"Kuran'da peygambere ithafen şöyle bir ayet var: 'Bizi güt demeyin bize bak deyin'. Yani Kürdü gütme muhatap al."
Yazar İhsan Eliaçık, "Kürt Sorunu'na İslami Çözüm" panelinde çözüme ilham kaynağı olması için yukarıdaki ayeti örnek gösterdi.
Murat Sofuoğlu kolaylaştırıcılığında Ayhan Bilgen, Muhittin Kaya, Yavuz Delal ve Eliaçık Bilgi Üniversitesi'nde Kürt sorununda geçmişten günümüze İslami kesimin duruşunu ve getirdiği çözüm önerilerini konuştu.
Konuşmacıların birleştiği nokta, İslami kesimin Kürt sorununda aslında sağlam bir model sunamadığı ve çözüm için mücadelede eksik kaldığı yönündeydi.
Eliaçık: Din hem isyan hem afyon
İhsan Eliaçık, halkların mücadelesinde dinin zayıfın elinde isyan, zalimin elinde afyon olduğunu bugüne kadar da hep sorunları örtbas etmede afyon işlevinin kullanıldığını söyledi.
"Din hep ha Türk ha Kürt ikimizde aynı şeye inanıyoruz denerek kullanılmıştır. AKP iktidarı da bu afyon işlevini kullanıyor. Ancak bu sorunu yastık altına atmaktır."
Eliaçık, Kürt sorununun, ulus, laik ve din devleti olmayan "Adalet devleti" modeliyle, tüm unsurları birleştiren Türk ve Kürt halkının birlikte yaşadığı ortak bir devlet ile mümkün olduğunu düşünüyor.
"Ortak devletin resmi anayasasında İslamiyet dahil hiçbir dil, hiçbir etnik köken, Atatürk dahil herhangi bir şahıs ismi yer almamalıdır. Sadece adalet, eşitlik, özgürlük, kardeşlik, emek, bağımsızlık yer almalıdır. Nüfusun fazla olduğu yerde anadil de Kürtçe olur, bölgenin ismi de Kürdistan. Esas mesele eşitlik ve adalet."
Muhataplığa Esvet Taşı referansı
Eliaçık Kayseri'de egemen devlet anlayışındaki Müslüman, Türk, Sünni öğeleri ile büyüdüğüne işaretle ortak yeni devletin bu egemenlik anlayışından arınmadan mümkün olmayacağını savunuyor.
Eliaçık çözüm için peygamberin "Esvet taşı" hikayesini örnek gösterdi.
"Esvet taşını yerine koymak için kabileler arasında kanlı savaş başlamak üzereyken Muhammed gelir ve şalını açar, taşı üstüne koyar. Tüm kabileler bir ucundan tutarak taşı yerine koyar.
"Kürt sorununda da muhataplar kimse, Genelkurmay, hükümet, Türkler, Kürtler, İmralı, Kandil, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), hepsi şalın bir ucundan tutmalı. Biri eksik kalırsa bu iş olmaz."
Delal: Kuran'da çözüm var ama İslamcılar yanaşmıyor
Yavuz Delal, İslamcı bir insan olarak Kürt sorunuyla birlikte İslami hareketin bir hak arama hareketi olmadığını anladığını aktardı.
Kuran'da dinlerin ve renklerin yaratılmasının Allah'ın ayetleri olduğunu söyleyen Delal, bunun gibi Kuran'da Kürt sorunun çözümü için birçok örnek olduğunu ancak İslami hareketin tüm bunları bilmesine rağmen dile getiremediği söylüyor.
"İslamcılar Kürt halkının haksızlığa uğradığını kabul ediyor. Ancak buna karşı hiçbir model üretmiyorlar. İslamcılar Kuran'dan çözüme yanaşmıyor; çünkü bu cumhuriyetin mevcut yapısını bozabilir; bu tehdit ve tehlikeyi biliyorlar.
''Kuran'da 'Biz sizi melik kıldık ve Allah'tan başkasını vekil edinmeyin' deniyor, bu halkların kendi haklarını tayin olarak yorumlanabilir. ''
Kaya: Bosna ve Çeçenistan'a alkış ya Kürtlere?
Muhittin Kaya, İslamı referans aldığını söyleyen Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) Kemalist ve inkarcı politikayı sürdürdüğüne değinerek sözlerine başladı.
''1900'lerde de aynı İslami örgütlenme içindeki Derviş Vahdettin ile Said-i Nursi arasında bile görüş ayrılığı vardı. Vahdettin, farklı unsurların İslami birliği için insanların kavmini yani ırkını terk etmesi gerektiğini, Nursi ise her kavmin varlığını anadili ile devam ettirdiğini bunun devlet güvencesinde olması gerektiğini söyler.
''İslamcılar Bosna ve Çeçenistan'daki etnik mücadeleyi ümmet anlayışı içinde alkışlarken Kürt mücadelesini 'kötü' olarak yorumladılar"
Kaya, konuşmasını İslam hukukunda devlet vurgusu olmadığını hukuk ve hakka yaslanıp meşruiyet sağlamanın esas kabul edildiğini belirterek bitirdi.
Bilgen: İslami hareket çok geride
Ayhan Bilgen, Türk milliyetçilerinin bile Kürt sorununda ilerleme kaydettiğini, 1990'larda daha iyi durumdaki İslami hareketin bugün çok geride olduğunu savunuyor.
''İslamcılar Kürt sorununda 'eşit mesafede duracağız' gibi bir tarafsızlık sendromunun yarattığı güven bunalımı yaşadılar. İstediğiniz kadar örgütü eleştirebilirsiniz ama devlet ve Kürt silahlı hareketini eşitleyerek tarihsel arka planı gözden çıkarmak, insafsızlık olur."
Salondan Eliaçık'a
Büyük kısmı dolu salondan bir öğrenci, İhsan Eliaçık'a "Kürt silahlı mücadelesi Kuran'a göre doğru mudur?" diye sordu.
Eliaçık, Kürt silahlı mücadelesini anlayabileceğini ancak kendisinin silahlı mücadeleyi ve yeni bir devlet kurma fikrini savunmadığını belirterek şöyle dedi:
"Türk egemenliğinden kurtulalım derken Kürt egemenliği yaratmayalım. Yeni sınırlar yaratmayalım, yeryüzündeki tüm sınırları kaldıralım." (NV)