğunda, şort bile değil, tayt giymeğe kalkış...”

Emeklilik başlangıçta çekici gelir. Sonra sorgulama başlar. Çünkü emeklilik en genel anlamda rol-statü kaybı ve rol değişimidir. Türkiye'de emekliliğe hazırlık programları olmaması büyük eksiklik.

“Uzmanlar bu hastalığın belli bir nedeni yok diyor. Yas sendromu, uzatılmış yas filan… Dilbahar’ın çocukluğunda biriktirdiği ciklet kartları, çikolata kağıtları, kibrit kutuları belki ilk belirtilerdi. Eee, anne etkeni de var..."

Anneannem karşı komşusunun kısa süre önce eşini kaybeden babasına aşık oldu.Liseli kızlar gibi heyecanlı. Süslü püslü evden çıkıp bir üst sokakta onu bekleyen Lami Beyle buluşuyor. “Anneanne boş verin nikahı, birlikte yaşayın“ diyorum çapkın çapkın gülümsüyor.

İstismar edilen yaşlının yasal müdahalesi için rehberlik yapmak, istismarı hazırlayan koşulları düzeltip önlem almak, istismarın kayıtlara geçmesini sağlamak, yaşlı için bir şeyler yaparken onu incitmemek önemli.

Hayatıma ışık veren iki çocuğumdan uzak olmak bana çok zor geldi. Onların sevdiği yemekleri yemeyerek kendimi cezalandırdım. Benim evrenimde bir tane yalan vardı; güya babamın olduğuna dair. Bu son yalana gerek yoktu hiç.

Yaşlılar ihmal, istismar ve şiddete maruz kalıyor; bunu dillendiremiyor, şiddetten korunma önlemlerine erişemiyor. Türkiye, 2007'de oluşturulan Ulusal Plan çerçevesinde bu konuyu öncelemeli ve önlemleri acilen uygulamaya geçirmeli.

Anne-babanız ayrılınca sizi yuvaya yerleştiriyor. Üç yaşında evlat ediniliyorsunuz. 20 yaşında gerçeği öğreniyorsunuz. Biyolojik anne-babanızı buluyorsunuz, sizinle görüşmek istemiyorlar, onlara dava açıyorsunuz. Siz olsanız ne yapardınız?

Okuma yazma bildiği için bazı artılar edinen ablasını kıskanan Melis, bu eksikliğini gidermek için hep çabucak büyümek istedi. Önceden okula gelirken ya korkardık ya ağlardık / Şimdi... / Güzel güzel okuyoruz / Bunu kutlamak istiyoruz.”

Eğer toplumu da oluşturan aile üyelerinin ruh sağlığını koruma -gerektiğinde tedavi ettirme- konusu ihmal edilmemeye devam edilirse gazetelerde aile içi şiddet haberlerinin ardı arkası kesilmeyecek gibi.

İki yılı aşkın bir süredir bianet –yoksa kendim için mi?- için hayatın sair hallerini yazıyorum. Biçemimin ve yazma disiplinimin de oluştuğu bu süreç eğitici ve öğreticiydi. Bana çok şey kazandırdı.

Daştan kitabında yuvalardaki hüznü yansıtarak çocuklara farklı bakmamızı hedefliyor: "Ben gemisi batan bir çocuğum. Attığım potkallar sahilde birikiyor olmalı. Öbür tarafa gitmek ve biriken potkalları görmek hayal kırıklığı olur değil mi?"

Şiddete maruz kalan ya da bu risk altında çocuklar için yapılabilecek şeyler yok mu? Elbette var... Koruma, yargılama ve danışmanlık için başvurabileceğiniz adresler, şiddetin etkilerini azaltmak için de yapılabilecekler var.

Kehrüba Teyze "Şimdiki gençleri bencil diye eleştiriyorlar. Ben, canlarının istediklerini yaptıkları için çok seviyorum onları. Ben yıllarca hep birileri için yaşadım; geç akıllandım. Şimdi kendi kahkaha sesimi duydukça sevindirik oluyorum" diyor.

Şiddete maruz kalan çocuk büyüklerinin koruyucu ve kollayıcılığına olan inancını ve güvenini yitirir, ailesi dahil yaşamı boyunca karşılaşacağı tüm insanlarla arasına mesafe koyar.

Toplumun çoğu kez çocuğa yönelik şiddeti onaylamasının nedeni "terbiye" ve "disiplin" kavramlarıyla karıştırılması. İhmal ve istismar çocukların sadece o zamanki yaşamını değil, gelecek yaşamını da ipotek altına alır.

"Ne konuşacağımızı anlamışsındır" diyen Neşe'ye "Evet! Anahtar kelimeler: Marmaris, çam balı, Osmaniye, mangan madeni, ağaç katliamı, çevre eylemi, hukuksal mücadele. Veee senin gibi düşünenler " deyince gülmeye başladı.

Annem "herkesin anneliği kendine" derdi. Haklı(ymış); Her annenin kokusu gibi, anneliği de farklı. Sonra salona geri dönüp, duvardaki annemin fotoğrafına bakarken bir kez daha onu ne kadar özlediğimi duyumsuyorum...