Ari Şen, Şişli Belediye binasına girdiği an selam vermeden, halini hatrını sormadan kimsenin önünden geçmiyor. Kendine has enerjisi bir anda tüm binaya yayılıyor.
30 yaşındaki Şen, down sendromlu. Bir yıldır belediyede Başkanlık bölümünde çalışıyor. Özel kalem asistanlarının verdiği evrakları müdürlüklere götürüyor ya da evrakları dosyalıyor.
Ari Şen, üç yaşından beri zihinsel engellilere özel okullarda okudu. Bir yandan da ailesinin olanakları sayesinde pedagog desteği aldı. Zihinsel Engelliler ve Dayanışma Vakfı’nda (İZEF), güzel sanatlara yönelik eğitimler aldı.
Bu işe başlamadan önce de üç yıl boyunca Şişli’deki Down Cafe’de garsonluk yapıyordu. Ancak kafeye talep çok olduğu için kendisine ancak haftada bir gün düşüyordu.
Ari ile 1 yıldır birlikte çalışıyoruz. Kamu ve özel sektörde, +1 farkla Down Sendromlu bireylerin iş hayatına katılımını destekliyoruz. pic.twitter.com/myaeszphJV
— Hayri İnönü (@Hayriinonu) 21 Mart 2017
“30 yaşındayım, sürekli okula gitmekten çok sıkılmıştım. Artık çalışmak istiyordum” diye anlatıyor Şen. Sonra Şişli Belediyesi'ne çağrılıyor.
Belediye Başkanı Hayri İnönü, Şen’e “Ne iş yapmak istersin” diye sorunca “Ne iş olsa yaparım” diye yanıtlamış. İnönü, Başkanlık katında kendi yakınında çalışmasını istemiş ve tüm personel de "hassas davranması" konusunda uyarılmış.
"Maaşımla yeğenime hediye aldım"
Ari Şen, sabahları 6’da kalkıp, annesiyle birlikte kahvaltısını hazırlıyor, kendi kıyafetlerini seçiyor. Şık giyinmeye dikkat ediyor, genelde gömlek kazak giyiyor, ancak ben geleceğim diye takım elbise tercih etmişti. Evden belediyenin servisine binip tek başına işe gelip, yine servisle dönüyor.
İşinden çok memnun. “Burada hayat çok güzel. İşimi seviyorum. Arkadaşlarım çok iyi. Herkesle sohbet ediyorum” diye anlatıyor.
Çaycısından tutun, Belediye Başkanına kadar herkes onun enerjisinden keyif alıyor. “İnsanları güldürmeyi seviyorum. Zaten tiyatrocuyum. Beş tane oyunda oynadım” diyor Şen.
Kendi parasını kazanmaktan çok keyif alıyor. Maaşıyla yeni doğan yeğenine puset aldığını, şimdi de yatak alacağını anlatıyor heyecanla. Ama ekliyor da “Geleceğimi garantiye almak için maaşımı biriktiriyorum.”
Annesi Vartuhi Şen, oğlunun üç yaşından beri özel eğitim sayesinde bu seviyeye geldiğini ama artık çocuk gibi okula gitmek yerine çalışmak istediğini, bu işini de çok sevdiğini söylüyor. “Zaten işini sevmese asla buraya getiremezsiniz onu” diye ekliyor.
Şişli Belediyesi, Eşitlik Birimi tüm çalışanlarına engellilerle iletişim eğitimi veriyor. Yani bir zabıta parkta bir down sendromlu ya da otizmli ile karşılaştığında onunla nasıl iletişim kurması gerektiğini, ona dokunup dokunamayacağını öğreniyor.
Mesele sadece "kota" değil
O yüzden zaten herkes bir nebze engelli farkındalığına sahip. Ancak yine de birebir engellilerle çalışmanın farkındalığı çok fazla arttırdığını söylüyorlar.
Kanunlara göre kamuda yüzde 3 engelli personel çalıştırma zorunluluğu var. Şişli Belediyesi’nde üç down sendromlu toplam 40 engelli çalışıyor. 35 olan kotayı da aşmışlar.
Belediye Başkanı Hayri İnönü, engellilerin iş hayatında ve sosyal hayatlarında ciddi ayrımcı tutum ve uygulamalarla karşılaştıklarına dikkat çekerek "Onların hayatlarını engellemek yerine toplumda üretken olmalarını sağlamalıyız" diyor.
Basın sorumlusu Sevil Gedik, engellilere sadece “kota” açısından bakmadıklarını daha eşit, daha demokratik, toplumun tüm farklı kesimleriyle bir arada çalışmayı sağlayan bir iş ortamının gerekliliğine dikkat çekiyor.
Şen’in iş arkadaşları da onunla çalışmaktan çok memnun. Özel Kalem Asistanı Begüm Baş, “Buraya gelmeden önce bu kadar aktif çalışacağını düşünmemiştim açıkçası. Ama Ari, her gün gelip ‘iş var mı’ diye soruyor. Çalışmaya çok hevesli. İletişimi çok iyi. Bizden tek farkı bizden daha neşeli olması. Bu da bize iyi geliyor” diyor.
Belediyelerin hak temelli değil, yardım odaklı genelde de reklam kokan engelli politikaları ile kıyaslandığında Ari Şen'in Şişli Belediyesi'nde "kota"dan ibaret olmadığı çok açık. Belediyelerde daha çok engelli, özellikle zihinsel engelliler görmek dileğiyle. (NV)
+1 kromozomDown sendromu, genetik bir farklılık, bir kromozom anomalisi. En basit anlatımı ile sıradan bir insan vücudunda bulunan kromozom sayısı 46 iken Down sendromlu bireylerde bu sayı 47. Down Sendromu tedavi edilmesi gereken bir hastalık değil, genetik bir farklılı. Hücre bölünmesi sırasında yanlış bölünme sonucu 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom yer alması ile meydana gelir. Ortalama her 800 doğumda bir görülür. Tüm dünyada 6 milyon civarında Down sendromlu birey yaşıyor. Türkiye'de tam bir veri yok ama yaklaşık 70 bin Down sendromlu kişi olduğu tahmin ediliyor. Hafif veya orta seviye zihinsel ve fiziksel gelişim geriliğine sebep olur. (Kaynak: Down Sendromu Derneği) |
Fotoğraflar: Emrah Temel
