Haberin fotoğrafları için tıklayın.
"Zihnimizde temel bir kilit vardı. 'Objektif', 'tarafsız' olduğumuzdan, 'en iyisini' yaptığımızdan öyle emindik ki... Aslında en doğru yerden başladık; bunları kırmakla başladık."
Edirne'de IPS İletişim Vakfı ve Press Now'ın düzenlediği habercilik atölyesine katılan 30 yerel gazeteciden biri böyle diyordu.
18-19 Nisan'da, Balta Otel'de düzenlenen atölyede, gazeteciler Yrd. Doç. Dr. Esra Arsan'la temel habercilik, gazeteciliğin ve haberciliğin işlevi, haber dili, gazetecinin haber kaynaklarıyla ilişkisi; Yücel Tunca'yla haber fotoğrafçılığı; Nico Haasbroek'le de yaratıcı haber fikirleri ve uygulamaları üzerine çalıştılar.
"Tarafsızlık"
Arsan'ın atölyelerinde en çok tartışılan konulardan biri "tarafsızlık" oldu. Örneklerin gazetecilikte "tarafsızlık" ilkesinin ne denli savunulamaz olduğunu gösterdiğini söyleyen Arsan, "tarafsızım" diyenin aslında taraflılığını gizlemeye çalışıyor olmasına dikkat çekti.
Arsan'ın üzerinde durduğu konulardan biri de, gazetecilerin emniyet, valilik, kaymakamlık gibi resmi kaynaklarla olan ilişkisiydi. Burada yerel gazetecilerden biri valilik, belediye, jandarma ya da emniyetten gelen bültenlerin haberleştirilmesinde kurmaya alıştıkları dilden yakınarak "Doğru. Bültenlerdeki bilgiler sanki gazeteci oradaymış gibi bir dille habere yansıyor. Aslında kaymakam, vali de 'iddia edebilir', oysa haberlerde hep 'belirtir'ler" diye durumu özetliyordu.
Yerel gazetecilerin temel sorunu: Bağımsızlık
Birçok gazeteci, bu noktada, yerel gazetecilerin idarenin, mülki amirlerin baskısıyla karşılaştığını dile getirdi. Muhalif yayınların genellikle resmi ilanlarının kesilmesi "ceza"sıyla karşılaştığını, idarecilerin kendilerini "zaaf" içinde gösterdiğini düşündüğü haberlere tepki gösterdiğini ve gözdağı verebildiğini örnekleriyle anlattılar. Resmi ilanlar, birçok yerel gazetenin asal gelir kaynağı. Bazı gazeteciler, yazı işlerindeki editoryal bağımsızlığa da dikkat çekerek, gazetecilerin yayın politikasına dair kararlara katılamayışından, bunu daha çok yereldeki güç ilişkilerinin belirleyişinden söz etti.
Edirne'de çalışma aralarında konuşulan konulardan biri de ekonomik krizin etkileri oldu. Yerel gazeteleri çoğu, abone sayısının, birim reklam fiyatlarının düşüşünden yakındı. Ancak abonelerinin bir bölümünün bayiden gazete satın almaya yöneldiğini saptadıklarını da anlattılar.
Haber sokakta
Arsan'ın ve Haasbroek'in ayrı ayrı üzerinde durdukları konu, masanın başından kalkıp sokaktaki haberi yakalamaktı. Haasbroek, kısa zaman içinde haber fikri bulabilmek üzerine düzenlediği egzersizlerde, gazetecileri sokağa gönderip çektikleri fotoğraflar üzerinden, bir olguyu haberleştirmek ve kavramsallaştırmak üzerinde durdu.
"Fotoğraf düşündüğümden de önemliymiş"
Bu cümle Tunca'nın atölyesine katılanların ve bir anda kendilerini fotoğraf makineleriyle daha çok ilgilenir bulanların ortak sözüydü. Basın fotoğrafçılığının dünya çağındaki örneklerini paylaşan Tunca, yerel gazetelerdeki fotoğraf kullanımlarını analiz etti, sayfa düzeninde fotoğraf kullanımı, haberin fotoğraflanması üzerine temel ilkeleri anlattı; pratik ipuçları verdi.
"Uygulayıp paylaşmak gerek"
"Habercilik anlayışımızı sorgulama olanağı bulduk" diyen gazetecilerden biri, çalışma sonunda "Bu öğrendiklerimizi uygulamak gerek"; bir başkası "Bu bilgileri burada olmayan arkadaşlarımızla paylaşacağım. Paylaşmadan olmaz" diye konuşuyordu. (TK)
Eğitime katılan gazeteciler şöyle.
Edirne
Yavuz Göktaş (Edirne Gündem Gazetesi), Tamer Yavuz (Edirne Gazetesi), İsmail Aliş (İpsala Gazetesi), Alpay Ercan (Yeni Gazete), İlker Gürel (Keşan Gündem Saros Gazetesi ), Umut Çatal (Önder Gazetesi), Murat Savaş (Güneydoğu Avrupa Gazeteciler Cemiyeti), Gökhan Balcı (Hudut Gazetesi), Sevcan Kalıpiçinden (Hudut Gazetesi), Mehmet Şenol (Edirne Gazetesi), Elif Davulcu (Edirne Haber Gazetesi), Ercan Bitti (Yenigün Gazetesi), Arzu Özdemir (Edirne Gündem), Birol Çakan (Edirne Gazetesi), Bora Dandinoğlu (22 Haber İnternet Gazetesi ), Muazzez Aslan (Uzunköprü Adalet Gazetesi), Samet Yaraşır (Uzunköprü Gürses Gazetesi), Okan Yavaşer (Uzunköprü Gazetesi).
Kırklareli, Lüleburgaz
Halit Kaplan, Ertan Bayer (Görünüm Gazetesi).
Tekirdağ
A.Tamer Avcılar (Çerkezköy Gzetesi), Adülhamit Albez (Çerkezköy Gazetesi), Taha Aslanlı (Çerkezköy Haber Gazetesi), Gökhan Babayiğit (Çerkezköy Haber Gazetesi), Levent Silistre (Çorlu Avrupa Yakası Gazetesi), Ozan Turan (Çorlu Avrupa Yakası Gazetesi), Zaim Erken (Çorlu Kentim Gazetesi ), Naim Yıldız (Çorlu Sabah Muhabiri).
İstanbul
Melek Köselerden, Tayfun Kemal Köselerden (Katılımcı Maltepe Gazetesi).