Soma’da 301 madencinin öldüğü iş cinayetinin üzerinden bir yıl geçti.
İş cinayeti olmadan aynı madendeki iş güveniliği ile ilgili soru önergesi veren, cinayetin ilk gününden bugüne madencilerin ve madenci yakınlarının hakları için mücadele eden Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Manisa milletvekili ve yeniden aday Özgür Özel ile görüştük.
Mahkeme başkanı olumlu
Özel, duruşmalarda etten duvar ören jandarmaları bile ailelerin acısına dayanamarak ağladığını bunun da mahkeme başkanını etkilediğini belirterek “Bu ortak vicdan mahkeme başkanının sanıkların telekonferansla dinlenmesi kararını kaldırmasına neden oldu. Yani mahkeme başkanının genel tutumunu olumlu buluyoruz” dedi.
Ancak Özel, tüm sanık avukatlarının diğer iş cinayetlerinde olduğu gibi ölen maden mühendisi Mehmet Efe’yi suçlayarak sorumluluktan kaçmanın yollarını aradığını belirtti.
3600 madenci işsiz
Soma’da bir bölümü maden için başka illerden gelen 15 bin madencinin olduğunu hatırlatan Özel işsizlik sorununa dikkat çekti.
“Bir madenin kapısında çok işçi varsa onlara muamele de kötü olur. Şu anda Soma’da 3600 madenci işsiz. Başka istihdam olanakları yaratılmalı ki işveren işçiye muhtaç olmalı ve koşullarını düzeltmeli. İşverenler 301 arkadaşını kaybeden ve depresyon ilacı kullanan madencileri işe almıyor. Eyleme katılanları işe almıyor. Aynı şekilde esnaf da bundan etkileniyor. Soma’da ekonomik yaşamnın sürmesi gerek. ”
Özel, hükümetin iş cinayetinden sonra kategorik olarak üç başlıkta sözler verdiğini bunlardan madenci yakınlarına verilenlerin büyük bölümünün tutulduğunu, yaşayan madencilere verilen sözlerin pek azının tutulduğunu işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili sözlerin ise hiçbirinin tutulmadığını ifade etti.
Ton başına 1 dolar fazla maliyet yeter
Türkiye’de 46 bin maden işçisinin Soma ile aynı koşullarda çalışmaya devam ettiğini söyleyen Özel, madenlerdeki iş güvenliği sorununa dikkat çekti.
“Soma Komisyonu 186 sayfalık rapor hazırladı. Ne Çalışma Bakanlığı ne de Enerji Bakanlığı kapağını kaldırdı. Meclis kapandı rapor ortada kaldı. Oysa Türkiye’de 46 bin maden işçisi var. Onların da çalışma koşulları en fazla Soma kadar iyi. Zaten Soma’dan ders alınsaydı, Ermenek olmazdı, Kozlu’dan da ders alınsaydı, Soma olmazdı. Ve şimdi yeni felaketler bizi bekliyor. Özellikle eski imalatlara yakın çalışılan madenler çok tehlikeli. Ve her dört madenciden üçü de böyle madenlerde çalışıyor. Bu eski imalat meselesini biz raporda da bir kadının doğum yapmasına benzettik. Yani kadın doğum yaptığından bebeği alıp anneyle ilgilenmezseniz anne ölür. Madenler de böyle kömürü yani cevheri alıp madeni iyileştirmezseniz, onarmazsanız o ölür.
"Türkiye’nin enerji ihtiyacı var. Evet. Ama orta vadede nükleer enerji olmadan yenilenebilir enerjiye yönelmek gerekiyor. Kısa vadede ise fosil yakıtların kullanılması şart ise bunun mutlaka güvenli şekilde çıkarılması lazım. Bakın TKİ’nin Soma’da 30 yılda işlettiği yerlerde sadece bir işçi ölmüş. Bütün madenciler aynısını söyler, devlet işletirken çok güvenliydi derler. Ama şu anda özel sektörün elinde ömürle kömür takas ediliyor. Oysa biz raporda da söyledik ton başına 1 dolar fazla maliyet yapılsa bunlar olmayacak."
Organize suç örgütü alttakilerin konuşmasını istemez
Özel kamu görevlilierinin yargılanmasına izin verilmemesiyle ilgili ise şunları söyledi:
Organize suç örgütleri çökmemek için aşağıdaki elemanlarının konuşmasını istemez. Bu örgütlerin tetikçilerini öldürerek susturmasına benzer. Çünkü konuşmaya başlasalar üsttekini ele verecekler. Yani bakanlık görevlileri konuşmaya başlarsa bakanları suçlayacak ve en sonunda iş o maden ruhsatlarını imzalayan başbakana kadar gidecek.” (NV)
* Bu gezi P24 koordinatörlüğünde gerçekleşti.
