Engelliye Oy Kullanma Engeli Yine Kalkmadı

İki hafta kalan yerel seçimlerde engelliler için oy kullanma yine bir karmaşa.

Fiziksel engelliler yeterli şekilde duyurulmayan formu doldurmadıysa ya oy kullanamayacak ya da elde taşınacak. Görme engelliler için ise bu seçimlere yetişmesi beklenen kabartma harf oy pusulası yapılmadı.

Hatırlanacağı gibi 2011 genel seçimlerinde İzmir'de fiziksel engelli Süleyman Eryiğit, sandık üçüncü  katta olduğu için oyunu kullanamadığı gerekçesiyle açtığı davada, Yüksek Seçim Kurulu'ndan (YSK) 5 bin lira manevi tazminat kazanmıştı.

Bu seferki seçimlerde bunun önüne geçmek için YSK internet üzerinden "YSK Engelli Seçmen Beyan Formu" yayımladı. Formda ortopedik engelli olduğunuzu belirtmeniz halinde, zemin katta yer alan bir sandıkta oy kullanmanız sağlanacaktı. Bu formu da muhtara ya da en yakındaki seçim kuruluna iletmek gerekiyordu.

Ancak 14 Ocak'a kadar geçerli olan bu form sistemi yeterli şekilde duyurulmadı. Engellilerin birçoğunun hatta muhtarların dahi bu sistemden haberi yok.

"Engelli olduğumu bilmiyorlar mı?"

bianet'e konuşan fiziksel engelli Simto Alev, sandığına bakmak için YSK sitesine girdiğinde "engeli var mı?" sorusunun yanında "yok" yazısını görünce şaşırdığını söylüyor ve "Bu ancak özensizlikle açıklanır" diyor.

"Zaten sayımlarda engelli olduğumuzu bildiriyoruz. Kaldı ki, yeni bir engelli merkezi açıldığında ya da bir kurs olduğunda beni cep telefonumdan arıyorlar. Demek ki engelli olduğum biliniyor. Peki neden oy kullanacağım zaman bunu bilmiyorlar? Bu tamamen engellilere karşı gösterilen özensizliğin bir uzantısı. İnternete girip 'oy kullanma ve engelli' yazınca hiçbir şey çıkmıyor. Getirdikleri sistemden kimsenin haberi yok. Üstelik ben bunu takip etmek zorunda değilim. Geçen seçimlerde sandığım ikinci kattaydı. Polis memurları taşımıştı. Şimdi de yine öyle olacak. Ya birileri taşıyacak, ya da 'oy kullanma' diyecekler."

Kabartma pusula yetişmedi

Görme engelliler de uzun yıllardır sandık başında özgür iradeleriyle ve kimsenin yardımı olmadan oy kullanmak istediklerini dile getiriyorlardı.

YSK, yaklaşık 400 bin görme engelli için kabartma harf (braille alfabesi) ile seçim pusulası hazırlayacağını açıklamıştı. Ancak bu seçime pusulalar yapılmadı.

Yeni düzenlemeye göre, görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar, oylarını akrabaları ya da herhangi bir seçmenin yardımı ile kullanacak. Eskiden bu sandık kurulu başkanının yardımıyla yapılıyordu.

Dernek bile araştırıp buldu

Engelsiz Hayat Dayanışma Derneği Başkanı Adem Kuyumcu, söz konusu seçmen formundan kendi derneklerinin bile araştırma yapıp haberdar olduğunu belirtti.

"Bu formlar hiçbir yerde duyurulmadı. Üstelik herkes internet kullanmıyor. Biz kendi imkanlarımızla ilçelerde formu doldurtmaya çalıştık ancak yetersiz kaldı. YSK, bu form ile oyunu kullanamayıp ileride açılacak davaların önüne geçmek istedi. Ancak yeterli duyuru yapılmadığı için yine davalar açılabilir. Ayrıca görme engelliler için neden kabartma harfli pusula yapılmadı? Gizli oy kullanma hakları yine ellerinden alındı. Teknolojik imkanlarla engelli vatandaşların oy kullanabilmesi sağlanmalı." (NV)