Avrupa Birliği ve Avrupa Konseyi'nin kültürel miras alanındaki danışman kuruluşu Europa Nostra (Avrupa Kültürel Miras Kuruluşları Federasyonu), Türkiye’de sokağa çıkma yasaklarının olduğu illerdeki kültürel mirasın tahribatıyla ilgili UNESCO’ya bir mektup yazdı.
Europa Nostra, Türkiye’deki yetkili makamları insan haklarına ve çatışma koşullarında onarım - yeniden yapılanma sürecine ilişkin uluslararası kurallara riayet etmeye ve katılımcı bir yaklaşımı temel alarak, belediyeler, Alan Yönetimi, yerel uzmanlık kuruluşları ve bölgede yaşayanlarla işbirliği yapmaya çağırdı.
Ayrıca 10-20 Temmuz'da İstanbul’da gerçekleşecek UNESCO Uluslararası Kültürel Miras Komitesi 40. yıllık toplantısında tahrip sürecinin tüm boyutlarıyla ele alınması gerektiği belirtildi.
UNESCO’nun “söz konusu yerleşim yerlerinde yaşayan kişilerin rızalarına uygun, kültürel miras koruma alanının uluslararası mesleki standartlarını ve doğru davranış kurallarını titizlikle gözeten bir onarım sürecine uluslararası uzmanlık desteği sağlaması” gerektiği de vurgulandı.
Acele kamulaştırma tepkisi
Europa Nostra Yürütücü Başkanı Denis de Kergorlay imzasıyla yazılan mektupta, 2012’de Tarihi Koruma Alanı ilan edilen Diyarbakır tarihi kent merkezinde ve 2015’te UNESCO tarafından Dünya Kültürel Miras listesine alınmış olan bölgenin yakın çevresi olan Suriçi bölgesinde, Mart 2016 sonunda çıkartılan bir yasa ile binaların yüzde 80’inden fazlası hakkında acil kamulaştırma kararı çıkartıldığını hatırlattı.
Europa Nostra, acele kamulaştırma kararlarıyla koruma altındaki bölgelerin yok edildiğine, bölgelerde ikamet eden sivillerin yaşam ve haklarının korunması gibi uluslararası kuralların ihlal edildiğine, merkezi yönetimin belediye ve sivil toplumu gözardı etmesine değindi.
Yerel hak örgütlerinin yanısıra, Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri, İnsan Hakları İzleme Kurumu, Uluslararası Kriz Grubu’nun, Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) gibi kurumlarının konuya ilişkin raporları da hatırlatıldı. (ÇT)
