"İnsanlar şu anda Türkiye'de yaşayan iki bin Rumla Bizans'ın tekrar kurulacağını düşünüyorsa bu fobidir. Türkiye eğer samimiyse ve o mozaikte Rum taşı önemliyse bunu kanıtlaması gerekir."
"3 H" Hareketi'nin düzenlediği Apoyevmatini Gazetesi yayın yönetmeni Mihail Vasiliadis, Taraf yazarı tarihçi Ayşe Hür ile siyaset bilimci Hüseyin Kalaycı'nın katıldığı "56.Yılında 6-7 Eylül Olayları" başlıklı panelde 56 yıl sonraki Türkiye için böyle diyor.
3H Hareketi adına konuşan Öğretim üyesi Berat Çetin Özipek, İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde düzenlenen panelin açılışını "Rumlarla 1000 yıllık beraberlikten geriye kalanlar tahrip edildi," sözleriyle açtı.
"6-7 Eylül olaylarının yaşandığı dönemde insanlar yeterince bilinçli değildi. O dönemde şimdi olduğu gibi kimse 'arkadaşıma dokunma' demedi."
Vasiliadis konuşmasına "6-7 Eylül olayları"nın spontane gelişmediğini söyleyerek başladı, Varlık vergisi ve Aşkale sürgünü örneklerinin yanı sıra barodan azınlık avukatların kovulmasından da söz ederek tüm bunlar sistemli bir şekilde "azınlıkların yaşam alanlarının yok edilmek istendiğini gösterir" dedi.
Türkiye'de ulus devletin kurulduğu dönemde müslüman olan etnik grupların asimile edildiğini belirten Vasiliadis 1964'te gönderilen "13 bin Rum vatandaşın sınır dışı edilmesi" örneğinde yaşandığı üzere müslüman olmayan azınlık nüfusun eritildiğini belirtti.
Hür de konuşmasında Jakobenlik'e ve aydın projesi'ne göndermede bulundu; İttihat ve Terakki hareketiyle başlayan akımın iç dinamizmiyle gelişmediğini ifade etti. Kaçınılmaz olarak acı ve sert şeyler yaşandı dedi.
Siyaset bilimci Kalaycı da dünyadaki benzer olaylardan söz ederek İttihat hareketi olarak başlayan ve kanlı sonuçlanan olayların artık değişmesi gerektiğini ifade etti.
Kalaycı, olayların "uluslaşma" amacıyla meşrulaştırıldığını söyleyerek, iki kuşak öncesine bakıldığında Rum ya da Ermeni mülklerinin nasıl el değiştirdiğinin görülebileceğine dikkat çekti.
Hür ve Kalaycı, insanların kafasındaki korkuların bir anda yok edilemeyeceğini de belirttiler.
Dinleyiciler arasında yer alan araştırmacı yazar Faik Bulut da "Liberal düşüncede farklı görüşler varolursa bir sonuca varılabilir, burada tüm taraflar temsil edilmiyor. Tüm bu olanları devlet ve mülkiyet bağlamında düşünmek gerekir. Ötekini ezme davranışı Jakobenlerle başlamaz, 'Hamidiye Alayları' örneğinde olduğu gibi Abdülhamit'ten bu yana sürmektedir" dedi.
Tartışma bölümünde katılımcılardan biri ise 6-7 Eylül olaylarının ekonomik boyutuna dikkat çekti; "saldırı ulusal burjuvaziyi güçlendirmeyi de hedefliyordu.Sermayenin millileştirilmesi gerekiyordu" dedi. (GK/MS)
Bağlantı: 6-7 Eylül'de ne oldu?
