"Sınav çok zor değildi ama ben bir yeri kazanacağımı sanmıyorum. Şimdi sınav bittiği için rahatladım ama tedirginim, sonuçlar açıklanınca kötü olacağım herhalde."
Caner, dün (8 Haziran) tüm Türkiye'de ve yurtdışında bazı ülkelerde 1 milyona yakın öğrencinin girdiği Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı'na (OKS) katılan çocuklardan biri.
120 dakikalık sınav bu yıl son kez düzenlendi. Bundan sonra öğrenciler ilköğretimin son üç yılında girecekleri sınavlar, ders başarıları, davranış notlarıyla liseye girebilecek.
Burada bahis konusu olan, "düz" liselerden daha kaliteli eğitim verdiği varsayılan Anadolu Liseleri, uzmanlık içeren Fen Liseleri ve para ödenerek karşılığında daha da kaliteli eğitim verilen özel liselere giriş.
Devlet parasız yatılı okulları, Polis Koleji de bu sonuçlara göre öğrenci seçiyor.
14 yaşındaki Caner, OKS'nin tarihe karışıyor olmasına kayıtsız:
"Bir şey değişmez. Yine dershaneye gitmek, yine özel ders almak gerekli... Bir de her sene sınava girmek daha da sıkıcı."
ÖSS için OKS
Hangi lisenin daha kaliteli eğitim verdiğinin ölçüsü, önümüzdeki pazar günü yapılacak bir başka sınav, Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS).
Caner'le birlikte sınava giren bir başka yaşıtı, Mehmet Yaşır, daha umutlu, Kadıköy Anadolu Lisesi'ne girmek istiyor, "o olmazsa da, tercihlerinden birinin tutacağı"ndan emin.
Eğer ikisinin de tahminleri doğru çıkarsa, Mehmet'in üniversiteye girme şansı sayısal olarak daha fazla gerçekten.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) verilerine göre 2007'de ÖSS'ye giren düz lise öğrencilerinin ancak yüzde 7,92'si bir lisans programına yerleştirildi. Fen Lisesi mezunları için bu oran yüzde 59,99; Anadolu Lisesi mezunları için de yüzde 41,29.
10 özel lise mezunundan da ikisi bir lisans programına girdi ama 15 yaşındaki oğlu Alim sınava giren serbest meslek sahibi Selim Serikkan'a göre, özel liselerin tercih edilmelerinde başka kriterler de rol oynuyor:
"Ben çocuğun kültürel gelişiminin ders başarısından önemli olduğunu düşünüyorum. Evet, özel okullar çok pahalı ama bu eğitim sistemi sizi bir seçim yapmaya zorluyor. Ya bu parayı vereceksiniz, ya da çocuğunuzun sadece bir yarış atı olarak yetişmesine göz yumacaksınız."
Alim, anaokulundan bu yana özel bir okulda okumuş. Serikkan, oğlunun "eğer iyi bir Anadolu Lisesini kazanırsa bundan sonra oraya devam edeceğini" söylüyor. Çünkü, "masraflar çok arttı."
Tercihler 11 Temmuz'da
Milli Eğitim Bakanı Hüseyin Çelik'in kızı Büşra Çelik de bu yıl sınava girenler arasındaydı.
Bir özel okulda okuyan Büşra "sınavının iyi geçtiğini ancak heyecanlandığını belirterek, soruları çözerken az da olsa zorlandığını" söyledi.
MEB, 2 Temmuz'da tercih kılavuzunu açıklayacak. Öğrenciler de sınavdan aldıkları puana ilköğretim diploma notunu ekleyerek oluşacak yerleştirme puanlarına göre, 11-18 Temmuz arasında İnternet üzerinden tercihlerini yapacak.
Geçen yıl OKS'ye giren 818 bin öğrenciden 27 bini sıfır puan almıştı. Çelik, üniversite giriş sınavının değiştirileceğini, bunun için Yüksek Öğretim Kurulu'yla (YÖK) çalıştıklarını belirtti. Geçen yıl ÖSS'ye de 1 milyon 615 bin kişi girmiş, 47 bini sıfır puan almıştı.(EÜ/EZÖ)
* OKS sınavı soru ve cevaplarına ulaşmak için: OKS 2008