Sadece Türkiyeli katılımcıların sunumlarından oluşan konferansın çalışma dili, baştan sona Türkçe. Üç gün boyunca, on büyük oturumda, 30'dan fazla bildiri sunulacak, paneller ve yuvarlak masa toplantıları düzenlenecek.
Konferansın davet sahipleri, Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü ve Sabancı Üniversitesi Tarih Programı.
"Alternatif sesleri yükseltmek gerek"
Konferansın düzenleyicileri, oluşumun ardındaki ihtiyacı, resmi tezlerden farklı,özgür ve özerk düşünce üretmenin, vicdani bir sorumluluk olmasıyla açıklıyor.
"1915'in üzerinden doksan yıl geçmiş olduğu bugün, ülkemizin tarihindeki bu trajik olay konusunda, doğrudan doğruya Türkiye'nin kendi bilim ve düşünce insanlarının, resmi tezlerden farklı seslerini topluca yükseltmeleri, katkılarını ortaya koymaları zamanı gelmiş bulunuyor. Büyüyen, dünyaya açılan ve kendi içinde çeşitlenen Türkiye toplumunun, asla küçümsenmeyecek nicelik ve nitelikte bir özgür ve eleştirel düşünce birikimi var. Bu birikim, tarihçi, sosyal bilimci, edebiyatçı, yazar, yayıncı, hukukçu, gazeteci ve bağımsız aydın çevreleri boyunca yayılıp derinleşiyor, şimdiden oldukça geniş bir yelpazeyi temsil ediyor ve artık kendi sesini duyurmak, özgür ve özerk bir düşünce kuşağı olarak rüştünü ispatlamak istiyor.
Bu yeni oluşumun ortak paydası, vicdani bir sorumluluğun idrakidir. Bu, yalnız bilimsel gerçek açısından veya dünya vatandaşlığı nezdinde bir sorumluluk değil, aynı zamanda ülkemize, toplumumuza, demokrasimize karşı da bir sorumluluktur. Farklı, eleştirel ve alternatif seslerin yükselmesi, Türkiye toplumunun aslında ne kadar zengin bir düşünce çoğulluğuna sahip olduğunu göstermek, gene en fazla Türkiye'nin yararına olacaktır."
Konferansın tam programı
Konferansın hazırlık komitesi, danışma kurulu ve tam programı şöyle:
Hazırlık Komitesi
Murat Belge (Prof Dr, Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü başkanı),
Halil Berktay (Doç Dr, Sabancı Üniversitesi Tarih Programı koordinatörü),
Selim Deringil (Prof Dr, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü başkanı),
Edhem Eldem (Prof Dr, Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü),
Hakan Erdem (Yard Doç Dr, Sabancı Üniversitesi Tarih Programı),
Çağlar Keyder (Prof Dr, Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü),
Cemil Koçak (Doç Dr, Sabancı Üniversitesi Tarih Programı),
Akşin Somel (Yard Doç Dr, Sabancı Üniversitesi Tarih Programı)
Danışma Kurulu
Fikret Adanır (Prof Dr, Bochum Ruhr Üniversitesi, Almanya)
Engin Akarlı (Prof Dr, Brown Üniversitesi, ABD),
Taner Akçam (Dr, Minnesota Üniversitesi, ABD),
Ayhan Aktar (Prof Dr, Marmara Üniversitesi),
Şeyla Benhabib (Prof Dr, Yale Üniversitesi, ABD),
Üstün Ergüder (Prof Dr, Sabancı Üniversitesi, İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü),
Fatma Müge Göçek (Prof Dr, Michigan Üniversitesi, ABD)
Nilüfer Göle (Prof Dr, Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Fransa),
Cemal Kafadar (Prof Dr, Harvard Üniversitesi, ABD),
Metin Kunt (Prof Dr, Sabancı Üniversitesi),
Şerif Mardin (Prof Dr, Sabancı Üniversitesi),
Oktay Özel (Dr, Bilkent Üniversitesi),
İlhan Tekeli (Prof Dr, ODTÜ),
Mete Tunçay (Prof Dr, Bilgi Üniversitesi),
Stefan Yerasimos (Prof Dr, Paris VIII Üniversitesi, Fransa)
Konferans Programı
25 Mayıs 2005 Çarşamba
1. Oturum 09:30-10:50 Sorunlara toplu bakış
Selim Deringil Açış konuşması
Şerif Mardin oturum başkanı
Halil Berktay Resmî söylem ne diyor ?
Selim Deringil Ermeni meselesi ve Arşiv : "Belgenin boğazına sarılmak"
Murat Belge Demokrasi açısından Ermeni sorunu
Kahve molası 10:50-11:10
2. Oturum 11:10-13:00 Dünyanın bildiği, Türkiye'nin bilmediği
Mete Tunçay oturum başkanı
Osman Köker Tehcir öncesinde Osmanlı devletinde Ermeni varlığı
Fikret Adanır Kıyım, soykırım ve tarihçilik
Fatma Müge Göçek Bir bilgi birikimi olarak Chicago-Salzburg süreci
Nazan Maksudyan Genel dünya ve 20. yüzyıl tarihçilerinde 1915-16 olayları
Öğle yemeği 13:00-14:00
3. Oturum 14:00-15:40 1914 öncesi "eski düzen" : eşitsizlik, baskılar, isyan ve kıyımlar
Hakan Erdem oturum başkanı
Akşin Somel Ermeni okulları ve Abdülhamid rejimi (1876-1908)
Oktay Özel Muhacirler, yerliler ve gayrimüslimler :
Osmanlı'nın son döneminde Karadeniz'de toplumsal uyumun sınırları üzerine bazı gözlemler
Edhem Eldem 1895-96 İstanbul Ermeni olayları
Meltem Toksöz Adana Ermenileri ve 1909 "iğtişaşı"
Kahve molası 15:40-16:00
4. Oturum 16:00-18:00 Kopma noktası
Halil Berktay oturum başkanı
Stefan Yerasimos 1915'e gelirken : Ermeni özerkliği, Zeytun ve Van olayları
Nesim Şeker Ermeni meselesi ve "demografi mühendisliği"
Rober Koptaş Krikor Zohrab, Vahan Papazyan ve Karekin Pastırmacıyan'ın kaleminden, 1914 Ermeni reformu ile İttihatçı-Taşnak müzakereleri
Elif Şafak Zabel Yesayan ve "sakıncalı Ermeni entellektüeller" listesi
26 Mayıs 2005 Perşembe
5. Oturum 09:30-11:10 Tehcir ve katliam
Taha Parla oturum başkanı
Fuat Dündar İttihat ve Terakki'nin iskân politikası (1913-1918)
Taner Akçam İmha edilenleri ve kalanlarıyla Osmanlı belgeleri ışığında, İT yöneticilerinde soykırım kastı ve soykırımın organizasyonu
Cemil Koçak Teşkilât-ı Mahsusa'yı nasıl bilirsiniz ?
Kahve molası 11:10-11:30
6. Oturum 11:30-13:00 Facia ve kurtuluş öyküleri
Ferhunde Özbay oturum başkanı
Sarkis Seropyan Acı bir tarihin içinden vicdan manzaraları
Fethiye Çetin Heranuş'tan Seher'e, bir "kurtuluş" öyküsü
Aykut Kansu Tehcirden sağ kalanların hikâyesini düşünmek
Öğle yemeği 13:00-14:00
7. Oturum 14:00-15:40 Anılar ve tanıklıklar
Ayşe Öncü oturum başkanı
Hülya Adak Anılarda Ermeni sorunu
Ahmet Kuyaş İttihatçılar ne diyor ?
Cevdet Aykan Anıların anlamı ve zamanın, politikanın sorumluluğu
Gündüz Vassaf Saatli Maarif Takviminde Ermeniler ve 1915
Kahve arası 15:40-16:00
8. Oturum 16:00-17:40 İlk itiraf eşiğinden, tabuların oluşmasına
Metin Kunt oturum başkanı
Ayhan Aktar Osmanlı Meclisinde Ermeni meselesi : Kasım-Aralık 1918
Erol Köroğlu Türk edebiyatında unutma ve hatırlama örnekleri :Suskunluğun farklı kırılma noktaları
Baskın Oran Bir tabunun kökenleri : Türkiye kamuoyunun Ermeni sorunundaki tarihsel-psikolojik tıkanışı
27 Mayıs 2005 Cuma
9. Oturum 09:30-11:10 Ermenilik halleri
Nükhet Sirman oturum başkanı
Hrant Dink Dünyada ve Türkiye'de Ermeni kimliğinin yeni cümleleri
Ferhat Kentel Türkiye ve Ermenistan toplumları : Sınırlar ve önyargılar
Karin Karakaşlı, Türkiye'de Ermeni olmak:Cemaat, birey, yurttaş
Ferhat Kentel, Günay Göksu Özdoğan, Füsun Üstel Melissa Bilal Geçmiş ile bugün arasına sıkıştırılmış bir kimlik : Türkiye'de Ermeni olma deneyimi
Ayşe Gül Altınay İki kitap, bir sergi : Türkiyeli Ermenilerin yeniden keşfi
Kahve molası 11:10-11:30
10. Oturum 11:30-13:30 Ermeni sorunu ve Türkiye demokrasisi
Murat Belge oturum başkanı
Ali Bayramoğlu Türkiye toplumunda Ermeni meselesine bakış ve yaklaşımlar
Etyen Mahcupyan Türkiye'de millî kimliğin kurucu ögesi olarak tarih algısı / zihniyet ilişkisi
Ahmet İnsel Türk siyasetinde iç düşman kavramı ve Ermeni sorunu
Murat Paker Türkiye'deki egemen politik kültürün psikanalitik değerlendirmesi bağlamında Türk-Ermeni meselesi
Şahin Alpay Türk-Ermeni dostluğunu yeniden tesis için ne yapılabilir ?
Öğle yemeği 13:30-14:30
11. Oturum 14:30-16:00 Basın özgürlüğü ve Ermeni sorunu
İsmet Berkan oturum başkanı
Yuvarlak masa : Ahmet Hakan, Oral Çalışlar, Kürşat Bumin, Fehmi Koru
Kahve molası 16:00-16:20
12. Oturum 16:20-18:30 Bugün ve gelecek
Üstün Ergüder oturum başkanı
Bir uzlaşmazlık analisti : Esra Çuhadar Gürkaynak
Bir politikacı : Cem Özdemir
Bir diplomat : İlter Türkmen
Bir hukukçu : Turgut Tarhanlı
Bir tarihçi : Mete Tunçay
