Ev işçilerine kolay sigorta uygulaması Nisan 2015’ten bu yana yürürlükte. Ev işverenleri, evlerine ayda en fazla 9 gün temizliğe gelen ev işçilerini 5510’a kısa mesaj (SMS) yollayarak iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigortalayabiliyor.
Ancak İmece Ev İşçileri Sendikası avukatı Sevgi Evren, kolay sigorta hakkının SGK ile yapılan görüşmeler boyunca başlıca taleplerinden biri olduğunu söylerken, “Uygulama, bürokratik engellerin kaldırılabileceğini, bunun imkansız olmadığını gösterdi. Ama uygulamanın içeriği ev işvereni bakışıdır. Bunu sahiplenmiyoruz” diyor.
SMS uygulaması ne getiriyor?
Uygulamaya göre, ev işverenleri yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı sigorta koluna prim ödüyor. Ev işverenlerinin, günlük kazanç alt sınırına göre, 2017 boyunca bir senelik ödeyeceği tutar 577,69 lira.
10 günden az çalışan ev işçileri, uzun vade (emeklilik) ve genel sağlık sigortası primlerini ise kendileri ödemek zorundalar. Bununla birlikte eşlerinden dolayı sağlık sigortasından faydalanmaya ve babalarından dolayı yetim aylığı almaya devam edebiliyorlar.
Bunun için önce ev işvereninin bir defaya mahsus SMS ile kendi T.C. kimlik numarasını 5510’a yollayarak kendisini “çalıştıran” olarak kaydettirmesi, ardından evinde çalışacak işçinin T.C. kimlik numarasını ve ayın hangi gününde çalışacağını yüne 5510’a SMS atması gerekiyor. İşlemlerin yapılabilmesi için kullanılan cep telefonu hattının mobil ödemeye açık olması gerekiyor.
Uygulamayla ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayın.
“Yasayı bir ev işvereni yapsaydı, bu şekilde yapardı”
İmece Ev İşçileri Sendikası avukatı Sevgi Evren, uygulamaya ilişkin “Olumlu gördüğümüz tek nokta, bu uygulamanın bürokratik engellerin kaldırılabileceğini göstermesidir” diyor, “Ama uygulamanın içeriği ev işvereni bakışıdır. Yasayı bir ev işvereni yapsaydı, bu şekilde yapardı. Ama ev işçilerinin talepleri görmezden geliniyor.”
Uygulama torba yasayla geçtiğinde, medyada “Ay içerisinde aynı gündelikçiyi 10 günden az çalıştıran kişiler kendi evlerinde yaşanan iş kazasından sorumlu tutulmayacaklar” şeklinde tanıtılmıştı. Ev işçileri ise bir basın toplantısı düzenleyerek, taleplerinin 5510 sayılı İş Kanunu’na tabi olmak, yani işçi statülerinin tanınması olduğunu, çıkarılan yasanın ise ev işçilerinin taleplerini karşılamadığını söylemişti.
Avukat Evren, SMS uygulaması hakkında şunları söyledi:
“SMS’le bildirim, bürokratik engellerin kaldırılması bizim SGK’yla yaptığımız tüm görüşmelerde talebimizdi. SGK’nın bürokratik engellerinin kaldırılmasıyla ev işçilerinin sigortalanmasının kolaylaştırılabileceğini söylüyorduk ve bunu ‘ev işçilerine kolay sigorta hakkı’ olarak tanımlamıştık.
“Taleplerimizin sadece bu kısmını aldılar ama bunu yaparken ev işçilerinin çok önemli bir hakkını da elinden aldılar.
“10 gün ve az çalışıyorsanız yaşlılık, annelik primlerinden ve süt izni gibi haklardan faydalanamıyorsunuz. 9 gün bir eve gittiğinizde sadece iş kazaları ve meslek hastalıkları için sigortalanıyorsunuz ve diğer sigorta haklarınız elinizden alınmış oluyor.
“Normalde 5510 sayılı yasaya göre, ayda bir gün dahi çalışsanız tüm sigorta primlerinden faydalanma hakkınız vardı. Ama yeni bir düzenleme yaptılar ve kolay sigorta getirirken temel bir hakkı elimizden aldılar. Bu nedenle söz konusu uygulamaya kökten itiraz ediyoruz.
“Diğer taraftan gördük ki, kolay sigorta istenirse yapılabiliyormuş, imkansız ya da olağanüstü bir uygulama değilmiş.
“6552 nolu yasadaki 10 günden az çalışanlar ve 10 günden fazla çalışanlar ayrımı kaldırılmalı ve ev işçilerine kolay sigorta hakkı tanınmalı. Bunun şekli SMS, e-devlet bildirimi, posta çeki, çek karnesi vs olabilir.” (ÇT)
.jpg)
