Kuaför, işletmeci, lokantacı, çiçekçi, ortopedik ürün satıcısı, sahaf... Beyoğlu esnafı yaşanan ekonomik krizden nasibini çeşitli şekillerde almış. Kimi hammadde fiyatları arttı diyor, kimi gelen müşterinin daha az alış veriş yaptığını söylüyor.
Esnaf 29 Kasım’da Ankara’da sendika ve meslek odalarının krize karşı hükümet politikalarını protesto edeceği mitingle empati kurmuyor. Mitinglerin “biz de buradayız” demekten öteye gidemediğini düşünüyor.
Sedat Saymadı, Kumbara isimli kafenin işletmecilerinden. Krizden çok etkilenmeyeceklerini düşündükleri için önlem almadıklarını söylüyor.
“Kriz kafeleri, lokantaları çok etkilemedi. En büyük sorunu hammadde fiyatları oldu. İçki gibi ürünlerin neredeyse hepsinin fiyatları dövize endeksli olduğu için eskisi gibi fazla fazla alamıyoruz.”
Kafeye gelenlerin eskisi gibi çay, kahve ya da alkol içmediğini belirten Saymadı özellikle öğrencilerin para harcamakta daha dikkatli davrandıklarını anlatıyor.
“İnsanların masraflarını kıstığını, çiçek almayı da bıraktığını” söyleyen Mümin Göksel Selvi Çiçekevi’nin sahibi. “Eskiden iki alan krizden sonra bir almaya başladı” diyor.
“Sadece çiçeklerle ilgili değil. Kriz her şeyimizi etkiledi. Eskiden her gün tıraş olurken, şimdi ayda bir gidiyorum berbere.”
Manç Club’de kuaförlük yapan Nurettin Güncan, Mustafa Yıldırım ve Ertuğrul Yıldız son iki aydır dükkana gelenlerin sayısında gözle görülür bir azalma olduğunu kaydediyorlar.
Gelen müşterinin fiyat sorup gittiğini, tıraş olanların da sürekli olarak krizden konuştuklarını söyleyen kuaförler krizin hep alt sınıfları etkilediğini, zenginlerin krizle işlerinin olmadığını vurguluyor.
Primle çalıştıkları, maaş almadıkları için işverenin işten hiçbirini çıkartmadığını söyleyen kuaförlerin geliri krizle birlikte azalmış.
Müslüm Sakman Emine Ana Tantunicisi’nde usta. Müşterilerinin sayısında bir azalma olmadığını, yeme-içme sektörünün krizlerden etkilenmediğini düşünüyor.
Lamelif adlı sahafı işleten Oktay Çetinkaya da krizin sahafları pek etkilemediği görüşünde.
“Ucuz kitap satıyor, sürümden kazanıyorum. Kriz için de herhangi bir plan yapmadım. Lüks tüketim yapmadığımdan dolayı da rutin bir şekilde yaşıyorum.”
Ortopedi ürünleri satan Kifides Ortopedi dükkanının sahibi Muharrem Tokan krizin etkilerini şöyle sıralıyor:
“Halkın alım gücü düştü. Bu da bizim satışlarımızı etkiliyor. Mal alamıyoruz pahalılıktan. Müşterilerin dilinde sadece kriz var. Nakit yok, kredi kartlarının limitleri bitmiş. Ekonomik zorluğu yetmezmiş gibi sinirli müşterilerle de uğraşıyoruz.”
Krizin protesto edildiği mitinglere olumlu bakmadığını belirten Tokan krizin faturasını halka kesiyor:
“Ülke şartları belli, ona göre yaşayacağız. Ama bizim halkın ayranı yok içmeye, atla gider çeşmeye.”
Çözüm önerisiyse kaderci: Alnımıza ne yazılmışsa o olur. Allah işini bilir.(BÇ)