"Abdulbasit Seyda'nın seçilmesi, ne dışardaki Suriye muhalefetinin yeniden yapılanmasında, ne Suriye içindeki Esad karşıtı ayaklanmanın gidişatında ne de Kürt meselesinin çözümünde devir açıcı niteliğe sahip."
Suriye Ulusal Konseyi (SUK) başkanlığına Kürt siyasetçi Abdulbasit Seyda seçildi.
Kürtlerin yoğunlukta yaşadığı Haseke doğumlu, 56 yaşındaki Seyda yaklaşık 20 yıldır İsveç'te sürgün hayatı yaşıyor.
SUK'un eski başkanı Burhan Galyun'un grup içindeki anlaşmazlıklar, Müslüman Kardeşler'e yakın olması ve Suriye'deki muhaliflere yeterince destek vermediği için istifa ettiği iddia ediliyor.
Yeni Başkan Seyda, ilk yaptığı açıklamada Beşar Esad rejiminin yıkılmakta olduğunu vurgulayarak "Özgür Suriye Ordusu ile bağlarımızı güçlendirmek istiyoruz" dedi.
Hatırlanacağı gibi SUK, Esad rejimine karşı muhalefeti birleştirmek amacıyla kurulmuştu ancak kısa sürede grupta kopmalar başlamıştı; ilk ayrılanlar ise Suriyeli Kürtlerdi.
"Heyecan yarattı ama umut vermiyor"
SUK'un başına bir Kürt liderinin gelmesini Boğaziçi Üniversitesi'nden Suriye üzerine çalışan Dr. Seda Altuğ'a sorduk.
Altuğ, SUK'a Kürt Başkan seçilmesinin Suriye Kürt toplumunda belli bir düzeyde heyecan ve sevinç yaratmış olduğunun altını çizse de Sayda'nın SUK'u Kürt taleplerine sıcak bakan bir yapı haline getireceğine dair beklentinin oldukça düşük olduğunu söyledi.
"Seyda'nın başkanlığının Suriyeli Kürtlere orta ya da uzun vadede umut veren bir gelişme olmaması SUK'un ana bileşeni olan Müslüman Kardeşler'in Arap milliyetçi refleksleri, Türkiye'nin ve diğer bölgesel ve uluslararası güçlerin gölgesi altında siyaset yapması ve nihayetinde SUK'ta Kürt ve gayri müslüm azınlığın temsilinin neredeyse hiç olmadığı gözönüne alındığında daha iyi anlaşılacak."
Kürt Meclisi destekliyor, PYD tersini söylüyor
Altuğ, yeni Başkan'a Kürt Ulusal Meclisi (ENKS) ve Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) de farklı tepkiler verdiğini belirtti.
"SUK dışında faaliyet gösteren ENKS, resmi sitesindeki açıklamada Seyda'nın başkanlığını 'Suriye muhalefetinde demokratik bir kültürün yerleşmeye başlamasının bir işareti' olarak olumlarken, aynı açıklamada ENKS başkanı İsmail Hami'nin 'SUK ve muhafetin farklı kanatlarıyla konuşmaya hazır oldukları' gibi diplomatik bir mesaj da yer alıyordu.
"SUK ve ENKS dışında yer alan PYD ise Seyda'nın seçilmesini uluslararası güçler arasındaki hesaplaşmanın bir sonucu olduğunu iddia ederken, Seyda'nın başkanlığının Kürt meselesinin çözümünde olumlu bir rol oynamayacağını belirtti."
"Başkanlık için alternatifsizlik vardı"
Bu olayı sırf Kürt meselesi eksenli değerlendirmenin büyük resimdeki diğer unsurları gözden kaçırmaya yol açacağını söyleyen Altuğ, Seyda'nın başkanlığa getirilmesinin Kürt olmasının yanında, hatta ondan da öte diğer başkan adaylarının "kusurlarından", yani alternatifsizlikten de kaynaklandığını belirtti.
"Yolsuzluk, temsiliyet sorunu, azınlıklar meselesi, özerklik ve otoriter iç idare gibi meseleler üzerinden yürüyen SUK içi tartışmaların ayyuka çıktığı son haftalarda Yerel Koordinasyon Komiteleri ve ona yakın kişiler meclis üyeliklerini askıya almış ve SUK destekçisi liberal/seküler aydınlar artan bir şekilde meclisten desteklerini çekerlerken, SUK bu krizi örtbas etmek için iç ve dış imajını kurtarma telaşına girmişti.
"En ideal başkan, siyaseten kirlenmemiş, fazla karizmatik veya toplumsal desteği güçlü olmayan, ve meclisin hâkim gücü olan Müslüman Kardeşler geleneğinden gelmeyen, fakat onlar tarafından yönetilmeye müsait olandı. Başkan adayları arasında ismi geçen George Sabra hıristiyan ve sözünü fazla sakınmayan biri olması sebebiyle veya Besma Kudmani SUK'un iç ve dış işleyişiyle ilgili yaptığı 'fazla eleştirel' yorumlarla geriye fazla seçenek bırakmamıştı.
"Suriyeli muhalif akademisyenler grubunu kurarak SUK'un kuruluş aşamasında da yer alan Seyda bu sayılan niteliklere uygun bir başkan adayıydı. Tüm bunlara rağmen, SUK'un başkanının Abdulbasit Seyda gibi bir Kürt olması, ne dışardaki Suriye muhalefetinin yeniden yapılanmasında, ne Suriye içindeki Esad karşıtı ayaklanmanın gidişatında ne de Kürt meselesinin çözümünde devir açıcı bir niteliğe sahip." (NV)
