Tan Gazetesi’nin ve matbaasının 4 Aralık 1945 yılında tahrip edilip yağmalanmasının 70. yıldönümünde “Sertel Ailesi: Selanik’ten Sılaya” başlıklı sergi Tan Evi’nde izleyicilerle buluşuyor.
Bugün (4 Aralık) saat 18.00’de açılacak sergiye; Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) , Tarih Vakfı, Türkiye Yayıncılar Birliği (TYB) ve Halil Lütfü Dördüncü İş Merkezi Yönetimi destek veriyor.
Sergi, “demokrasi ideali ve halkı için çalışan” iki gazetecinin, Tan gazetesinin yöneticisi Zekeriya Sertel ile yazarlarından eşi Sabiha Sertel’in yaşam öykülerini gözler önüne sermeyi amaçlıyor.
Sergi, Sertellerin Amerika’da yaşayan torunları Tia (Atiye) O’Brien ve Nur Deriş tarafından, aile albümünden yola çıkarak oluşturuldu.
Serginin sunuş yazısında “Sertellerin hayatı, Sabiha’nın ismiyle müsemma anılarının başlığının da vurguladığı üzere, bir roman gibi. Entrikalarla, casuslarla, ihanetle, suikastlerle, hapislerle ve gözü pek bir idealizm ile dolu bu öykü, nihai olarak Serteller’in basımevinin yıkımına, ülkelerinden, özgürlüklerinden ve ailelerinden mahrum kalmalarına mal oluyor” ifadeleri yer alıyor.
Sergi açılışında TGC Başkanı Turgay Olcayto, Tarih Vakfı Başkanı Işık Tamdoğan ve Sertel ailesi adına Tia (Atiye) O'Brien konuşacak.
Etkinlikte, Cumhuriyet Gazetesi Vakfı Başkanı Orhan Erinç, TGC Genel Sekreter Yardımcısı ve Bilgi Üniversitesi öğretim görevlisi Niyazi Dalyancı, Radikal Yazarı Altan Öymen, Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yasemin İnceoğlu, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Zafer Toprak, karikatürist Tan Oral, Bahçeşehir Üniversitesi öğretim görevlisi Mahmut Çınar, tarihçi/yazar Orhan Karaveli ile araştırmacı/yazar Ayşe Hür de yer alıyor.
Tan Baskını
Tan Gazetesi, 1935 yılında Ali Naci Karacan, 1936’da Ahmet Emin Yalman’ın başyazarlığında yayımlandı. Zekeriya Sertel ve Halil Lütfi Dördüncü, Yalman’ın ortaklarıydı. 1938 sonunda Ahmet Emin Yalman’ın ayrılmasıyla Zekeriya ve Sabiha Sertel tarafından yönetilen gazete, İkinci Dünya Savaşı yıllarında tek parti rejimi altındaki Türkiye’de savaş karşıtı ve anti-faşist demokrasi cephede yayınlarıyla yer aldı.
Bu tavır, hem tek parti yönetimini hem de faşizmin yükselişi sırasında güçlenen milliyetçi-ırkçı kesimi rahatsız etti. 1945 yılında doruğa çıkan tepkiler, 4 Aralık 1945’te baskınla noktalandı. Sabiha ve Zekeriya Sertel yargılandılar, beraat ettiler ama ülkeyi terk etmek zorunda kaldılar. Halil Lütfi Dördüncü, Tan gazetesini aralıklarla birkaç kere daha çıkardı. 6 Ocak 1959’da, hemen yanındaki binada meydana gelen patlama sonucunda Tan Matbaası binasının da yıkıldı. (EA)
