Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, El Cezire'nin haberine göre, "Mali'deki İslamcı gruplara karşı başlatılan askeri operasyonun birkaç hafta süreceğini" açıkladı.
El Kaide ile bağlantılı olduğu iddia edilen silahlı militanlar Nisan ayında, Mali'nin kuzey bölümünü ele geçirdi, geçen hafta da ülkenin dğer bölgelerine doğru ilerlediklerini açıkladılar.
Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande Fransa'nın Cuma öğleden sonra ülkeye hukuka uygun bir askeri müdahalede bulunduğunu dün akşam açıkladı.
Hollande, Mali Devlet Başkanı Dioncounda Traore'un bu kararı desteklediğini duyurdu. İslamcı gruplar ise "Fransa topraklarında intikam saldırıları düzenleyeceklerini" duyurdular.
"Yeni bir 'terör' tiyatrosu"
Associated Press'ten Elaine Ganley ise operasyonun, "Batı'nın terörle savaşının yeni bir tiyatrosu" olduğunu yazdı.
"Tüm dünyanın gözü Fransa'nın bir sonraki adımında. Afrika ülkesinin arkasında destek rolü mü oynayacak yoksa müttefiklerini de peşinden sürükleyip Mali'de ve diğer Afrika ülkelerinde kalıcı olmayı mı planlıyor?"
Ganley, Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian'nın çekilme konusunda kesin bir tarih vermemesinin altını çizdi.
"Hollande defalarca kara operasyonu olmayacağının sözünü vermiş olmasına rağmen, dün yüzlerce Fransa askeri Mali'ye girdi.
İki kent bombalandı
Fransa'nın müdahale gerekçesi, Mali hükümet güçlerinin Konna kentinde yeniden kontrolü ele geçirmesini sağlamaktı. Malili yetkililer Konna kentini geri almasından sonra Fransa operasyon kapsamını genişleterek Mali'nin doğusunda bulunan Gao kentini bombaladı.
Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, Fransa'daki üslerinden kalkan dört Rafale savaş uçağıyla Gao'da isyancı güçlerin eğitildiği kamplara ve lojistik depolara saldırılar düzenlendiğini ve bu tesislerin imha edildiğini açıkladı.
Gao kenti aylardır, kuzey Mali'de dini temelli bir yönetim kurmak için çaba gösteren Batı Afrika Tevhid ve Cihad örgütü (MUJWA) ile Ensar el-Din grubunun kontrolü altındaydı.
BM toplantıya çağrıldı
Fransa bugün Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'ni toplantıya çağırdı. BM, ülkenin kuzey bölgesinde güvenliğin sağlanması için 3 bin asker gönderilmesini onaylamıştı.
Batı Afrika bloku ECOWAS'a [Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu/ Economic Community Of West African States] üye ülke askerlerinden oluşan, BM desteğindeki gücün sonbahardan önce Mali'de konuşlandırılması beklenmiyordu.
BBC'nin haberine göre, bir Mali askeri yetkilisi, Cumartesi günü, 100'ü aşkın militanın öldürüldüğünü açıkladı. İki günde en az 11 Mali askeriyle bir Fransız helikopter pilotu öldüğü bildiriliyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) de Mali hükümetinin Konna'ya saldırısında üçü çocuk 10 sivilin öldüğünü açıkladı.
"Destek amaçlı dönebiliriz"
Fransa Dışişleri Bakanı Fabius, operasyonun Afganistan'da yıllardır sürdürülen operasyona benzemeyeceğini dün açıkladı, "Destek amaçlı yeniden dönebiliriz ama sonsuza kadar kalmak gibi bir amacımız yok" dedi.
"Müdahale edilmemiş olsaydı, İslamcılar başkent Bamako'ya kadar ilerler ve bu da dehşet verici sonuçlar yaratırdı. Başlattığımız operasyonla söz konusu güçlerin güneye doğru ilerlemesi durduruldu."
İngiltere'den destek
The Telegraph gazetesinin haberine göre, İngiltere savaş uçakları, Fransa'ya destek vermek üzere harekete geçti, insansız hava araçları da Batı Afrika'ya gitmek üzere hazırlandı.
Gazete, İngiltere Başbakanı David Cameron'un, Mali'deki durumun uluslararası güvenliği tehdit eden bir mesele olduğu yönünde Fransa ile hemfikir olduğunu yazdı. İngiltere ayrıca, karadan destek yollayabileceğini de açıkladı.
El Cezire'ye göre de 10 aydır radikal İslami grupların baskısıyla yaşayan Timbuktu'daki halkın Fransa'nın uzun süredir müdahalesini bekliyordu.
MUJWA: "Fransa bunu ödeyecek"
Reuters, bugün çatışmaların şiddetlendiğini, El Kaide bağlantılı radikal İslamcı grupların, Fransa'yı uzun ve vahşi bir savaşa çekme sözünü verdiği yazdı, MUJWA sözcüsünün açıklamasına yer verdi.
Militan grupların en etkilisi olan MUJWA'nın sözcüsü Oumar Ould Hamaha, "Fransa vatandaşlarının üç gündür süren hava saldırısını ödeyeceğini" söyledi.
"Fransa cehennemin kapılarını açtı. Irak, Afganistan ya da Somali'den çok daha tehlikeli bir tuzağın içine düştüler. "
Gao'daki saldırıda MUJWA'nın karargah olarak kullandığı bina ve yakıt depoları da bombalandı.
İlk silahlı saldırısını 12 Aralık 2011'de düzenleyen MUJVA, amacını Batı Afrika'da cihadı yaymak olarak açıklıyor. Örgüt, Cezayir ve Mali'de faaliyet gösteriyor. BM Güvenli Konseyi, 2012'de örgütün El Kaide bağlantılı olduğunu açıklamıştı.
Fransa sömürgesiydi
Batı Afrika ülkesi Mali Fransa sömürgesi olarak geçirdiği 100 yıldan sonra 1960'ta bağımsızlığına kavuştu.
İsyanlar, askeri darbeler ve uzun kuraklık dönemlerinin ardından 1992'de ülkede ilk kez demokratik seçimler yapıldı.
Dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan Mali, 90'larda hızlı bir ekonomik büyüme yaşadı ve görece demokratik bir yönetim ve ekonomik istikrar ile tanıştı.
Ancak Ocak 2012'de ülkeden ayrılmak isteyen Azawad bölgesindekilerin kurduğu Azawad'a Özgürlük Ulusal Hareketi isimli grup ülkede isyan başlattı.
Mart 2012'de uzun bir aradan sonra Mali'de yine askeri darbe yapıldı. Darbenin ardından Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Komitesi'nin yaptırımları ve ambargolarıyla karşılaştı.
İç savaşta radikal İslamcı gruplar isyancıların üstünlüğünü ele geçirdi, amaçları Mali'de dini yönetim kurmak.
Bambara dili ve Fransızca'nın konuşulduğu 15 milyonluk ülkenin sadece yüzde 1.6'sında su bulunuyor. (AS)
