"Dersim olaylarının iç yüzünü öğrenmek isteyenler sadece duydukları ile yetinmek zorunda kaldılar."
Dersim'deki aşiretler ve devlet arasında yaşanan ve geçmişi çok eskilere dayanan gerginlik 1938'de katliama dönüştü. Hükümetin Dersim'e düzenlediği harekât sonucu, binlerce sivil ölürken binlercesi de sürgün edildi. Dersim olaylarında idam edilen altı kişiden biri olan Alevi-Kürt aşiret lideri Seyit Rıza, Dersim Katliamı'nın simgesi haline geldi. Bu olaylar yaşanırken hükümetin basına uyguladığı baskılar nedeniyle pek çok olay deyim yerindeyse kapalı kapılar ardında yaşandı. Ve yaşadığı bütün acı olayları hızla unutma kararlılığı gösteren bizler Dersim'de yaşananları da tıpkı diğer pek çok olayda olduğu gibi aynı hızla unuttuk.
1938'de Dersim'de yaşananlarla ilgili olarak pek çok şey söylendi, pek çok iddia ortaya atıldı ve bunların yanı sıra pek çok soru da yanıtsız kaldı.
Dersim olaylarının iç yüzünü öğrenmek isteyenler sadece duydukları ile yetinmek zorunda kaldılar. Bir de seçim zamanlarında birbirlerinden oy çalabilmek için bu meseleyi dillerine pelesenk eden siyasilerin ezberlenmiş cümleleriyle...
Şimdilerde geçmişe oranla çok daha rahat konuşulup tartışılabiliyor o günlerde yaşananlar. Hala pek çok soru cevaplanmamış olsa da o günleri kitaplardan okuyabiliyoruz artık. 1938'de Dersim'de yaşanan katliamı anlatan son kitap Belge Yayınları'ndan çıktı.
Hasan Demir imzası taşıyan "Dersim'den Tunceli'ye 38 Katliamı Tanıklıkları" isimli kitap o günlerde yaşananları, bizzat yaşayanların ağzından anlatarak gün yüzüne çıkarıyor. O günlere dair, hala pek çok bilinmeyen olsa da, pek çok kişi tarafından kabullenilmiş olan olayların yeniden tartışılmasına olanak tanıyor bu kitap. Belki bu defa hızla unutmak ya da yaşanmamış saymak yerine biraz özümseyerek okuruz diye. (ÖSÖ/AS)
* "Dersim'den Tunceli'ye 38 Katliamı Tanıklıkları", Hasan Demir, Belge Yayınları, 2011
