İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, F-tipi cezaevlerinde mahkumların sohbet hakkının kısıtlanmaya devam ettiğini; Ocak 2007'de yayınlanan Adalet Bakanlığı genelgesinin tam olarak uygulanmadığını söyledi.
Dernek, Marmara Bölgesi'ndeki yedi hapishaneden bu yılın ilk altı ayında gelen ihlal başvuruları üzerinden hazırladığı raporu açıkladı.
"Düzenli aralıklarla hazırladığımız bu raporlara göre işkenceler, kaybolan mektuplar, verilen görüş ve hücre cezaları, sürgün sevkler, hasta tutukluların tedavi edilmemesi ve benzeri noktalarda bir çok hak ihlali yaşanmaya devam ediyor.
Türkçe dışındaki dillerde iletişim yasakları, disiplin cezaları, sohbet hakkının kullandırılmaması yada sınırlandırılarak kullandırılması gibi olaylar halen önemli şikayet konularından."
Raporda cezaevlerine dair tespitler özetle şöyle:
Tekirdağ 1 Nolu F-Tipi: Aralık 2007'de mahpusların aranması usulü idare tarafından keyfi olarak değiştirildi. 3-4 ay boyunca mahkumlar görüş, telefonla görüşme haklarından yararlanamadı. Önce dokuz mahkumun haftada dokuz saat görüşmesine izin verilirken, bu rakamlar keyfi olarak düşürüldü. Sohbet alanlarına kamera yerleştirildi, kameranın üzerini örten mahkumlar cezalandırıldı.
Sohbet ve telefonda Kürtçe konuşmak yasaklandı. Şu an adli tutuklular dışında sohbete çıkabilen mahkum yok. Kantinde su satılması engellendi, mahkumların su şişeleri toplandı; mahkumlar aylarca kirli su içmek zorunda kaldı. Mahpuslara gönderilen gazete ve dergiler sansürlendi; mektup ve fakslar iletilmedi. Tutukluların soruşturmalara yaptıkları itirazlar işleme konulmadı. Hasta mahkumlara tedavi imkanları sağlanmadı.
Tekirdağ 2 Nolu F-Tipi: Yukarıdakilere ek olarak sohbet hakkı getiren bakanlık genelgesi burada hiç uygulanmadı. Tutuklulara gardiyanlarca psikolojik baskı ve fiziksel şiddet uygulandı.
Bolu F-Tipi: Buraya sevk edilen mahkumların sevk sırasında darp edildiği, soyularak arandıkları bildirildi. Kürtçe konuşulmasına izin verilmemesi, sağlık hizmetlerinin yetersizliği ve yemeklerin kötülüğü; hücrelerde yapılan aramalarda mahkumların eşyalarına zarar verilmesi de diğer ihlal iddiaları arasında.
Edirne F-Tipi: Bakanlık genelgesi uygulanmıyor; mahkumların mektupları ya gönderilmiyor ya da karalanarak gönderiliyor. Yayınların mahkumlara iletilmesi engelleniyor.
Kandıra F-Tipi: Bakanlık genelgesi uygulanmıyor. Mahkumların suç duyurusu ve itiraz dilekçeleri engelleniyor. Yayınlar mahkumlara ulaştırılmıyor.
Gebze M-Tipi: Mahkumların sevki sırasında onur kırıcı uygulamalar yapılıyor. Yaklaşık iki yıldır Gebze’de tutuklu bulunan Füsun Erdoğan'ın Tekirdağ 2 Nolu F tipinde tutuklu bulunan eşiyle yasal hakkı olmasına rağmen telefonla görüşmesine izin verilmiyor.
Maltepe Çocuk Hapishanesi: Buraya sevk edilen çocuk mahpusların sevkler ve hapishaneye kabul sırasında saldırıya uğradıkları, zorla çırılçıplak soyularak arandıkları, tehdit ve hakaretlere maruz kaldıkları bildirildi. Ailelerin yaptığı ihbarlara göre çocuklara askeri disiplin dayatıldı, uymayanlara şiddet uygulandı.(EÜ/EZÖ)
