İlaç krizi büyüyor: En çok çocuklar etkileniyor

Okullarda viral salgınların ve COVID-19 vakalarının yeniden artışa geçtiği şu günlerde eczanelerde antibiyotik, şurup, vb. ilaçlara erişim de zorlaşıyor. Bütün ilaç kategorilerinde yaşanan zorluklar bir yana bu ilaç krizinden en çok çocuk hastalar etkileniyor. Eczanelerde çocuklar için antibiyotik ve öksürük şurubu bulmak neredeyse imkânsız. Hastalar çoğunlukla acil tedavi gereken durumlarda problem yaşıyor.

TEB: Dışa bağımlılık en önemli neden

Türk Eczacılar Birliği yetkilileri ise ilaç sorununu piyasada ilaç bulunmamasına ve yanlış fiyat politikalarına bağlıyor. Dolar ve Euro üzerinden alınan ilaçların hem fiyatları her geçen gün artıyor hem de temini zorlaşıyor. Geçmiş dönemlerde benzer sorunların yaşandığını belirten eczacılar olmasına karşın ilaç temininin bugünlerde olduğu kadar zor olmadığını vurgulayanlar da mevcut.
Türk Eczacılar Birliği daha önce yaptığı açıklamalarda ilaç sıkıntısının sorumlusunun eczacılar olmadığını da belirtiyor. Eczacılar, ilaç alanındaki dışa bağımlılığı bu durumun en önemli nedeni olarak görüyor.

Bakan: Hasta ve reçete sayısı yüzde 40 arttı

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise bugün Kabine Toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada ilaç sorununun gündemlerindeki en önemli konu olduğunu belirtti ve şu bilgileri paylaştı:

"Gündemimizdeki en önemli konu bu. Sorunları çözeceğiz. Maliyetler arttı. Çözüm için bir yol haritamız var. İlaç fiyatlarında yılda bir kez zam olması doğru değil. Belli dönemlerde en az iki kez olması gerektiği kanaatindeyiz. Ancak şunu belirtmeliyim, bu dönemde hasta sayımız ve reçete sayımız yüzde 40 oranında arttı. Dolayısıyla bu dönemde hasta yoğunluğu, reçete sayısının fazlalığı, belli ilaçlarda tüketimin yoğunluğu, ayrıca dünyada ham madde sorununun varlığı önemli bir neden."

"Acil vakalarda sorun yaşıyoruz"

Biz de bu bilgiler ışığında konunun iki öznesi hastalar ve eczacılara ilaç krizini sorduk.

Beyoğlu'nda eczane işleten eczacı Zeynep Kaya "Hangi ilaçlar yok" sorusuna şöyle yanıt veriyor:

"Balgam sökücü, kulak damlası, antibiyotik yok. Bütün bu ilaç türlerinde sıkıntı var.

"Hasta diş ağrısı şikâyetiyle geliyor, antibiyotiğe ihtiyacı var. Ama biz antibiyotik veremiyoruz. Ağrı kesici verip yolluyoruz. Hastanın başka eczaneleri gezmesi gerekiyor. Hasta stok yapan bir eczanede bu ilaçları bulabilir. İlaç sorununu en çok acil vakalarda yaşıyoruz."

"Hastayı doktora başka ilaç yazması için gönderiyoruz"

Eczacı Melek Güven ise en çok çocuk ilaçlarında sorun yaşandığını vurguluyor:

"Çocuk antibiyotikleri, çocuk şurupları yok. Yetişkin antibiyotiklerinin de bir kısmı yok. Çocuğa verilen antibiyotik yoksa doktoruna yönlendirip ilacı değiştirtiyoruz. Çünkü bizim yapacağımız bir şey olmuyor. Stokta yoksa ilaç yerine muadil bir ilaç buluyoruz. Yine de kategori özelinde 'şu ilaç yok' demek doğru değil, bütün ilaçlara erişimde sorun yaşıyoruz."

Hastalar kanıksamış

Melek Güven yaşanan ilaç krizinden söz ettiği sırada yaşlı bir hastaya ilacının olmadığını söylüyor. Hasta kadın durumu o kadar kanıksamış ki "Gidip doktoruma başka ilaç yazdırayım mı" diyerek eczacıya danışıyor.

İlacını bulamadığı için tetkik yapamayacak

Eczaneye tetkik için bir ilaç soran Emel Sezer ise yaşadığı zorluğu şu sözlerle özetliyor:

"Kolumdan sıvı bir ilaç almam gerekiyor çünkü tetkik yapılacak. Normalde Ortaköy'de oturuyorum. Doktor 16.00'ya kadar ilacı alıp hastanede hazır olmamı istedi. Ama ilacı Ortaköy'deki eczacım bulamadı. Taksim'den Cihangir'e kadar sıra sıra bütün eczanelere girdim. Hiçbirinde bulamadım. Eczacı da 'bizde yok başka eczanelere bakın' diyor oysa girmediğim eczane kalmadı. Gidip tetkik randevumu iptal edeceğim. Başka gün ilacı bulursam belki o zaman yaptırabilirim."

"Bana depoda bile ilaç yok dediler"

İlaca erişimde güçlük yaşayan ve yaşadığı sorunu sosyal medyaya taşıyan Büşra İlaslan ise durumunu şu sözlerle aktarıyor:

"Çocuğumu tedavi için götürdüğüm hastanede elimize dolu dolu bir reçete tutuşturdular. İlk gittiğim eczanede üç ilacı bulamadım. Bir eczacı 'birkaç eczane dolaşırsanız ilacı bulursunuz' dedi. Reçetede probiyotik ve antibiyotik de var. Bana 'Probiyotik önemli değil, siz antibiyotiği bulun' dediler. İkamet ettiğim yerde her eczaneye gitmeye çalıştım. Gidemediğim eczaneleri de telefonla aramaya başladım. Beylikdüzü ve Büyükçekmece'de ilaç sormadığım eczane kalmadı. Bana telefonda 'depoda bile ilaç yok' dendi.

"Durum böyle olunca ben whatsapp gruplarına, basın gruplarına, ulaşabildiğim kadar insana ulaşmaya çalıştım. Bu sabah son olarak Cağaloğlu'nda bir eczaneden dönüş aldık. Cağaloğlu'ndaki eczanede de ilaçların tamamını bulamadım. Ama en azından bir kısmını aldım. İlaçların ikisi hâlâ eksik. Bunlar çok kritik ilaçlar değil. Kritik ilaç demek de doğru değil, ama şu süreçte antibiyotiğe ulaşmak daha güç. Bu da antibiyotiği daha kritik bir ilaç haline getiriyor.

"Hastalanınca ayağa kalkması zor bir ülke"

"Çocuğuma iğnesini geç bulabildiğim için bu sabah olması gereken iğneyi öğlen yaptırabildim. Ben eczanedeyken de önümdeki iki kişi de çocuğuna ilaç almaya çalışıyordu. İkisine de çocuk antibiyotiği arıyordu. Önümdeki adam hatta 'bu geldiğim kaçıncı eczane!' deyip hızla çıkıp gitti eczaneden. Çocuğa bulduğum iğneyi yapan hemşire de şaşkındı, 'Nasıl buldunuz bu antibiyotiği', dedi bana.

Bulunmuyor şu anda diye ekledi. Geçen hafta da çocuk için göz damlası bulamamıştık.
"Tek dileğim, insanlar hastalanmasın, zaten yaşanılması zor bir ülkeydi. Şimdi hastalanınca ayağa kalkması zor bir ülke haline geldi."

Eczaneden aradığı ilaçları bulamadan çıkan Mehmet Dinç ise penisilin ve antibiyotik bulamadığını belirtiyor ve ekliyor:

"Doktor ilacı yazarken 'Bu iğneyi yazayım ama piyasada yok inşallah bulursunuz' dedi. Salgının en yoğun olduğu bu kış aylarında ilaçlara erişemiyoruz. Bütün krizlerde olduğu gibi ilaç krizinin ceremesini de çocuklar çekiyor."

(ED/AÖ)