Kapital Manga (2. Cilt)
Bu hafta tanıtacağımız ilk eser, Karl Marx'ın ünlü eseri "Kapital"in kısaltılıp çizgi roman şeklinde yayımlanmış hali: "Kapital Manga". Serinin ikinci cildi, en az ilk cildi kadar keyifli ve bilgilendirici bir okuma deneyimi sunuyor.
Klasik eserlerin çizgi romanlaştırılması son zamanlarda moda haline geldi. Böylece bu eserlerin geniş bir okuyucu kitlesiyle buluşması, daha kolayca ve sürükleyici bir biçimde okunması mümkün oluyor. Kısa bir süre önce Yordam Kitap tarafından basılan "Kapital Manga" da, halihazırda pek çok okuyucunun beğenisini kazanmış bu tür bir yöntemle; farklı bir mizanpaj ve tasarımla karşımıza çıkıyor. East Press'in mangalaştırdığı kitabı Can Erkin Türkçe'ye kazandırmış.
Kapital'in ikinci ve üçüncü ciltlerinin içeriğinin özetlendiği kitapta, kapitalizmin Kapital'de ele alınan temel ekonomik kavramları basitleştirilmiş ve kolay anlaşılır bir dille açıklanıyor.
Dolayısıyla, çizgi romandaki karakterlerin Kapital'in içeriğine uygun olarak kurgulandığı görülüyor. Hikâyeyi anlatan kişi ise, Kapital'in ikinci ve üçüncü ciltlerini yayına hazırlayan Engels.
Kitapta yer alan ve kafa karıştırabilecek bazı kavramlar, birinci ciltte olduğu gibi, sayfaların yan notlarında ayrıca açıklanmış. Böylece, emek, meta, kullanım değeri, değişim değeri, artık değer, kâr, sermaye... gibi pek çok kavramın Kapital'de nasıl tanımlandığı bir anlamda 'sergilenmiş' oluyor. Kavramları belli bir görsellikle ve karakterlerin karşılıklı konuşmaları üzerinden açıklamanın, kapitalizmin karmaşık bazı kavramlarının açıklanmasını, anlatılmasını ve anlaşılmasını kolaylaştırdığı söylenebilir.
Elbette, her iki cildin birlikte okunması halinde daha derli toplu ve daha kapsayıcı bir bilgi ve bakış açısına sahip olunabileceğini hatırlatalım. Kuşkusuz, kitapta yer alan bilgilerin olumlu ya da olumsuz önyargılarla değil de eleştirel bir gözle okunması ve günümüz koşullarında yeniden sorgulanması ve değerlendirilmesi, okuyucu için daha faydalı bir deneyim olacaktır.
Özetle, Kapital Manga, konuyla ilgili bilgilenmek isteyen hemen herkesin okuyup anlayabileceği ve üzerinde düşünebileceği, hem göze, hem kulağa, hem kalbe, hem de akla hitabeden, değerli bir çalışma:
Kapital Manga - 2. Cilt, Yordam Kitap, 2009, 192 sf.
Çizgilerle Komünist Manifesto
"Manifesto" deyince pek çok kişinin aklına en başta "Komünist Manifesto" gelir herhalde. O kadar ki, bu deyiş artık sosyalist düşünceyle ve hatta genel olarak sol düşünceyle özdeşleşmiştir. Bu durum, sol eğilimli toplumsal hareketlerin birçoğunda bir manifesto hazırlama ve yayımlama iştahı uyandırır. Ancak kuşkusuz, bunların hiçbiri, en azından şimdiye kadar, "Komünist Manifesto" kadar ün kazanamamıştır.
İşte bu hafta tanıtacağımız ikinci eser, yine Yordam Kitap'tan ve yine çizgi roman şeklinde basılan bir manifesto: 'Çizgilerle Komünist Manifesto'. Kitap, başlığında da belirtildiği gibi, Marx ve Engels'in kaleme aldığı ünlü Komünist Manifesto'nun çizgilerle basılan kısa bir özeti. Rodolfo Marcenaro'nun çarpıcı çizgileriyle ortaya çıkan eseri, Nail Satlıgan çevirmiş.
Komünist Manifesto'nun içeriğini ve tarihsel önemini burada uzun uzadıya anlatacak değiliz. Manifesto'nun okuyucuya bu çalışmada nasıl sunulduğunu üç beş satırla özetleyelim sadece.
Kitap, Komünist Manifesto'nun giriş cümlelerini oluşturan "Avrupa'da bir hayalet kol geziyor - Komünizm hayaleti" cümlelerinin emekçileri ve egemen sınıfları tasvir eden çizgilerle sunulmasıyla açılıyor. Sınıflı toplumların yapısından modern burjuvalara ve emekçilere kadar Manifesto'da geçen birçok kavram ve değerlendirmenin kitapta dikkat çekici bir şekilde resmedildiği görülüyor. Böylece, okuyucunun, Manifesto'da ortaya konulan kavram ve değerlendirmeleri zihninde canlandırması ve kolayca anlaması mümkün oluyor.
Elbette, bu çalışmanın da, olumlu ya da olumsuz önyargılar içermeyen ve eleştirel bir gözle, günümüz koşulları çerçevesinde yeniden sorgulayıcı ve değerlendirici bir bakış açısıyla okunmasının daha faydalı olacağı açık.
Özetle, 'Çizgilerle Komünist Manifesto', bu ünlü eseri hâlâ okumamışlar için iyi bir başlangıç, yeniden okumak isteyenler içinse iyi bir tekrar imkânı sunuyor:
Çizgilerle Komünist Manifesto, Yordam Kitap, 2009, 102 sf. (ECG/TK)
