Türkiye'deki okullarda İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Çince dillerinin yanında artık Arapça da ilköğretimde yabancı dil olarak öğretilecek; seneye bu uygulama lisede de geçerli olacak.
Gürcü, Laz ve Çerkez dernekleri her ne kadar anadilde eğitim isteseler de dillerinin seçmeli ders olarak okutulmasının da bir ilk adım olacağını düşünüyorlar. Öte yandan, Kürtçe, Ermenice öğrenenler de "keşke okulda olsaydı da o zaman öğrenseydik" diyor.
Ermenice öğrenmeye başlayan Nesra Gürbüz, "birlikte, yan yana yaşadığımız insanların dilini bilmemek çok ayıp geliyor; bu yüzden Ermenice öğrenmeye başladım" diyor ve ekliyor: "İlk okulda arkadaşlarımla aynı dili konuşabilmek için Ermenice ve Kürtçe öğrenmek isterdim."
"Birbirimizi tanımak için öğrenmeliyiz"
"Üniversitede bir Ermeni olarak seçmeli Kürtçe dersi aldım" diyen Sibil Çekmen, "ilkokulda Kürtçeyi seçmeli alsaydım çok güzel olurdu" diye ekliyor.
"Diller arasında bir sınıflandırma ya da üstünlük yarışı ırkçılıkla aynı kapıya çıkar. Fransızca ve İngilizce'nin daha çok kullanılıyor olması bir şeyi değiştirmez. Türkiye'de binlerce yıldır birlikte yaşayan insanların sırf birbirlerini tanıması için bile bu dilleri öğrenmeleri çok önemli. O yüzden önceliğe bakılmadan yaşayan tüm diller için seçmeli dersler açılmalı."
"Bütün dillere eşit mesafede durulmalı"
Siirt'te Mücadele gazetesi sahibi Cumhur Kılıççıoğlu, okullarda öğretilecek Arapça ile Siirt'te konuşulanın çok farklı olmasına rağmen "önemli olan tüm dillerin öğretilmesidir" diyor.
"Türkiye'de Siirt, Mardin, Antakya ve Urfa'da Arapça konuşulur ama hepsinin lehçesi birbirinden farklıdır. Siirt'te konuşulan ise içlerinde en farklı olanıdır; çünkü içinde Kürtçe, Acemce, Latince birçok dil barındırır ben de buna Siirtçe derim bana kızarlar. Mesela Arapça TRT'yi de anlamam ben.
Ama Arapçanın öğretilmesi olumludur; sonuçta diller evrenseldir ve bütün dillere eşit mesafede durulmalı, bu coğrafyadaki tüm diller öğretilmelidir. Yaşım müsait olsa her birini öğrenmek isterim."
"Neden bizi unuttular?"
Gürcü Kültür Merkezi Başkanı Fazıl Kaya, Arapçanın seçmeli olması kararına "Hem üzüldüm, hem sevindim. Bu olumlu bir gelişme ama neden bizleri unuttular, sıranın bize gelmesini bekliyoruz" diyor.
"Anadilin, devlet tarafından öğretilmediği müddetçe yaşama sansı yok. Gürcülerin yoğun olmadığı dağınık yerlerde Gürcüce seçmeli ders olmalı, yoğun olduğu yerlerde ise anadilinde eğitim talep ediyouz. Almanca, Fransızca'nın seçmeli okutulduğu bir ülkede bu diller kadar yerimizin olmadığı söylenemez."
NART Çerkez Kültür Sanat Kolektifi'nden Murat Yıldız da Kaya ile aynı görüşte, "bu coğrafyada dillerin seçmeli ders olması yapılamayacak kadar çok zor bir şey değil" diye ekliyor.
"Bizim temel talebimiz devletin anadili öğretmesi. Sadece seçmeli ders ile anadil öğretilemez. Çok da uzak olmayan bir gelecekte Çerkezce dahil, bu coğrafyanın dillerinin eğitim kapsamına alınacağına inanıyoruz."
Lazika Yayın Kolektifi'nden İsmail Bucaklişi, "Lazca gerçekten tehlike altında bir dil, artık Lazca konuşan biriyle yan yana gelmek mümkün değil" diyor ve ekliyor: "Artık bu olumlu adımın diğer dillerle ilerlemesi gerekiyor." (NV)
