Rojava heyeti, bugün İstanbul’da gazeteci, yazar ve parti temsilcileriyle bir araya geldi.
Rojava heyeti, Suriye Ulusal Konseyi’ne bağlı bazı örgütlerle görüşmek üzere, bugün Istanbul’da gazeteci, yazar ve parti temsilcileriyle bir araya geldi. 78’liler Girişimi’nın Cezayir Restoran'da düzenlediği toplantıda Celalettin Can açılış konuşmasını yaptı.
Rojava Halk Meclisi Eşbaşkanı Ahmad Başkanlığında Türkiye’ye gelen Rojavalı siyasetçilerle Suriye ve Irak’ta yaşananları, son gelişmeleri aktardılar. Heyette Kürt Sol Parti Genel Sekreteri Mohammad Mohammad, PYD Merkez Yürütme Kurulu Üyesi Bashira Darwish, Rojava Demokrati Hareketi Diplomasi Komitesi Sözcüsü (TEV-DEM) Çınar Salih yer alıyordu.
Gazeteci Nazım Alpman, yazar Faik Bulut, akademisyen Hülya Gülbahar, gazeteci Murat Çelikkan, BDP İstanbul İl eş başkanları Emrullah Bingül ve Arife Çınar, ÖDP Genel Başkanı Alper Taş ve çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisi, gazeteci, akademisyen katıldı.
Basın toplantısında ilk sözü, Rojava Halk Meclisi Eş Başkanı Abdulsalam Ahmad aldı.
Ahmad: Bölge bir İslami savaşa sürükleniyor
Konuşmasına 1963’ten beri Suriye’de Kürtleri ‘tek bayrak, tek millet, tek başkan’ politikasıyla baskı ve kontrol altına alan Baas rejimini özetleyerek başlayan Ahmad, Suriye Baasçılarının polis ve istihbarat üzerine inşa edilmiş bir baskı rejimi yarattığını söyledi. Bu yönetimde özellikle Kürt halkının asimilasyon politikaları ve baskılarıyla yönetildiğini belirten Ahmad, 2011 yılı itibariyle Beşar Esat’a karşı isyanlarda Kürt halkının bu zulme karşı birleşip baş kaldırdığını söyledi. Ahmad’a göre Kürt halkı, eylemlerin sonuna kadar demokratik ve barışçıl olmasından yanaydı; fakat rejim, bu gösterileri bastırdı ve tüm rejim karşıtlarını şiddete yönlendirdi.
“Üç yıldır binlerce kişinin ölümüne, milyonlarca kişinin de göçüne sebep olan bu savaşta belirli bir politika belirleyen Kürtler, ‘üçüncü yol’ adını verdikleri bu politikayla kendilerini rejim ve İslamcı çatışmalardan ayırmaya çalıştılar. Rejim kuvvetleri kuzeyde birçok bölgeye el koymaya çalışsa da, kendi bölgeleri içinde direnen Kürtler, önce rejim kuvvetleriyle, şimdi ise radikal İslam ile savaşmakta. Şu anda Cezire, Kobane ve Afrin bölgelerinde demokratik özerklik ilan eden Rojava Kürtleri, önce Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) birliklerine daha sonra onların bölgeden çıkarılmasıyla da El Nusra ve IŞİD militanlarına karşı savaş verdi.”
Hali hazırda Rojava’da de facto bir hükümet kurulduğunu, yasama meclisiyle, yasal kurumlarıyla bir demokratik özerklik modeli inşa ettiklerini söyleyen Ahmad, yıllardır halklara zulüm eden ‘ulus devlet’ modeli yerine bölgede çoğulcu ve demokratik bir model kurduklarını söylüyor. “Mesela Cizire bölgesinde Türkmenler, Araplar, Çeçenler ve Kürtler beraber yaşıyor ve ortak bir siyasi anlayış için kanunlar, yasalar çıkartılıyor. Dört ay sonra yapacağımız seçim için seçim kanunumuz hazır. Ayrıca her etnik grup için belirli kotalarımız var: 101 kişilik Cizire meclisinde Türkmenler ve Araplar da en az 10 kişiyle yönetime katılabilecek. Parlamento, tüm halkları temsil edebilmeli. Rojava, tüm halkların meclisidir, direnişidir. Biz bu modelimizle tüm Suriye’ye örnek teşkil etmek istiyoruz.”
IŞİD’in cihat programı ile nerdeyse karşılaştığı her grubu ‘kafir’ ilan edip saldırıya geçtiğini söyleyen Ahmad, Irak’ta Musul şehrini de aldıktan sonra Suriye ve Irak arasındaki sınırın ‘ortadan kalktığını’ söyledi: “Bölgedeki tüm halklar bu mezhep savaşından etkileniyor, bölge bir İslami savaşa sürükleniyor”.
Musa: Rojava'nın diplomatik gücü artmalı
Kürt Sol Partisi Genel Sekreteri Muhammed Musa’ya göre de mezhep çatışmalarının yanı sıra Arap muhalefeti de güçsüz ve etkisiz kalıyor ve Kürt politikası bunun karşısında inisiyatif belirlemek zorunda kalıyor.
Musa, vizyonlarını üç başlık altında topluyor: Esad rejimini ve diktatörlüğünü bitirmek, Rojava’da demokratik ve barışçıl bir sistem kurmak ve Suriye’nin diğer bölgelerde de var olan sorunların çözümüne yoğunlaşmak.
2012’de muhalefetin meşru temsilcisi olarak kabul edilen Suriye Ulusal Konseyi’nin (SUK) ve de Cenevre konuşmalarının başarılı bir örgütlenme gerçekleştiremediğini söyleyen Musa, Kürtlerin yeteri kadar temsil edilmediğini söylüyor.
Ona göre, konseyin kendi içinde örgütlenerek siyasi proje geliştiremediğini ve temsil sorunu yaşadığı için Suriye genelindeki gelişmelerde söz sahibi olamadı. Kürt siyasetinde de tam bir bütünlük ve birlik olmalı ve Rojava’nın diplomatik gücü artmalı. Bunu geliştirmek için Musa, İstanbul’da muhalefetten SUK’a bağlı Türkmen meclislerine, İhvan-ı Muslim’e ve Demokratik Birlik Örgütü’ne uzandıklarını söyledi.
Darwish: PYD Kürt ulusalcılığı yapmıyor
PYD Merkez Yürüme Kurulu Üyesi Başira Darviş, PYD’ye gelen bazı suçlamalar ve karşı karşıya kaldıkları bazı önyargılara değindi. PYD’nin Kürt ulusalcılığını yapmadığını söyleyen Darviş, şöyle cevap verdi: “Biz ulus-devlet modelini değil, yeni demokratik ve çoğulcu bir yönetimi esas alıyoruz. Biz demokratik birlik partisiyiz, Kürt, Arap ve Süryanileri de temsil ediyoruz. Ayrıca PYD’nin tek başına hareket etmesi ve karar vermesi mümkün değil” dedi.
Salih: Esas devrim bu
TEV-DEM Diplomasi Sözcüsü Çınar Salih ise kendileri için ulus-devlet modeli olan ‘vatan-bayrak-toprak’ın değil özgürce yaşam hakkının kutsal olduğunu söyledi. Özellikle kadının yaşam hakkının ve hem siyasi ve sosyal örgütlenmesinin kutsal olduğunu belirten Salih, bölgedeki en küçük birimlerden büyük meclislere kadar erkeklerle ‘yüzde 50- yüzde 50’ güç paylaşımı olduğunu ve kadınların bölgede siyasi, ekonomik ve her alanda kendi özerkliklerini yarattıklarını söyledi.
Salih “Eşbaşkanlık sistemi sadece siyasette değil, ailenin içine kadar inmesini istiyoruz. Esas devrim bu" dedi.
Sorular
Rojava heyeti, daha sonra dinleyicilerden gelen soruları cevapladı.
Çelik’in “Kürtler kendi kaderlerini belirleyebilir” açıklaması için
Sorulardan ilki Hüseyin Çelik’in “Kürtler, kendi kaderlerini tayin edebilirler” açıklaması hakkındaydı. Çelik’in bu konuşmasını olumlu gören heyetten Ahmad, bu bağlamda Türklerin Ortadoğu’da daha büyük bir güç sahibi olacağını, kendi iç politikasında da açılım sürecinde iyileşme olacağını söyledi. Ayrıca Ahmad, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün PYD raporu hakkında da konuştu. “Bölgedeki sürekli saldırılardan, bizim tecrübesizliğimizden ve iç savaştan dolayı karmaşalar olmuş olabilir. Biz, 18 yaşın altında silahlanmaya karşı çıktık ve uluslararası anlaşmalara imza attık. Biz örgütün tek taraflı değerlendirmeler yaptığını düşünüyoruz” dedi.
Ahmad daha sonra şöyle devam etti: “Suriye’de savaş, iflah olmaz bir duruma doğru sürükleniyor. Bize göre savaşın sonunda üç güç ayakta kalabilecek: Rejim güçleri, İŞİD ve Kürtler. Maalesef, demokratik muhalefet gittikçe zayıflıyor ve rejime karşı savaşan güçlerin neredeyse tamamı artık İslami örgütler. Ne yazık ki muhalefet bunlara karşı zayıf düşmüş durumda. Hıristiyan, Süryani ve Dürziler gibi biz de tarafsızız ve olabildiğince bu militanları kendi bölgemizden çıkardık. Fakat iddia edildiği gibi rejimle aramızda hiçbir ittifak ya da diyalog yok. Rejim gene Kürtlere karşı inkarcı bir bakış açısına sahip’.
Suriye Ulusal Konseyi üzerine
Muhammad Musa, Suriye Ulusal Konseyi (SUK) ile ilgili bir soruda ise şöyle konuştu:
‘Suriye’deki rejimi yanlış okudular, Esad’ın 3-4 ayda düşeceğini sandılar. SUK özellikle Cenevre görüşmelerinde Kürtleri yok sayarak çözüme ulaşabileceğini düşündü. Kürtler hakkında hiçbir karar ve politika üretilmedi. Buna etkili olan güçler, Rusya ve Iran gibi devletler etkili oldu. Kürtler olmadan bir siyasi çözüm düşünülemez. Biz her zaman siyasi bir çözümden yana olacağız’ dedi.
Kürtler ne yapacak?
Musa, bu sorula ilgili: "Trajik bir savaşın içindeyiz ve durum daha da kötüleşiyor. Haritalar yeniden çiziliyor, mezhep savaşları çıkıyor. İran’dan Lübnan’ın kuzeyine kadar uzanan bir savaş bu. Biz Suriye ve sistemin eskisi gibi olmayacağını düşünüyoruz. Bu savaşla beraber rejim kendi insanlarını katletti, milyonlarca insan göç etti. Artık aynı güce ulaşması mümkün değil’ dedi. Son olarak da Musa konuşmasını şöyle sonlandırdı:
Suriye’de hali hazırdaki durumla belki bir çözüm ulaşabilir; fakat Irak ve Lübnan’a kadar uzanan bir savaşta bugün ne olacağını bilemiyoruz, tahmin yürütmek zor. Tek diyebileceğim bu savaş ne kadar uzarsa uzasın, biz demokratik bir çözüme ulaşabilmek için mücadele edeceğiz. Bizim mücadelemizin esası, demokratik bir sistemin inşa edilmesi üzerine olacak". (DÖ/HK)
* Fotoğraf: Dila Gürses
