Milli Eğitim Bakanlığı’nın düzenlediği çalıştayda devlet temsilcileri ile Romanlar bir araya gelerek Roman çocukların eğitim hayatında yaşadıkları sıkıntıları tartıştılar.
4 gruba ayrılan ve çeşitli workshoplarla ilerleyen çalıştayda amaç, Milli Eğitim Bakanlığı’nın soruna ilişkin olarak bir yol haritası çizebilmesine yardımcı olmaktı.
Önce Aileler ve Öğretmenler Eğitilmeli
“Sıfır Ayrımcılık Derneği” Yönetim Kurulu Üyesi Hacer Fogg, Roman çocuklarının eğitim hayatında yaşadıkları sıkıntılara etki eden sosyo-ekonomik nedenlerin bir çalıştayın ana gündem maddesini oluşturması ve devletin bu sorunların çözümü açısından bir yol haritası çizme girişimini olumlu karşıladıklarını ifade ediyor.
Yıllardır “kangren” haline gelen Romanların eğitim sorununun çözülmesi için ilk önce ayrımcılık ve aşağılanmanın ortadan kaldırılması gerektiğini söyleyen Fogg, bunun için de öncelikli olarak okul personellerin ve ailelerin eğitilmesi gerektiği görüşünde.
Roman Olmayanlar Çocuklarını Roman Çocuklarla Okutmak İstemiyor
Romanlara karşı ayrımcılık ailelerden başlıyor. Roman olmayan ailelerin çocuklarını Roman çocuklarla birlikte okutmak istememesi nedeniyle pek çok okulda bazı sınıfların sadece Roman çocuklara ayrılması, bu çocukların psikolojisi üzerinde son derece olumsuz etki yaratıyor.
Hacer Fogg, yaptığı açıklamada sadece velilerin değil, okul personelinin ve öğretmenlerin de Roman çocuklara karşı aşağılayıcı bir üslup takındığını ve ayrımcılık yaptıklarını söylüyor ve ekliyor: “Dışlanan ve psikolojisi olumsuz etkilenen çocuklar bir süre sonra okula gitmek istemiyor ve çok büyük kısmı eğitim hayatını tamamlamadan okuldan ayrılıyor.”
Ayrımcılığın Nedeni Ne?
Hacer Fogg, ayrımcılığın nedeni olarak ekonomik ve sosyal olumsuzlukları işaret ediyor. Genellikle, ekonomik durumu kötü olan Romanların yaşadıkları evlerin oldukça kötü şartlarda olduğunu söyleyen Fogg, barakalarda yaşayan Romanların evlerinde banyo dahi olmadığını, ancak buna rağmen annelerin çocuklarını okula pırıl pırıl gönderebilmek için çeşmeden su taşıdıklarını, eski kıyafetleri tek tek dikerek ellerinden geldiği kadar yeni tutmaya çalıştıklarını vurguluyor.
Roman çocukların fiziki şartlardaki olumsuzluklar nedeniyle sağlıklı ortamda ders de çalışamadığını aktaran Fogg, çalıştayda buna karşı devlet yetkililerinden Romanların yoğun olarak yaşadıkları mahalleler için etüd merkezleri kurulmasını talep ettiklerini, bunun gerçekleşmesi durumunda çocukların gönüllü ağabey ve ablalarının yardımıyla derslerinde daha başarılı olabileceklerini söylüyor.
Roman Çocukları Çalıştayında Milli Eğitim Bakanlığı’na yapılan önermeler:
1. Çocukların eğitime başlamalarını zorlaştıran engellerin kaldırılması, temel olarak ekonomik sıkıntılar:
- Yoksul Roman Ailelerine, sosyal yardım verilmesi ve çocukların eğitim masraflarının yüklenilmesi veya hafifletilmesi.
- Çoğunluk çocuklar okula aç gittiklerinden, okulda kahvaltı - ikindi kahvaltısı verilmesi.
- Çocuklara Burs verilmesi.
- Çoğunluk Roman Mahallelerinde okuyan bu çocukların, merkezde veya Roman olmayan mahallelerde bulunan Liselere devamının sağlanması için yerelde Belediyenin, İl Milli Eğitim Müdürlüklerinin ve Roman Derneklerinin koordinasyonu. Bu Çoçukların takip edilmesi ve eğitimlerininmaddi olarak desteklenmesi.
2. Ailelerin eğitime dahil edilmeleri. Öğretmen-okul idaresi ve ebeveyn dayanışması.
- Öğretmenlerin Roman çocuklarının ailesel arka planları ve sosyo-ekonomik ve kültürel durumlarıyla ilgili bilgilendirilmeleri ( Öğretmenin bir sosyal bilimci-araştırmacı vasfına sahip olması ) Öğretmenlerin inisayatif alabilmeleri.
- Ücretli değil kadrolu öğretmenlerle sürdürebilir gönüllülük esasına dayalı istihdamı ve bu öğretmenlerin bölgenin sosyolojik dokusuyla uyum sağlayacak donanımlara sahip olmasına dikkat edilmelidir.
3. Roman çocuklarının ağırlıkta olduğu mahalle okullarında eğitimin niteliğinin arttırılması ; Okul sonrası edüt sınıfları, sosyo-kültürel faaliyetlere katılım ( Müzeler,geziler,sinema ve tiyatro ) farklı alanlarda kurslar açarak hafta sonları roman çocukların bu faaliyetlere katılımının sağlanması.
- Sosyal kulüpler,etkinlikler (keşif duygusu yaratmak) donanım ve organizasyonların arttırılması.
- Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerinin erken yaşlarda keşfedilmesi için gerekli uygulamaların yapılması.
- Özellikle öğretmenlere ve ailelere yönelik eğitim ve seminer çalışmalarının sistematik olarak yapılması.
- Öğrencilerin evdeki çalışma ortamlarını iyileştirilmesiyle ilgili (barınma şartları uygun olmamasına rağmen) özel sektörle projeler geliştirilmesi (çalışma odası,masa,koltuk,pc ,vb )
4. Roman mahallelerinde, okulu bırakmış çocuklar için mesleki eğitim kurslarının-okullarının açılması.
5. Roman mahallelerinin yoğunluklu olduğu bölgelerde 4-6 yaş arası çocukların zengin uyaranlarla donatılmış okul öncesi eğitim ortamlarına kazandırılması;
-Velilere okul öncesi eğitimin önemini vurgulayacak seminer, konferans,broşür,medya yoluyla ( yerel yönetimler. stk lar, muhtarlar aracılığıyla ) bilgi verilmesi.
- Özellikle romanların yoğun yaşadığı bölgelerde sınıf ortamının daha zengin olmasının sağlanması.
- Okul öncesi öğretimin bu bölgelerde ücretsiz ve ulaşılabilir olması.
- Roman mahalelerinde barınma sorununun eğitime katılım konusunda temel başlıklar arasında yer alması nedeniyle konunun uzmanlarıyla çözüm üretilmesi.