İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi’nden (İGAMDER) Metin Çorabatır, Almanya Başbakanı Merkel’in Türkiye’de Suriyeli mülteci akınıyla ilgili olarak yaptığı görüşmelerin ardından şekillenmeye başlayan tabloyu değerlendirdi.
Geri Kabul Anlaşması
Avrupa Birliği (AB) ile anlaşmanın parçalarından olan Geri Kabul Anlaşması’nın müzakerelerinin Suriye krizinin olmadığı 2007’ye kadar gittiğini, anlaşmanın şimdi Suriyeliler için kullanılacağını söyledi.
“Suriyeli mülteciler için Türkiye’den Avrupa’ya gitmeleri konusunda caydırıcı bir önlem olacak.
“İnsanlar geri gönderilme riski olduğu için hayatlarını tehlikeye atarak kaçakçıya para vermeyecekler.”
AB'ye yerleştirme
Çorabatır AB’nin Türkiye’de bir yerleştirme programı uygulayarak AB’ye gelmek isteyenlerin başvurularını alacağını, bunun da Suriyelilerin daha yasal yöntemlerle AB’ye alınması, insan kaçakçılığının önlenmesi için yapılacağını anlattı.
Öncelikli harcama kalemleri
Metin Çorabatır "Belki de bu paranın bir kısmı, Ege’de polisiye tedbirleri artırmak için kullanılacak. Türk ve Alman bürokrasisi sığınmacı sorununda aynı dili mi konuşuyor bilmiyoruz" dedi.
Türkiye'deki mültecilerin durumuna dikkat çekerken AB’nin vereceği üç milyar euro’luk yardımın öncelikle harcanması gerektiği yerleri de anlattı.
“Bu insanları insan onuruna yakışır bir hayatı yok, belki kira yardımına, belki eğitime, dil kursuna harcanacak para.”
Varılan anlaşmanın detaylarının henüz bilinmediğine işaret eden Çorabatır, harcama denetimi dahil işleyiş mekanizmalarının AB-Türkiye çalışma gruplarında belirleneceğini belirtti.
Çalışma hakkı
Çorabatır Suriyelilere Türkiye'de mülteci statüsü verilmediği için çalışma hakkı gibi haklarını kullanmadıklarına dikkat çekti.
"Düzensiz ve kayıtdışı çalışıyorlar, iş bulamıyorlar, az para ödeniyor onlara.
“Bunun için bir yönetmelik taslağı hazırlandı ama Bakanlar Kurulu’nda bekliyor. Seçim olduğu için hassas bir konu, oy kaybettirme ihtimali olan bir konu.”
TIKLAYIN - SINIRA DUVAR ÖRERSENİZ, SIĞINMACILAR NASIL GEÇECEK?
Türkiye çekinceyi kaldırmalı
Çorabatır bu sorunların aşılabilmesi için Türkiye’nin 1951 Cenevre Sözleşmesi’ne mültecilerle ilgili koyduğu, sadece Avrupa’dan gelenleri mülteci kabul ettiği yönündeki sınırlamayı kaldırması ve Suriyeli mültecilere statü vermesi gerektiğini de söyledi.
"Güvenli bölge"
Çorabatır'a göre, Birleşmiş Milletler başta olmak üzere tüm AB’nin, sığınmacı konusunda artık ortak bir plan oluşturması gerekiyor.
"Yoksa, Merkel'in Türkiye'ye sunduğu paket geçici bir çözüm olmaktan öteye geçemez."
Çorabatır Başbakan Davutoğlu'nun dile getirdiği "güvenli bölgeyi" de gerçekçi bulmadı.
"Bu uluslararası alanda kabul gören bir çözüm değil, hukuk açısından da sakıncalı.
"Ayrıca Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı olmadığı sürece hangi sınırı güvenli bölge yapacaksınız, nasıl koruyacaksınız?
"Pratikte bir çözüm getirmez. Duvar da o insanları ölüme mahkum etmek anlamına gelir." (YY)