Danıştay'daki İstanbul Sözleşmesi duruşmasından detaylar

Aydın: Cumhurbaşkanı Anayasa’dan almadığı yetkiyi kullanamaz

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 2, 6 ve 13 maddeleri ile 90. Madde’nin 14 fıkrası Cumhurbaşkanına uluslararası sözleşmeyi iptal etme yetkisi vermiyor.

Cumhurbaşkanlığı iptal kararının dayanağını 9. Sayılı Kararname olarak gösteriyor.

Kendi yetki vermiş, yani. Anayasa’ya göre oysa Anayasa’dan almadığı bir yetkiyi kullanamaz.

“Cumhurbaşkanın sözleşmeden çekilme yetkisi hiçbir şekilde Anayasal açıdan yok hükmünde. Tersine 6284 No’lu sayılı yasa İstanbul Sözleşmesi’ne atıf yapıyor ve bu nedenle uluslararası bir sözleşmede değişiklik yapma bu kabul edilemez.

Cumhurbaşkanın yetkisini düzenlen ilgili maddeye göre cumhurbaşkanın kanunlarda değişiklik yapma hele uluslararası sözleşme konusunda yetkisi yok. Sadece yürütme konusunda kanun çıkarabilir.

Avukatları bu sözleşmeden çekilmeden yürütme yetkisine dair olduğunu söylediler Biz buna göre ‘o zaman Avrupa İnsan Hakları Sözlemeşi’nden de çıkabilir’ dedik. ‘Bir kişinin sözüyle temel insan haklarını ve Anayasa’yı iptal edebilir hatta Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden çıkabilir’ dedik. Çünkü sözünü ettiği kararnamenin öyle bir gücü varsa bunu da yapabilir. O zaman avukatları, ‘hayır öyle bir şey yok’ dediler. Bu savunma bir yanıyla Cumhurbaşkanlığı’nın İstanbul Sözleşmesi ve AİSH’i eşit görmediğini gösteriyor. Bu da kadın haklarına bakışı anlatıyor.

Danıştay savcısının bize katılması bizim için günün en iyi haberiydi.

Biz bugün mahkeme heyetinin ikna olduğuna inanıyoruz.

Ben onlara Birleşik Krallık Yüksek Mahkemesi’nin İngiltere’nin AB’den çekilme konusundaki örneğini anlattım.

Parlamento onayı olmadan bu kararın gerçekleşmediğini belirttim. Parlamentonun güçler ayrılığı ilkesini koruması gerektiğini anlattım. Burada Cumhurbaşkanı tarafından kullanılan çok açık bir yetkisizlik var. Cumhurbaşkanı Anayasadan almadığı bir yetkiyi kullanamaz bu nedenle bu çekilme kararı yok hükmünde.

800 avukat davada hem avukatlık yapıyorduk hem de asildik. Bu bizim için şu demek. Avukat olarak oradaydım ama aynı zamanda kadın olarak kendim için, kızım için, annem için asil olarak oradaydım. Mahkemeye daha en başta biz heyecanlıyız dedik bu nedenle. Salonu dolduran yüzlerce kadın avukat hem asildik hem avukat.

Bu nedenle konuşmalarımız sıklıkla alkışlarla da kesildi.

Başkan hoşgörülü davrandı. Hepimiz iyi bir koordinasyon içinde birbirimizi tekrar etmeden ifade ettik, savunmamızı yaptık.

Salonda Gelecek Partisi, 29 Ekim Kadın Derneği’nden Türkiye Barolar Birliğine, Erzurum Barosu’ndan Tekirdağ Barosu’na kadar hemen hemen toplumun her kesimi vardı. Ayrıca mülteci kadınlar, LGBTİ+’lar da oradaydı. Herkes kendi durduğu noktadan İstanbul Sözleşmesi’nin kendileri açısından önemini anlattı.

Cumhurbaşkanlığının avukatlarını zayıf bulduk. Onlara göre Cumhurbaşkanı’n böyle bir yetkisi var, bizimle sıklıkla polemiğe girmeye çalıştılar, biz girmedik.

Moroğlu: Danıştay Cumhurbaşkanlığı kararının iptalini istedi

İstanbul Sözleşmesi, Anayasamızın 90. maddesine göre usulüne uygun olarak 24 Kasım 2011 tarihinde TBMM tarafından onaylanmış bir uluslararası Sözleşmedir. İstanbul Sözleşmesi “Kanun” hükmündedir ve “yürütme tarafından feshedilmesi hakkındaki cumhurbaşkanı kararı” hukuken yok hükmündedir.

İstanbul Barosu olarak, bir insan hakları ihlali olan şiddetin önlenmesi amacıyla onaylanan İstanbul Sözleşmesinin feshedilmesinin yok hükmünde olduğunun tespiti yoluyla iptalini ve aynı zamanda yürütmenin durdurulmasını talep etmiştik.

Danıştay açılan tüm davalarda yürütmeyi durdurma taleplerini reddetti.

Bugün ise, açılmış olan çok sayıda iptal davasından bazıları için yaptığı duruşmada Danıştay tarafları dinledi. Savcılığın mütalaası, Cumhurbaşkanı kararının iptali yönünde oldu.