Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ekonomik kriz bahanesiyle işten çıkartmalar ve işçileri ücretsiz izne çıkartmanın yaygınlığına dikkat çekerek işten çıkarmaların yasaklanmasını istiyor.
Konfederasyonun genişletilmiş başkanları kurulu toplantısının sonuç metnindeki maddelerden biri buydu. DİSK, kriz nedeniyle işten çıkarılanları işyerlerini terk etmemeye davet etti, işsiz emekçilerle dayanışma içinde olacağını açıkladı.
"Fona dokunmayın"
Sonuç metnindeki bir başka madde de, işsizlik sigortası fonunun işsiz kalan emekçiler dışında kimse için kullanılmaması.
Fonda 36,7 milyar YTL var
Hükümet, ekim sonu itibarıyla 36,7 milyar YTL biriken fonun yaklaşık 3,5 milyar YTL'sini GAP'ta kullanmak istiyor. Ayrıca "istihdam paketi"yle, fonun işverenlere teşvik ve kredi için bir kaynak olarak kullandırılması da söz konusu.
Oysa işçilerin maaşlarından kesilen paralarla kurulan bu fonun amacı, işsiz emekçilerin yaşamını sürdürmesini sağlamak ve iş bulmalarını sağlamak.
Ekimde 143 bin kişi ödenek aldı
Çalışma Bakanı Faruk Çelik'in bütçe görüşmelerindeki açıklamasına göre, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan şubatta 116 bin, mart ve nisanda 120 bin, ekim sonunda 143 bin kişinin işsizlik ödeneği aldı. Çelik, işsizliğin uzun süre düşmeyeceğini de söyledi.
Resmi rakamlara göre ağustosta işsiz sayısı 207 bin kişi arttı; yüzde 9,8 oranla 2,4 milyon oldu. Ama iktisatçılar gerçek işsizliğin bunun en az iki katı olduğunu söylüyor.
"İşsizlik boyunca sigorta gerek"
Birleşik Metal-İş sendikasından Mehmet Beşeli, kriz bahanesiyle –kayıt dışı ekonomi de dahil- yaklaşık 100 bin kişinin işten çıkarılmış olduğunu tahmin ettiklerini söyledikten sonra, bianet'e işsizlik sigortasıyla ilgili yapılması gerekenleri özetledi.
Kolaylaştırın: "İşten çıkarılan emekçinin sigortadan yararlanabilmesi için son 120 gün prim ödemiş olması gerekiyor. Bu 'son bir yıl içinde 120 gün ödemiş olmak' diye değiştirilmeli. Bir gün bile istirahat etmiş olsanız, priminiz ödenmemiş olabilir. İşveren ödemeleri aksatmış ve işçi bunu bilmiyor olabilir.
Ödemeyi yükseltin: "İşsizlik sigortasından alınabilecek en yüksek aylık ödenek, asgari ücretin brütünün yüzde 80'i; yani yaklaşık 510 YTL. Oysa işçiden fon için kesilen miktar maaşının yüzdesi. Sigorta ödeneği hiçbir zaman bire bir maaşı kadar olamaz, ama insanca bir yaşamı sürdürecek miktarda olmalı."
Ödeme işsizlik boyunca sürsün: "İşten çıkarılan işçiler, prim ödeme günlerine göre 6, 8 ve en çok 10 ay boyunca işsizlik ödeneği alabiliyor. Bu ne kadar süre prim ödediğinden bağımsız olarak, işsizlik boyunca ödemeye dönüştürülmeli. İşsiz kalmak işçinin suçu değil, işe yerleştirmemek devletin suçu. Bunun maliyetini üstlenmek zorunda."
"İşçi çıkaracağınıza çalışma saatini 40'a düşürün"
Beşeli, işverenlerin işçi çıkarmasının aslında toplam çalışma saatini ve maliyeti düşürmek için yapıldığını, bunun yerine 45 saat olan haftalık çalışma süresinin 40'a düşürülmesi gerektiğini söyledi.
"Bu istihdam artırıcı da bir etken olacaktır. Bu 5 saatlik farkla oluşacak gelir kaybı da işsizlik sigortası fonundan karşılanmalı." (TK)
