ABD’de gündemi yine Başkan Trump’ın saldırgan açıklamaları gündemi belirliyor.
Trump Cuma günü Amerikan Futbol Ligi (NFL) organizatörlerinin, milli marş sırasında protestoda bulunan oyuncuları kovması gerektiğini söyledi.
Saldırgan söylemiyle ABD’nin son yıllardaki başkanlarının tavrından ayrılan Trump’a büyük bir tepki var. Çünkü bu kez seviyesini daha da düşürdü.
Üstelik açıklamasını protesto eder ABD Basketbol Ligi NBA’de geçen sezonun şampiyonu olan Golden State Wariors’a yaptığı daveti de geri çekti.
Wariors’un yıldız oyuncusu Stephen Curry, Trump’ın küfürlü açıklaması sonrası Beyaz Saray'ın davetine icabet etmeyeceğini açıklamıştı.
Trump’ın tartışma yaratan konuşması şöyle:
“Yaralıyıcı olan ne biliyor musunuz? Size benzeyen insanlar televizyonlarını açtığında, onlar gibi insanların, muhteşem milli marşımız çalınırken diz çöktüklerini görüyor (Yuhalamalar). Tek bir sporcunun bile bunu yaptığını gördüğünüzde stadı terk ederseniz bu duracak (alkışlar). NFL kulüplerinin sahiplerinin, bir sporcu bayrağımıza saygısızlık ettiğinde, ‘bu orospu çocuğunu sahadan derhal çıkarın! Kovuldu!’’ dediğini görmez istemez misiniz?”
Trump isim vermedi ama ABD kamuoyu kimi kastettiğini biliyordu: Colin Kaepernick.
Kaepernick geçen sezon ABD’de de siyahlara ve göçmenlere yapılan saldırıları ve uygulanan ayrımcı politikaları protesto etmek için ABD ulusal marşı okunurken ayağa kalkmamış aldığı tepkiler sonrası bir sonraki maçta tek dizi üstüne çökerek marşı dinlemişti.
Kaepernick’in protesto nedenini açıkladığı konuşması şöyleydi: “Bu ülkede acilen çözmemiz gereken sorunlar var. Bazı azınlıklar büyük baskı altında, eşit şartlar ve imkanlar onlara sunulmuyor, eşit davranılmıyor”.
Ölüm tehditlerini aldığını açıklayan Kaepernick, buna rağmen protestosunu sürdüreceğini açıklamıştı:
"Siyahları ve diğer azınlıkları baskı altına bir ülkede gururla bayrak karşısında ayağa kalkmayacağım. Bence bu futboldan çok daha önemli bir konu ve bunu görmezden gelemem. Sokaklarda insan cesetleri var ve bunu yapanlar ücretli izne çıkarılıyor veya cinayetten hüküm giymeyip serbest kalıyorlar. Amerikan bayrağı, sembolize etmesi gerektiği şeyi sembolize edinceye kadar eylemini sürdüreceğim”
Trump bu protestoyu o günlerde “Böyle yapacaksa kendisine başka bir ülke bulsun” diyerek eleştirmişti.
Ancak Cuma günü yaptığı konuşma NFL’den yapılan açıklamada belirtildiği gibi “Çizgiyi aştı”.
Trump'ın küfrettiği anneden yanıt
Kaepernick’in annesi Teresa Kaepernick twitter’dan Trump’ın sözlerine yanıt verdi: “Sanırım bu beni gururlu bir orospu yapıyor.”
2011’de San Francisco 49ers’ın seçtiği oyunculardan biri Kaepernick. Oyun kurucu pozisyonunda oynuyor. İlk yıl yedek bekliyor. İkinci yılında takımın asıl oyun kurucusu sakatlanınca bir şans doğuyor ve ABD çapında tanınan bir yıldız oluyor. Asıl ününü ise 2016’da yaptığı açıklamalar sonrası elde ediyor. Kaepernick’in biyolojik annesi bir beyaz, babası ise siyah. Babası annesi Terasa’yı doğumdan önce terketmiş ve bir daha hiç ortaya çıkmamış. Annesi ona tek başına bakamayınca evlatlık vermiş. Beyaz bir aile tarafından büyütülmüş, evlatlık olduğu küçük yaşında açıklanmış kendisine. Başarılı bir eğitim ve spor hayatından sonra NFL’ye kadar yükselmiş.
Cumartesi günü Kaepernick’e destek
Cumartesi gecesi Beyzbol Ligi’nden Oakland Athletics oyuncusu Bruce Maxwell de ulusal marş sırasında dizlerinin üzerinde durdu. Sesi olmayanlar için bunu yaptığını belirten Maxwell bu tür bir davranışta bulunan ilk Beyzbol Ligi oyuncusu oldu.
Başkanın bir gün önceki tehdidine rağmen Oakland kulübü twitter hesabından hemen bir açıklama yaptı:
“’Oakland takımı dışlayıcı değil kucaklayıcı olmaktan gurur duyar. Bütün oyuncularımızın anayasal haklarına ve ifade özgürlüklerine saygı duyar, destekleriz’’.
Kaepernick ve Curry’e destekler art arda
NBA’in yıldız oyuncusu LeBron twitter adresinden James Trump’a “Siz gelen kadar Beyaz Saray’a gitmek onurdu” dedi.
NBA’in eski yıldızlarından Kobe Bryant ve Kereem Abdul Jabbar da destek verenler arasında.
Curry ise Trump’a yönelik açıklamasında “başkan” sıfanını kullanmadı:
“Trump, farklı görüşteki Amerikan sporcuları ile tek tek kavgaya girerek makamın saygınlığını tahrip ediyor”.
Curry 2016'da Kaeperick'e takım arkadaşı Kevin durant ile birlikte milli marş okunurken ayağa kalmayarak destek vermişti.
1968 protestosu ve John Carlos'tan destek
O günlerde yapılan tartışmalar 1968 Olimpiyatları'nda 200 metre yarışında rekor kıran Tommie Smith ve aynı yarışta 3. olan John Carlos da madalya töreninde ellerini yumruk şeklinde havaya kaldırarak ABD’deki ırk ayrımcılığını protesto ettiği anları akla getirmişti. O yıllarda bu iki atlet milli takımdan uzaklaştırılmıştı.
John Carlos Kaepernick'in protestosuna destek verenler arasında yer aldı:
“68’de kimseye hiçbir bomba atmadık. 2016’da Colin de kimseyi bombalamadı. yedek kulübesindeki bu çocuklar ya da diğerlerine sarılanlar asla bomba atamazlar. Ama söylemek istedikleri şey ‘Hey adamım bir şeyler kırıldı ve bunu düzeltmenin zamanı geldi.” idi. Bu ne gelecek sene, ne de yarın yapılmalı. Bu işi düzeltmeye bugünden itibaren başlamalı. Ve bu da başladı.”
ABD milli marşındaki ırkçı dize
Siyah sporcuların son yıllarda artan "milli marş" protestolarının ardında “The Star-Spangled Banner” adlı marştaki ırkçı dize aslında. "Siyahların aşağı ırk olduğuna inanan’ bir köle sahibi olan John Stafford Smith tarafından 1814 yılında yazılan marş, 1931 yılında ‘resmi ulusal marş’ olarak kabul edildi. Marşın üçüncü kıtasında "firar eden kölelerin öldürülmesini ulusal gururla anlattığı" bir mısra bulunuyor. Ancak resmi törenlerde sadece marşın ilk kıtası çalınıyor.
New Yorker’den yorum
New Yorker’dan David Remnick’e göre ise Trump’ın sporucuları özellikle de siyah yıldızları aşağılaması, ülkeyi yönetebilmenin tek yolu olarak gördüğü ‘Kültür Savaşı’ stratejisinin bir parçası. Remnick, başkanlığının ilk altı ayını yönetim krizleriyle geçiren Trump’ın kendisine seçimi kazandıran “Ülkeyi böl, tutuştur, kafaları karıştır, dikkatleri dağıt ve böylece istediğin şekilde yönet” stratejisinin dozunu artırarak bu krizden kurtulmaya çabaladığını yazdı. (HK)
* Kaynaklar: amerikabulteni.com, VOA, BBC, nfltr.com
