Sabancı Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Araştırmaları Mükemmeliyet Merkezi (SU Gender) ve Sabancı Vakfı desteğiyle 15 yıldır yürütülen Mor Sertifika Programı kapsamında verilen İkinci Mor Sertifika Ödülleri Sabancı Center'da dün (22 Kasım 2022) sahiplerine takdim edildi.
Öğretmenler Günü ve 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü arifesinde düzenlenen ödül töreninde Sabancı Üniversitesi Rektörü Yusuf Leblebici, Sabancı Vakfı Başkanı Nevgül Bilsel Safkan, SU Gender Direktörü Hülya Adak ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Aylin Vartanyan konuşma yaptı.
"Toplumun tamamını olumsuz etkiliyor"
Öğretmen bir aileden geldiğini belirten Sabancı Üniversitesi Rektörü Yusuf Leblebici kadınların eğitiminin önemini şu sözlerle ifade etti:
"Toplumsal cinsiyet kalıplarından dolayı bilim, siyaset, ekonomi, sağlık gibi farklı birçok alanda ortaya çıkan fırsat eşitsizliği bugün sadece ülkemiz için değil, dünyamız için de önemli sorunlardan birini oluşturuyor.
"Birleşmiş Milletler sürdürülebilir kalkınma hedeflerindeki gelişimle ilgili hazırlanan 2022 raporu cinsiyetler arası eşitsizliğin ortadan kaldırılmasında hâlâ gidecek çok yolumuz olduğuna işaret ediyor. Rapora göre kız çocuklarının eğitime bir yıl ek katılımı dahi hayatlarındaki kazanımları yüzde yirmi oranında artırıyor. Diğer yandan toplumsal cinsiyet kaynaklı olan eşitsizliklerden sadece dezavantajlı kitlelerin değil, toplumun tamamının olumsuz etkilendiği, artık yadsınamaz bir gerçek.
"Bugün biliyoruz ki eğitime katılan her bir kız çocuğu ve iş dünyasına kazandırılan her bir kadın toplumsal kalkınma ve ileri refah düzeyine ulaşma anlamında önemli bir adımdır."
Öğretmenlere yönelik ilk toplumsal cinsiyet programı
Sabancı Vakfı Başkanı Nevgül Bilsel Safkan Mor Sertifikanın yarattığı toplumsal etkiye değindi:
"Türkiye'de öğretmenler vasıtasıyla toplumsal cinsiyet eşitliğini çalışan ve geri bildirime bu kadar açık başka bir program yok. Geri bildirime bu kadar açık olmasının sebebi ise öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının her sene yeniliklerle geliyor olması. Her geçen sene daha çok şey yapmak istiyorlar.
"Program başladığından beri Mor Sertifika özellikle ders materyalleri konusundaki bir ihtiyacı zaman içerisinde dile getirdi. Bazı dersleri toplumsal cinsiyetle ilişkilendirmek oldukça kolaydı.
"Tarih, edebiyat veya beden gibi farklı derslerde toplumsal cinsiyet eşitliğini işlemenin o güzel yollarını hep öğretmenler buldular. Liseyle başlayan program, ilkokula kadar öğretmenlere ulaşma imkânına kavuştu.
"İyi ki destekliyoruz dediğimiz programın eğitimleri farklı şehirlerde gerçekleştirildi. Programa katılan tanıdık yüzler de öğretmenlerin motivasyonları da arttı.
"Bakım zorunluluğu olan öğretmenler için çevrimiçi"
SU Gender Direktörü Hülya Adak ise 15 yılda 5000'i aşkın öğretmenle, 1 milyona yakın öğrenciye ulaştıklarını belirtti.
Adak, yaptığı konuşmada eğitim sürecinin ve programın dönüşümünü aktardı:
"İlk Mor Sertifikalar yalnızca kadın dostu kentler projesinin kapsadığı altı ilde veriliyordu. Öğretmenler bu altı şehirden; İzmir, Nevşehir, Kars, Van, Trabzon ve Urfa'dan seçiliyordu.
"On beş yılda beş bini aşkın öğretmene ve onların da aracılığıyla yaklaşık bir milyon öğrenciye ulaştık. Mor sertifika eğitimlerini daha önce kampüste gerçekleştiriyorduk. Pandemiden sonra eğitimleri çevrimiçi düzenlemeye başladık.
"Çeşitli illerde öğretmen adaylarımıza programı sunduk. Daha sonra başvurular almaya başladık. Bu süreçten sonra başvuran adaylardan bir seçim yaparak öğretmenleri bir haftaya yakın bir eğitim programına davet etmeye başladık. Bu süreç pandemiye kadar da böyle devam etti.
"Aslında eğitimlerin çevrimiçi olması bazı seyahat engeli, aile ve bakım yükümlülükleri olan öğretmenler için programa katılımı kolaylaştırdı. Toplumsal cinsiyeti bazı branşlarla nasıl çalışabileceğimize dair beyin fırtınaları yürüttük. Bu dersler için atölyeler hazırladık ve sınıf içi ders materyalleri tasarladık. Bununla ilgili mor dosyalar düzenledik.
"Derslere ek olarak düzenlenen okuma tiyatroları, film gösterimleri ve söyleşiler öğretmenlerin empati kurmasına katkı sundu."
Konuşmaların ardından öğretmenlere 2. Mor Sertifika Programı Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülleri kapsamında İpek Gürkaynak Yaratıcı Pedagoji Ödülü, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ödülü Eşitlikçi Uygulamalar Ödülü ve Mor Tohum Ödülleri verildi.
(ED/AÖ)