Çocuğun insan hakları fikri ve bunun yazılı belgelere aktarılması eski değil. Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına dair Sözleşme'nin yazılı hale getirilmesinin otuzuncu yılına girdik. Bu bakımdan özellikle sözleşme imzalandıktan sonra neler oldu, neler değişti, neler değişemedi önemli.
"Bu 30 yıl içerisinde sivil alanda çocuk hakları üzerine gerçekleşen her kazanımı hatırlayarak günümüzdeki sorunlara bu kazanımları düşünerek yöntemler önerebilmek de bizlere hatırlamanın ötesinde birlikte düşünmeyi de hatırlatıyor" diyor Sadece Çocuk ekibinden Alper Şen, Emrah Kırımsoy ve Alper Yalçın.
Hak temelli bir bellek
Çocuk hakları alanında bir arşiv oluşturma niteliği taşıyan Sadece Çocuk, çocuğun insan hakları ve çocuk hakları hareketine dair hak temelli bir bellek oluşturma çabasıyla kuruldu.
Gündemine çocuğun insan haklarını alan herkese açık olan Sadece Çocuk, aktivistler, girişimler, platformlar, sivil toplum örgütleri, sendikalar, meslek odaları, üniversiteler, yayınevleri, medya, tiyatro, sinema, müze gibi pek çok mecranın deneyimlerini biriktirmeye çabalıyor.
Bugünün düşüncelerine ve eylemlerine yön veren zeminlerden birinin de kolektif hafızayı canlandırmak olduğunu belirten ekip, twitter hesaplarından #Hatırlıyormusunuz etiketiyle bilgiler de paylaşıyor:
2000, Eylül. Türkiye, Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocukların Silahlı Çatışmalara Dahil Olmaları Konusundaki Seçmeli Protokolü imzaladı.
1987, İlk çocuk mahkemesi Ankara'da kuruldu.
1990, 20 Nisan. Türkiye'nin ilk oyuncak müzesi açıldı.
"Bu nedenle birlikte hatırlamak isteği ile "Sadece Çocuk" bu çalışmaya girişti. Bugüne uzak kalmış, geçmişten bir an'ın ya da bir olayın bugünün dilinde üretebileceği nostalji ya da melankoli duygusundan sıyrılmak için geçmişi bugünden ayrı tutmadan taşıyan ortak belleğimizin izlerini paylaşarak çoğaltmanın, hafızanın ve hatırlamanın bir düşünce ve yöntem olarak karşımıza çıktığına tanık oluyoruz.
"Çocuk hakları alanında ya da çocuk hakları hareketinde olsun, her bir düşünce veya eylemin ortaya çıkmasında mevcut durumun, yapılanların, yapılması gerekenlerin ve de yapılmayanların, yeni düşünce ve eylemliliklere yön ve ilham verdiğini söylemek mümkün. #Hatırlıyormusunuz ile çabamız da bu."
90'lardan bugüne...
Sadece Çocuk'un arşiv taraması için de bir destek çağrıları var:
"Özellikle Türkiye'nin Çocuk Haklarına dair Sözleşmeyi imzalamasından sonrasına odaklandığımız için, 90'lardan bu yana erişebildiğimiz bilgileri erişilebilir hale getirmek ve paylaşmak istiyoruz.
"Bu süreçte hem kısa kısa bilgiler olsun, hem deneyim aktarımı olsun, hem yazılı veya görsel belge olsun biraraya getirme çabamız var. Bu yüzden derdi çocuk olan herkes ucundan tutabilir. Yayınladığımız çağrı şimdilik sadece kısa kısa bilgilerin toplanmasına destek. Süreçte birçok çağrımız olacak.
"Bu arada kurgulu bir kronoloji oluşturup onu sunmak yerine çocuk hakları ve çocuk hakları hareketini ilgilendiren durum ve gelişmeler hakkında erişebildiğimiz sırayla paylaşım yapmayı benimsedik şimdilik. Böylesi de merak ve heyecan da getirir diyerek..."
Arşiv dijital ortama aktarılacak
Peki, Sadece Çocuk'un ileriye dönük plan ve projeleri neler?
"Temelde çocuk hakları ve çocuk hakları hareketi ile ilgili bir bellek oluşturma çalışmasını güçlendirecek her şey. Şu anda birkaç yöntemle ilerlesek de somut olan ve devam eden bir projemiz var. İsmi, Türkiye'de Çocuk Haklarına dair Bellek Çalışması: Sivil Alanda Yapılanlara Eleştirel Bir Bakış Projesi (SAYEB).
"SAYEB ile 6 ay içerisinde farklı illerdeki kişi ve kurumlarla görüşmeler yapmayı ve bu görüşmeleri kayıt altına alarak, farklı konu başlıklarında kısa ve uzun olmak üzere videolar ve bir belgesel üretmeyi planlıyoruz. Oluşturulan web sitemizde ve sosyal medya hesaplarımızda, temas ettiğimiz kişi ve kurumların paylaşmak istedikleri ve geçmişte ürettikleri bilgi ve kampanyaları dijital ortamda görünür hale getirmeyi istiyoruz.
"SAYEB kapsamında çeşitli videolar ve bir belgesel üretilebilmesi sürecindeki teknik ihtiyaçlar, şehirler arası ulaşım, konaklama ve bir web sayfasının gerçekleşebilmesi konusunda Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı'ndan destek aldık. Çok yakında bir web sitesi ile de 'merhaba' diyeceğiz.
Sadece Çocuk'u facebook'tan @sadececocuk, twitter'den @sadececocuk2019'dan takip edebilir, [email protected] 'dan da iletişime geçebilirsiniz. (AÖ)
