Yayın Tarihi: 10 Şubat 2025 15:30

~ Son Güncelleme: 10 Şubat 2025 15:59

1 dk Okuma

İsrail’in ateşkesle imtihanı: Lübnan’da işgal ve saldırılar sürüyor

27 Kasım’da ilan edilen ateşkesin şiddetli saldırıları sona erdirmesi bekleniyordu; ancak İsrail, Lübnan’a yönelik saldırılarını aralıklı olarak sürdürüyor.

BİA Haber Merkezi

İsrail’in ateşkesle imtihanı: Lübnan’da işgal ve saldırılar sürüyor — *Lübnan'ın güneyindeki Nebatiye'ye bağlı Aytarun beldesindeki İsrail askerleri, 27 Ocak 2025. (Fotoğraf: AA)

İsrail ve Hizbullah arasında 27 Kasım 2024’te varılan ateşkes anlaşmasının ilk şartlarına göre, İsrail’in 26 Ocak’a kadar Güney Lübnan’daki kuvvetlerini çekmesi gerekiyordu.

Ancak bu tarih geçtiği halde İsrail askeri güçlerini çekmeyi reddetti ve bu süre 18 Şubat’a ertelendi. İsrail ayrıca, Hizbullah’ın ateşkesi ihlal ettiğini öne sürerek Lübnan’ın farklı bölgelerine aralıklı olarak hava saldırıları düzenlemeye devam etti. Bu saldırılar, Lübnan tarafından sert tepkilerle karşılandı.

İsrail’in Güney Lübnan’daki askeri varlığı, sınır köylerindeki on binlerce kişinin evlerine dönmesini engelliyor. İsrail askerleri, sınır bölgesine yaklaşan sivillere ateş açıyor.

İsrail ve Lübnan’ın en güçlü askeri yapısı konumundaki Hizbullah arasındaki çatışma, 8 Ekim 2023’te Hizbullah’ın Gazze Şeridi’ndeki Hamas’a destek amacıyla saldırılar düzenlemesiyle başladı. İsrail, Eylül 2024’te Lübnan’daki saldırılarını yoğunlaştırdı ve 27 Eylül’de Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ı öldürdü. O tarihten bu yana İsrail, Lübnan genelinde yaklaşık 4.000 kişiyi öldürdü.

Peki İsrail neden hala Güney Lübnan’ı işgal ediyor? Bu bir “ateşkes” mi? İsrail’in nihai hedefi ne?

El Cezire muhabiri Justin Salhani, İsrail’in Lübnan’daki ateşkes ihlallerini, tarafların açıklamalarını, uluslararası tepkileri ve olası senaryoları derledi.

Ateşkes savaşı durdurdu mu?

Hizbullah saldırılarını durdururken, İsrail saldırılarına devam ediyor.

Ancak İsrail’in saldırıları, 27 Kasım’da başlayan ateşkes öncesine kıyasla çok daha düşük bir yoğunlukta gerçekleşiyor ve Beyrut’un güney banliyölerine yönelik gece bombardımanları sona erdi. Buna rağmen İsrail zaman zaman, ateşkes anlaşmasına göre Hizbullah’ın kuvvetlerini kuzeyine çekmesi gereken Litani Nehri’nin kuzeyine kadar uzanan saldırılar düzenliyor.

ABD merkezli sivil toplum kuruluşu Silahlı Çatışmaların Konumlanması ve Olay Veri Projesi (ACLED), İsrail’in 27 Kasım ile 10 Ocak arasında 330 hava saldırısı ve topçu ateşi vakası kaydettiğini, ayrıca 260 mülk tahribatı olayının meydana geldiğini belirtiyor.

İsrail ordusu, Lübnan ile yapılan ateşkesi 40 günde 392 kez ihlal etti

6 Ocak 2025

Hizbullah’ın durumu ne?

İsrail, Hizbullah’ın da ateşkes şartlarına uymadığını iddia ediyor. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Hizbullah’ın Litani Nehri’nin kuzeyine çekilmediğini söyledi. Katz, Ocak ayında yaptığı bir açıklamada, “Bu şart yerine getirilmezse herhangi bir anlaşma olmayacak ve İsrail, kuzeydeki sakinlerinin güvenli bir şekilde evlerine dönmesini sağlamak için tek başına harekete geçmek zorunda kalacak,” demişti.

Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım ise Ocak ayı sonunda yaptığı bir konuşmada, Hizbullah’ın ateşkes anlaşmasına uyduğunu belirtti ancak grubun güneyden tamamen çekilip çekilmediği konusunda açık bir bilgi vermedi.

ACLED, ateşkesin başlangıcından bu yana Hizbullah’ın yalnızca bir saldırı düzenlediğini kaydetti.

El-Cezire’ye konuşan ACLED analisti Ameneh Mehvar, “Hizbullah büyük ölçüde şiddetten uzak durdu. Ateşkes yürürlüğe girdiğinden bu yana İsrail topraklarına doğrudan bir saldırı olmadı. Yalnızca 2 Aralık’ta İsrail’in işgal ettiği Ruveysat el-Alem bölgesine yönelik bir saldırı gerçekleşti. Bu olayı Suriye kapsamında değerlendiriyoruz” dedi.

Kasım, grubun tekrar tekrar hedef alınmasına rağmen sabırlı kalacaklarını ifade etti.

Hizbullah lideri Kasım duyurdu: Nasrallah'ın cenaze töreni 23 Şubat'ta

3 Şubat 2025

Uluslararası tepkiler nasıl oldu?

Lübnan, İsrail’in ateşkesi ihlal etmesi üzerine Birleşmiş Milletler’e (BM) şikâyette bulundu.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İsrail’e ilk ateşkes şartını yerine getirmesi ve askerlerini çekmesi çağrısında bulundu; ancak bu çağrı büyük ölçüde etkisiz kaldı. Ateşkes anlaşmasının arabulucuları Fransa ve ABD’ydi.

Lübnan, İsrail’e ateşkes anlaşmasına bağlı kalma çağrısı yaptı

27 Kasım 2024

İhlaller için bir yaptırım uygulanıyor mu?

Diplomatik kaynaklara göre, İsrail’in en güçlü müttefiki ABD, anlaşmanın şartlarına uyulacağına dair güvence verdi. Ancak ateşkesin ihlal edilmesi durumunda uygulanacak herhangi bir yaptırım veya önerilen bir ceza bulunmuyor.

İsrail, sürekli ihlallerine rağmen henüz sorumlu tutulmadı ve ateşkes süresi 18 Şubat’a kadar uzatıldı.

BIDEN: "ATEŞKES 04:00'DA BAŞLIYOR"

Netanyahu Hizbullah'la ateşkes ilan ederken Gazze’de savaşı sürdürme sözü verdi

26 Kasım 2024

İsrail Lübnan’dan çekilmeyi reddederse ne olacak?

Bu durum belirsizliğini koruyor.

Hizbullah lideri Kasım, Ocak ayında yaptığı bir konuşmada, grubun İsrail’in ihlallerine karşı sabrının tükenebileceğini söyledi. Ancak daha yakın tarihli bir konuşmada, İsrail’e karşı harekete geçme sorumluluğunu Lübnan devletine yükledi.

Kasım, geçtiğimiz hafta yaptığı televizyon konuşmasında “Lübnan devleti, bu ihlal ve İsrail saldırganlığına karşı sponsorlar ve uluslararası baskı yoluyla mümkün olduğunca takip etme, baskı yapma ve önleme sorumluluğunu tamamen üstlenmelidir,” demişti.

Ateşkes anlaşmasına göre Lübnan ordusunun Güney Lübnan’a konuşlanması gerekiyor.

Hizbullah’ın vereceği olası bir yanıt, zayıflayan durumu nedeniyle sınırlı kalabilir. Suriye’de Esad yönetiminin çökmesi, Hizbullah’ın başlıca destekçisi olan İran’dan silah temin ettiği kara yolunu kesti. Ayrıca, Eylül ile Kasım arasındaki iki aylık tırmanış sırasında Hizbullah’ın askeri kapasitesi ağır kayıplar verdi ve üst düzey askeri liderliğinin çoğunu kaybetti.

Bu nedenlerle Hizbullah, İsrail’in saldırılarını yoğunlaştırmasına fırsat vermemek için harekete geçme konusunda isteksiz görünüyor.

(VC)

Haber Yeri

İstanbul