Eğitimde Görme Engelliler Derneği'nin mücadelesiyle erişilebilir hale gelen Elektronik Yabancı Dil Sınavı'na (e-YDS) ilk kez 27 Mayıs’ta iki görme engelli girdi.
Görme engelliler, merkezi sistem sınavlarında kendilerine soruları okuyan eğitimsiz okuyucular nedeniyle büyük mağduriyetler yaşıyor. Engelliler, bu sorunu yıllardır gündeme getiriyor ve çözümün gelişen teknoloji sayesinde bilgisayarlı sınav sisteminde olduğuna dikkat çekiyor.
e-YDS, ÖSYM tarafından bilgisayar ortamında düzenlenen bir yabancı dil sınavı. Ancak yaklaşık 3 yıldır açık olan bu sınava, engelli bireyler gerekli düzenlemeler sağlanamadığı için alınmıyordu.
Ancak derneğin mücadelesi sonucunda ÖSYM, sınav başvuru kılavuzunda yaptığı bir değişiklikle artık engelli adayların da E-YDS'ye girmesinin önünü açtı.
İlk kez girdiler
Bu sınav ile birlikte; görme engelli adaylar, ilk defa ulusal bir merkezi sınava ekran okuyucu veya ekran büyütme yazılımı ile katılabildi.
27 Mayıs’ta Ankara’da yapılan e-YDS sınavına giren Muharrem Ocal ve Ayşegül Derin deneyimleirni bianet’e anlattı.
Muharrem Ocal, Bilkent Üniversitesi mezunu, psikolog olarak görev yapıyor ve Eğitimde Görme Engelliler Derneği Genel Sekreteri olarak Yönetim Kurulunda yer alıyor.
Ayşegül Derin, Boğaziçi Üniversitesi mezunu, Rehber Öğretmen olarak çalışıyor ve Eğitimde Görme Engelliler Derneği'nde Proje Komisyonu Genel Sorumlusu olarak görev yapıyor.
"Ekran okuyucu kullanan her görme engelli girebilir"
Muharrem Ocal: Ben hem YDS'ye hem e-YDS'ye giren biri olarak farkı net gördüm bu sınavda. Benim için sınavı bir başkasının okuması, okuyan kişinin tarzına alışmak ve paragraf ile şıklar arasında rahatça gidip gelememek önemli bir problemdi. YDS'de soruları bir başkası okuduğu için aksanını anlamakta güçlük çekiyordum.
Ancak e-YDS’de ekran okuyucu programın yüklü olduğu bilgisayarlarda sınava girdiğimiz için bu sıkıntı ortadan kalktı. Program zaten İngilizce olduğu ve görme engelliler arasında yaygın olarak kullanıldığı için kullanışlı oldu. Sınava Google Chrome üzerinden giriliyor, internetten online çözülen sınavlar gibi düşünülebilir. Yalnızca güvenlik önlemleri var ve sayfada soru ve şıkları dışında bir şey yok.
Ayrıca az görenler için de ekran büyütme yazılımı mevcut. Sınav başlamadan önce sınava gireceğimiz bilgisayardan fotoğraf çekiliyor, bu işlem için görevli arkadaşlar yardımcı oluyor. Sınavda ise soru soru ilerleniyor, bir soruyu okuyup ilgili şıkkı işaretliyoruz ve sonraki soru düğmesine tıklayarak yeni soruya geçebiliyoruz. İstenirse daha sonra dönmek için soruya işaret konabiliyor. Ayrıca soru numarasını yazıp istediğimiz soruya gidebiliyoruz. Sınav süresi bitince sistem otomatik olarak kapanıyor. Sınav kullanım olarak basit. Sistem ortalama ekran okuyucu kullanım bilgisine sahip her görme engelli kişinin yapabileceği şekilde tamamen erişilebilir olarak hazırlanmış.
"Diğer sınavlarda da umarım böyle girebiliriz"
Ayşegül Derin: Ekran okuyucu ortalama bir hızda ayarlanmıştı, istediğimizde okuma hızını değiştirebiliyorduk. Soruları okurken, sorular arasında geçiş yaparken ve seçenekleri dolaşırken hiçbir sıkıntı yaşamadan özgürce sınavımı tamamladım. Tabii ki okuyucuların yaptığı telaffuz hatalarının yanında ekran okuyucunun profesyonelliği inanılmaz kolaylaştırıcıydı. Ben zaten ÖSYM'nin internet sayfasından da deneme sınavına katıldığım için hiçbir sorun yaşamadım. Benim için oldukça erişilebilir ve rahat bir sınav deneyimiydi. Kimse endişe yaşamasın, bilgisayar kullanan her görme engelli rahatlıkla bu sınava girebilir. Umarım daha sonraki dönemlerde diğer sınavlara da bu şekilde girebiliriz. Artık istediğimiz zaman E-YDS'ye girebileceğimizi bilmek çok özgür ve eşit hissettiriyor. (NV)
