Türkiye'nin tek Temel Bilimler Araştırma Merkezi olan ve Kandilli'de yer alan "Boğaziçi Üniversitesi-TÜBİTAK Feza Gürsey Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü", TÜBİTAK tarafından kuruluş ve işleyiş yönetmeliği iptal edilerek Gebze'deki Bilişim ve Bilgi Güvenilirliği İleri Teknolojileri Araştırma Merkezi bünyesine alındı.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) 15 Temmuz'da aldığı kararın tepki çekmesi üzerine yaptığı açıklamada şöyle diyor:
"Ülkemizin son yıllarda Ar-Ge alanında gerçekleştirdiği ivmenin sürdürülebilmesi için temel bilimler ile uygulamalı ve mühendislik bilimlerin sinerji yaratarak, birbirini tetikleyebileceği bir ortam oluşturulması hedefleniyor."
İmza kampanyası ve uluslarası destek
Ulusal ve uluslararası bilim çevreleri karara yoğun tepki verdi. Matematik ve fizik dallarında araştırmalar yapan enstitünün eski statüsüne kavuşturulması ve kadrosunun arttırılması için "Savefezagürsey" sitesi üzerinden hem imza kampanyası yürütülüyor hem de akademisyenler mektuplarıyla karara tepkilerini dile getiriyor.
İmza kampanyasında yer alan metinde, enstitünün çalışma alanları ile ilgisi olmayan bir merkeze bağlanmasınınb fiili olarak kapatılması anlamına geldiği belirtiliyor.
"Temel bilimler enstitüsü olarak, adını taşıdığı cumhuriyet tarihimizin yetiştirdiği ender bilim insanlarımızdan olan Feza Gürsey'in temsil ettiği ve devam etmesini arzu ettiğimiz misyonunu yerine getirmesi imkansız hale gelecek"
Enstitüye son yıllarda alım olmaması nedeniyle şu anda çalışan dört kişi mevcut.
"Emrivaki"
Bianet'e konuşan İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Ayşe Erzan, TÜBİTAK'ın beyan ettiği gibi Boğaziçi Üniversitesi'nin hiçbir zaman merkezin ayrılmasına dair bir talebi olmadığını söyledi.
"Bu karar enstitünün paydaşı üniversitenin talebiyle değil, tamamen emrivaki yapıldı. Hatta üniversiteye karar tebliğ dahi edilmedi.Bir devlet kuruluşunun bu şekilde yok edilmesi sıra dışı bir durum.
"Bu bilim insanlarının hiç alakaları olmayan konularda çalışan bir kuruma bağlanması temel bilimlere hizmet etmiyor, oradakilere de katkı sağlayamayacak."
"Hâlâ temel bilimlerin önemi kavranamadı"
Erzan, Türkiye'nin hala temel bilimlerin önemini kavrayamadığını söylüyor.
"TÜBİTAK yönetimi bu alanın dünya çapında kabul edilmişliğinin prestiji anlayamıyor.Türkiye çok kısa vadede teknolojik araştırmalar istiyor, uzun vadedeki araştırmalarla ilgilenmiyor ancak bu bütün dünyada reddedilmiş bir yaklaşımdır.
"Teknoloji ile temel bilimler iç içedir; ama teknolojide uzun vadeli değişimler temel bilimlerde yapılan atılımlarla mümkün. Bu karar için ancak dar görüşlülük denebilir ama işin içinde başka hesaplar varsa bilemem."
Feza Gürsey Enstitüsü, Boğaziçi Üniversitesi ve TÜBİTAK'a bağlı; fizik araştırmaları için 1983'de Erdal İnönü tarafından Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü adı ile kuruldu. Ardından 1997'de Feza Gürsey'in onuruna Feza Gürsey Enstitüsü adı ile çalışmalarına devam ediyor. (NV/ŞA)