Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Programı (UNAIDS) ve BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), geçtiğimiz yılın hastalığın tarihinde bir dönüm noktasına işaret ettiğini söyledi.
Üç kuruluşun açıkladığı rapora göre bugün dünyanın düşük ve orta gelir düzeyine sahip ülkelerinde yaklaşık 3 milyon kişi, virüs taşıyıcısı olmalarına rağmen AIDS olmalarını önleyecek anti-retroviral terapiye (ART) ulaşabiliyor.
"Evrensel Erişime Doğru: Sağlık Sektöründe HIV/AIDS Müdahalelerinin Önceliğini Belirlemek" başlıklı raporda diğer kazanımlara da vurgu yapılıyor.
Bunlar arasında anneden çocuğa HIV geçişini engelleyecek tedavilerin yaygınlaşması, testlerin ve rehberlik hizmetlerinin gelişmesi ve salgından ciddi olarak etkilenen Sahra-altı Afrika'da erkek sünnetinin yaygınlaşması da var.
Ucuzlayan ilaçlar
WHO yöneticisi Dr. Magaret Chan "Bu, kamu sağlığı için inanılmaz bir ilerleme" dedi. "Veriler, kararlılık ve adanmışlıkla tüm engellerin aşılabileceğini gösteriyor. İlaçlar sayesinde insanlar ekonomik ve sosyal olarak üretken bir hayat yaşayabiliyor."
ART'ye ulaşabilen HIV-pozitif (+) insanların sayısındaki artış birkaç nedene dayanıyor: İlaçların fiyatlarının düşmesiyle erişilebilir hale gelmesi; ülkelere göre tedavi programlarının adapte edilmesi ve HIV+ olarak teşhis edilen insanların tedaviyi daha fazla talep etmesi.
Rapora göre, 2007 sonu itibariyle tahmini 9,7 milyon ihtiyaç sahibi insanın yüzde 31'i tedaviye ulaşabiliyor. Buna göre neredeyse 6,7 milyon insan daha hayatlarını kurtarabilecek ilaçlara erişmekte güçlük çekiyor.
Çocuklar ve HIV
Geçen yıl sonu itibariyle, yaklaşık 500 bin kadın virüsün çocuklarına geçmesini önleyecek tedaviyi alabildi. Bu rakam bir önceki yıl 350 bindi.
Aynı zaman diliminde 200 bin çocuk ART tedavisine ulaşabilirken bu rakam da bir önceki yıl 127 bindi.
Örgütler, çocuklarda HIV virüsünü tespit etmekte yaşanan zorlukların sürdüğüne de dikkat çekti.
Tedaviyle ilgili diğer sorunlarsa HIV+ teşhisinin gecikmesi ve dolayısıyla tedavinin etkisiz olması, bazı programlarda hastaların tedaviye devamının sağlanamaması da yer alıyor.
Dünya çapında HIV-pozitif insanların ölmesinde –özellikle de Afrika'da- tüberküloz hastalığı başlıca sebeplerden biri. HIV tedavisi ve tüberküloz tedavisinin etkin biçimde birleştirilememesi de sorun olarak duruyor.(EÜ/EZÖ)
