İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Türkiye'de işkenceyle mücadelede önceden bildirmeden yapılan karakol ziyaretlerinin en temel yöntem olduğunu belirtti.
Örgüt, hazırladığı raporda, Türkiye'nin geçen yıl imzaladığı Birleşmiş Milletler'in İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ne Ek İhtiyari Protokol'ün gerektirdiği ulusal denetleme kurulu oluşturulana dek, il insan hakları kurullarının bu işlevi üstlendiğini saptadı.
Ancak rapor, bu kurulların karakol denetimlerinin yeterli olmadığını ve güçlendirilmesi gerektiğini söylüyor.
Örgütün bulgularına göre, denetim gerçekleştiren il insan hakları kurullarının oranı yüzde 50'yi bulmuyor. Ayrıca birçok kurul, bir hak ihlaline dair resmi bir başvuru olmadığı sürece, polisin ya da jandarmanın işini bölmemek gerekçesiyle habersiz ziyaretlerden uzak duruyor.
HRW, raporun sonunda, Başbakanlık İnsan Hakları Başkanlığı'na şunları önerdi:
* Bütün ülkedeki il insan hakları kurullarının karakol denetimlerine katılmasını teşvik edin.
* İnsan hakları kurullarının karakol denetimlerinin bağımsızlığını geliştirmek için şunları yapın:
* Kurullara, denetim etkinliklerini mülki idare amirlerinden bağımsız gerçekleştirmelerine yetecek bütçe ve kaynak sağlayın.
* İnsan Hakları Derneği (İHD) ve MAZLUMDER gibi insan hakları sivl toplum örgütlerinin denetimlerde danışman olarak kurullara yardımcı olmasını teşvik edin.
* Polis ve jandarma karakollarına yapılan ziyaretlerle ilgili bilgileri -ziyaret tarihleri ve heyetin yapısı da dahil olmak üzere- İnsan Hakları Başkanlığı'nın İnternet sitesinde yayınlayın.
* Heyetlerin bulgularını, -içinde yöntemlerin, bulguların ve tavsiyelerin de olduğu anlamlı düzeydeki ayrıntıların yer aldığı- üç aylık raporlar halinde yayınlamaya başlayın.
* Avrupa Konseyi'yle ve özellikle Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi'yle birlikte çalışarak, karakol ziyaretlerinde bulunanların eğitimine destek verin; bu konuda, özellikle uluslararası insan hakları eğitim malzemelerine dayanan denetim ölçütleri belirlenmeli.(TK/KÖ)
* HRW raporunun Türkçe tam metnine ulaşmak için tıklayın. (MS Word belgesi, 110 K)
