Türkçe e-kitap denince listenin başına Altkitap'ı yazmak gerekiyor. Altkitap, 10 yıldır yayın hayatına devam ediyor. Yayın Kurulu'nda Murat Gülsoy, Yekta Kopan ve Adnan Kurt yer alıyor. Editörlüğünü Cem Uçan'ın yaptığı Altkitap.com'un yayınladığı e-kitapların tasarımı ise Faruk Ulay'a ait. Temiz ve estetik web sayfaları ise Sercan Şengün ile Onur Yıldırım'ın elinden çıkmış.
10 yıllık birikim: Altkitap.com
Birkaç saniye süren bir işlemle ücretsiz üye olabileceğiniz Altkitap.com, her yıl bir öykü yarışması düzenliyor. Pdf formatındaki kitapları sıkıştırılmış zip dosyası olarak indiriyor, Adobe Acrobat Reader programıyla okuyabiliyorsunuz.
Alkitap yılların birikimi, belli ki ince eleyip sık dokunuyor. Ama yine de siteyi "hareketlendirecek" bir takım özelliklerin eksikliğini duyuyorsunuz. Örneğin insan ister istemez toplam kaç kitap var, hemen giriş sayfasında görmek istiyor. En çok indirilen kitap hangisi? Öykü, roman, şiir vs. hangi kategoride, ne kadar eser var? Oysa 2000'lerin başında belki mazur görülebilecek bu eksiklikler, artık benzer sitelerde olmazsa olmaz olarak görülüyor.
Tarayıcı+OCR, e-kitaba yetmiyor
Türkçe e-kitap indirebileceğiniz bir başka site, kitap-indir.blogspot.com. 2007'de yayın hayatına başladıktan sonra 328 e-kitabın linkini vermiş. Bu yıl içinde verdiği link sayısı ise 81. Kitaplar bilgisayardan hobiye, İngilizce dil eğitiminden klasiklere ayrıntılı şekilde kategorilere ayrılmış.
Altkitap'ta eksikliğini duyduğunuz burada var: Ayrıntılı arama imkânı, "en çok sevilenler" ve "önerilenler" köşeleri... E-posta adresinizi bırakırsanız sizi her yeni e-kitapta otomatik olarak haberdar eden bir listeye ekleniveriyorsunuz. Hatta sitede o anda sizinle birlikte kaç kişi var, neler indiriyorlar, dünyanın nerelerinden geliyorlar, bunu bile görmeniz mümkün.
Hangi e-kitaplar indiriliyordu, merak edip baktım: Dostoyevski-Kumarbaz, Uğur Mumcu Kitapları, Karagöz ve Hacivat Fıkraları, Adobe Actionscript 3.0 (programlama ve bileşenlerini kullanma)...
Buraya kadar iyi hoş, ancak kitap-indir.blogspot.com'a düzgün, kaliteli, yasal e-kitaplar okumak üzere gelenlerin ilk yarım saat içinde hayal kırıklığına uğrayacaklarını peşin peşin söyleyelim. Bir kitabı alıp, sayfa sayfa tarayıp, herhangi bir OCR (Optical Character Recognition - Optik Karakter Tanıma) programından geçirip, buradan çıkan metni, misal "Orhan Pamuk Sessiz Ev" başlığını verdiğiniz bir Word belgesine yapıştırırsanız, okurlara saç baş yoldurursunuz. Ama sonunda bu site de belki "neyin nasıl olması ve olmaması" gerektiği konusunda size bir fikir verecektir.
Google'a Kitap'a dikkat
Kitap, Google'ın sayısız projesinden biri. Google, 2006 yılında yayıncıları, kitaplarının para karşılığında online olarak okunması için davet etti. ABD ve Avrupa'da köklü üniversitelerin yönetimleriyle pazarlık masasına oturdu; kütüphanelerinde yüz binlerce kitap bulunduran birçok üniversiteyi projesine katılmaya ikna etti.
Sorunlar, davalar, şikayetler olmadı mı? Hâlâ devam eden davalar bile var. Ama Google elindeki teknik imkânlarla muazzam bir mekanizma kurdu. Bunları dijital ortama aktardı. Ve sonunda beklenen an geldi çattı: http://books.google.com.tr adresinden ulaşabileceğiniz servis, kullanıcılara kitapların özetlerini, nereden, hangi sitelerden temin edilebileceğini gösteriyor. Varsa, kitabı daha önce edinmiş kullanıcıların yorumlarını da okuyabiliyorsunuz.
Google kitapları hemen her platformda okunabilecek. Kindle okuyucularının yanı sıra çok yaygın şekilde kullanılan EPUB açık standart formatını destekleyecek. Farklı işletim sistemleriyle çalışan akıllı telefonlar tarafından da okunabilecek.
Kitap dünyasının Wikipedia'sı: Open Library
İnternet ve kitap denince değinmeden geçemeyeceğimiz bir başka adres ise Open Library. Burası kitap dünyasının Wikipedia'sı. Pek çaktırmıyor ama, aslında yıllardır interneti arşivleyen Internet Archive projesinin bir parçası. 2007'de yola çıkmış, günümüzde sitede "30 milyondan fazla kayıt" var. Bizi ilgilendiren tarafı, bunun 1 milyondan fazlasının tam metin, ücretsiz, e-kitaplardan oluşuyor olması.
Open Library'e dileyen herkes katkıda bulunabiliyor. Open Library'ciler, katılımı artırmak için elerinden geleni yapmışlar. Bunun için muhtelif sayıda API'ler, harici hizmet ve uygulamalar üretilmiş. Örneğin blog altyapısı olarak yaygın şekilde kullanılan WordPress için geliştirilen eklenti, sitenizde Open Library arşivine bir pencere açılmasını sağlıyor. Yine FireFox eklentisi de aynı şekilde projenin veritabanını doğrudan tarayıcı arayüzünüz üzerinden aramanıza imkân veriyor.
Ücretsiz e-kitapta diğer duraklar
Biraz ayrıntılı yazmak istediğim adreslerden sonra sıra geldi özetle geçeceğim diğer e-kitap adreslerine:
ManyBooks.net : Toplam 27,175 ücretsiz e-kitap bu adreste sizleri bekliyor. İster dizüstüne, isterse PDA veya akıllı telefonunuz olsun dilediğiniz mobil cihaza indirin.
Mslit.com : Microsoft'un MS Reader yazılımında okunabilecek 60 binden fazla kitabı sunduğu platform.
PlanetPDF : Dostoyevski'nin "Suç ve Ceza"sından Andersen'in Masalları'na akla gelebilecek hemen her klasik burada, pdf formatında. Ne yazık ki yalnızca İngilizce.
Baen Free Library : Bilim-teknik tutkunlarına sesleniyor. Az sayıdaki kitabı rtf'den EPUB'a hemen her formatta indirmeniz mümkün.
Oxford Text Archive : Oxford Üniversitesi'nin e-kütüphanesi "25 ayrı dilde binlerce metni" kapsıyor. E-kitapları ASCII ve doc formatında indirebiliyorsunuz.
NetLibrary.net : E-kitap sayısı 750 bini aştı. Bunların çok azı ücretsiz, ancak birkaç dolarlık yıllık abonelik ücretini ödeyerek elektronik arşivden dilediğiniz gibi yararlanabiliyorsunuz.
Yazımızı her hafta olduğu gibi "unuttuğumuz, haberimizin olmadığı bir kaynak var mı? Varsa yazın, paylaşalım" çağrısıyla bitiriyoruz.(NH/EÜ)
