"Birleşmiş Milletler Kadınların ve Kız Çocuklarının Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Ortak Programı"nın ürünlerinden biri de, Sabancı Üniversitesi'nin oluşturduğu Mor Sertifika Programı. Lise öğretmenlerine yönelik toplumsal cinsiyet eğitimleri ve atölye çalışmalarıyla, toplumsal cinsiyet çalışmalarının lise eğitimi içinde yerleşmesini amaçlıyor.
Altı ilden gelip İstanbul'daki eğitime katılan öğretmenler, sertifikalarını 4 Temmuz'da aldılar.
Hedeflenenler arasında öğretmenlerin ve onların aracılığıyla liseli gençlerin kadının insan haklarıyla ilgili farkındalıklarını artırmak, öğretmenleri toplumsal cinsiyeti gözeten eğitim stratejileri oluşturacak şekilde güçlendirmek de yer alıyor.
Öğretmenler harekete geçince
bianet'in görüştüğü, Mor Sertifika Programı'ndan Hülya Adak, geçen yıl temmuzda sertifikalarını alan ilk grup öğretmenlerin dönüşümlerinden örnekler veriyor. En önemli değişiklik, öğretmenlerin birlikte çalışarak eğitimi değiştirme çabaları. Van'daki öğretmenlerin bir insan hakları komitesi kurduklarını, bazı öğretmenlerin okullarında kız öğrencilere pozitif ayrımcılık yapmaya başladığını, öğrenci meclislerinde kız öğrencilerin başkan olduğunu aktarıyor.
En önemli çalışmalardan birininse öğretmenlerin hazırladığı cinsel taciz yönergesi olduğunu söylüyor Adak. Okullarda cinsel tacizle ilgili neler yapılabileceğine dair bir sürecin tanımlanmamış olduğunu, sürecin mevcut disiplin yönetmeliğine göre değerlendirildiğini anımsatan Adak, öğretmenlerin bu yönerge taslağını Milli Eğitim Bakanlığı'na ileteceği bilgisini veriyor.
Mor Sertifika programı şimdiye kadar İzmir, Trabzon, Nevşehir, Van, Kars, Urfa'da 820'den fazla öğretmene ulaşarak toplumsal cinsiyet seminerleri verdi. Bu seminerlere katılan öğretmenlerden başvuranlarla İstanbul'da 2007'de ve bu yıl eğitim çalışmaları yapıldı.
İki yılda toplam 84 öğretmen Mor Sertifika aldı.
Erkek öğretmenler de var
Eğitimlere katılanlar ve sertifika alanlar arasında erkek öğretmenler de var. Seminerlere katılanların yüzde 60'ı kadın, yüzde 40'ı erkek; sertifika alanlarınsa yüzde 65'i kadın, yüzde 35'i erkek.
4 Temmuz'daki değerlendirme toplantısında erkek öğretmenlerden biri "Feminizme olumsuz bir şeymiş gibi yaklaşmamalıyız. Değerini bilmeliyiz" diyordu.
Eylülde okulların açılmasıyla birlikte yeni seminerlere başlayacaklarını söyleyen Adak, uzun vadede programına kapsadığı il sayısını artırmayı hedeflediklerini söylüyor.
Seminerlerin düzenlenmesinden önce MEB okullara bilgi veriyor. Seminere katılmak isteyen öğretmenler o gün derse girmiyor.
"Biz de değiştik"
İki yıllık çalışma süresince programı düzenleyenlerin de dönüştüğünü söylüyor Adak: "Gerçekten disiplinlerarası bir çalışma yaptık. Bu süreçte Sabancı Üniversitesi'nin 'Cinsel Taciz Yönergesi' ortaya çıktı. Matematik ve doğa bilimleriyle uğraşan akademisyenler kendi alanlarındaki kadınları derslerinde görünür kılmaya başladılar. Örneğin matematik problemlerinin aslında ne kadar cinsiyetçi yazıldığını gördük. Osmanlı'da doğum kontrol ve kürtajın devlet politikaları içinde yeri olduğunu fark ettik. Bu yıl eğitim programına homofobiyi de dahil ettik."
Sırada ders kitapları var
Adak bu programın yeni projeleri de doğurduğundan söz ediyor. "Sabancı Üniversitesi'nde bir toplumsal cinsiyet ve kadın çalışmaları platformu kurmayı planlıyoruz. Önümüzdeki dönemde ders kitaplarını toplumsal cinsiyet açısından incelemeyi ve öğretmenler için bir el kitabı hazırlamayı hedefliyoruz. Daha sonra da ders kitaplarının cinsiyetçilikten arındırılarak yeniden yazılması var." (TK)
* Mor Sertifika Programı'yla ilgili ayrıntılı bilgi için tıklayın.