25 Kasım Kadına Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’ne girerken: 5 yılda en az 1134 kadın öldürüldü; öldürülen iki kadından birinin faili kocası veya eski kocası oldu; 235 cinayet devam eden ayrılık veya boşanma sürecinde yaşandı.
2010-2015 yılları arasında en az 1134 kadının erkekler tarafından öldürüldüğü Türkiye’de, ‘saçını kızıla boyatmak’, ‘yeni elbise almak’, ‘patates köfte yapmamak’, ‘tuzluğu uzatmamak’ veya sadece ‘gıcık olmak’ dahi bir kadın cinayetinin bahanesi olabildi. Failler ise koca, sevgili, baba, oğul, erkek kardeş, kısaca kadınların en yakınındaki erkekler...
kadincinayetleri.org sitesi, Türkiye’de 2010-2015 yılları arasını kapsayan 5 yıllık dönemde işlenen kadın cinayetlerini veritabanı oluşturma amacıyla haritalandırdı. Cinayetlerin il ve ilçelere dağılımının görülebildiği harita üzerinden, kadın cinayetlerini faillerine göre, faillerin bahanelerine göre, şiddet ya da boşanma unsurlarına göre sınıflandırmak ve haber kaynağına ulaşmak mümkün.
bianet’in Erkek Şiddeti Çetelesi’ndeki verilerin temel alındığı, Objective Araştırmacı Gazetecilik Programı desteğiyle yürütülen araştırmaya dayanarak hazırlanan kadincinayetleri.org, cinayetlerin önlenmesi ve bu alanda oluşturulacak politikalara katkı sağlamayı amaçlıyor. 2015 verileri de eklendikten sonra site her ay güncellenen bir görünüme kavuşacak.
Failler
Türkiye’de 2010-2015 yılları arasını kapsayan dönemde en az 1134 kadın öldürüldü. 5 yılda öldürülen kadınlardan;
* 608’inin faili kocası veya eski kocası oldu.
* 161’inin faili erkek arkadaşı veya eski erkek arkadaşı oldu.
* 213’ünün faili ailedeki erkekler (babası, oğlu, erkek kardeşi, damadı, kayınpederi) veya akrabası oldu.
Bahaneler
Erkeklerin kadınları öldürmek için öne sürdüğü bahanelerde de çeşitlilik söz konusu. Erkeğin ifadesi temel alınarak oluşturulan bahaneler kategorisinde öne çıkanlar aldatılma şüphesi, barışma isteğinin reddi, kadının ayrılma ya da boşanma isteği ve ‘namus ya da töre’...
Şiddet, ayrılık, başvuru
1134 cinayetin;
* 217‘sinde kadına yönelik sistematik şiddet, taciz veya tehdit vardı.
* 141’i şiddet, taciz veya tehdit karşısında kadınların güvenlik amacıyla resmi bir kuruma başvurmasına rağmen yaşandı.
* 234 cinayet, devam eden bir ayrılık veya boşanma sürecinde işlendi.
Cinayet mahalli
1134 cinayetin 676’sı çiftlerden birine ait veya ortak evde ya da kadın veya erkeğin ailesinin evinde gerçekleşti. 225 cinayet, sokak, park, bahçe, ormanlık alan vb. kamuya açık alanda yaşandı. Kadının işyeri ve evin önünde gerçekleşen cinayetler ise çoğunlukla erkeğin kadını takibini içeren, dolayısıyla planlı cinayetlere işaret etmektedir.
(CU/HK)