23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı'nda çocuk gelinlere dikkat çekmek isteyen bir grup Taksim'de "Çocuktan Gelin Olmaz" dedi.
Eyleme, evlilik programı sunucusu Esra Erol, "Hayat Devam Ediyor" dizisinde çocuk gelin rolündeki Meltem Miraoğlu ve oyuncu Ahmet Mümtaz Taylan da katıldı. Mahsun Kırmızıgül, eyleme gelmese de destek verdi.
Taksim Tramvay Durağı'ndaki eylemin basın açıklamasını, aynı zamanda eylemi düzenleyen dublaj sanatçısı Perizad Demirez okudu.
Türkiye'de 12-14 yaş arası 10 bin çocuk gelin olduğuna dikkat çeken Demirez, her üç evlilikten birinin çocuk yaşta yapıldığı ve her dört çocuktan üçünün de çocuğu olduğunu ekledi.
"Onlar rakam değil, bildiğiniz çocuk. Oyun oynamak, gülmek, eğlenmek, şeker yemek isteyen çocuklar."
Eyleme katılan kişilerin getirdiği şekerler, çocuk gelinlerin en yoğun olduğu illerin valilerine yollanacak. Demirez, Valilere şöyle seslendi:
"Yasalar çocuktan gelin olmaz diyor ve bunu büyük bir suç sayıyor. Madem siz oraya kanunları uygulanması için gönderildiniz; o halde bu dramın sorumlusu biraz da sizlersiniz."
"Bizim köyde hala çok var"
Eyleme "Esra Erol nerede" diye nefes nefes gelen ve fotoğraf çekmeye çalışan kadın ve erkeklerin yanına yaklaştık. Hepsi televizyonda Erol'un programında böyle bir eylem olacağını duyup gelmiş.
Hayatında ilk defa eyleme katılan bir kadın, Esenler'den biraz Erol'u görmek biraz da eyleme destek için gelmiş.
19 yaşında evlendiğini söyleyen kadın, "Bizim Nevşehir'deki köyde çocuk gelin yok. Kızlarımı da hayatta çocukken evlendirmem, hatta bana sorarsan hiç evlenmesinler daha iyi" diyor.
Kayserili başka bir kadın ise köylerinde çocuk gelinlerin çok yaygın olduğunu, kuzeninin 15 yaşında bir çocukla evlendiğini sinirlenerek anlatıyor.
"Çocuklar ne düşünüyor" diye soruyorum, "Ne yapsınlar ki" diyor ve ekliyor: "Çocukları bebeklikten beri küçük yaşta evlendirmeye o kadar alıştırmışlar, kafalarına öyle bir yerleştirmişler ki, onlar da 16 oldu mu, 'acaba evde mi kaldım' diye korkmaya başlıyorlar."
"Benden 22 yaş büyüktü, anca yaşayan bilir"
Fotoğraf çekmeyen, eylemi daha ciddi şekilde izleyen bir anne, kızın yanına yaklaşıyorum.
16 yaşında evlendirildiğini söyleyen kadın, üzerinden yıllar geçmesine, eşinden boşanmış olmasına rağmen sesi titreyerek "Anlatılmaz, anca yaşayan bilir" diyor ve anlatıyor:
"Benden 22 yaş büyüktü. Biz Çerkeziz, adetlerimiz çok katıdır. Hiçbir şey diyemedim. Bir sürü sıkıntı baskı, dayak, ne olursa. Üç kızım var, 19 yıl sonra 'yetti' dedim ayrıldım. Zor olmaz mı zor ama bir şekilde başardım. Çalışmaya başladım, çocuklarımı da büyüttüm. Asla onları küçük yaşta evlendirmem."
"İki kız babasıyım, ondan geldim"
Eyleme kızıyla katılan bir erkek, "Niye buradasınız" sorumuzu "İki kız babasıyım, yetmez mi?" diye cevaplıyor.
"Bizim ailede çocuk gelin yok ama çevremizden duyuyoruz. Devlet hiçbir şey yapmıyor. Üstelik şimdi bir de buna kucak açıyor. 4+4+4 sistemi de bunun bir parçası."
Yoldan geçen bir çift, "Biz Egeliyiz, bizim oralarda yok böyle şeyler" dese de istatistikler, çocuk gelinlerin Türkiye'nin her yerinde olduğunu gösteriyor.
Kadın örgütleri, kesin sayının belirlenmesinin zor olduğunun altını çiziyor ancak Türkiye'deki evliliklerin yüzde 30'unun erken evlilik olduğunu tahmin ediyorlar. (NV)