Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi, Gebze Kadın Cezaevi’ndeki mahpuslara hapishanede çıplak arama dayatıldığını, yeni başlayan bir uygulamayla da cezaevi çıkışında jandarma tarafından zorla aranmak istediklerini söyledi.
Ayrıca kadın tutuklu ve hükümlüler, hapishane içinde de jandarma görevlilerinin fiziki saldırısına maruz kaldı.
20 Ocak’ta cezaevini ziyaret eden ÇHD’li avukatlar, tutuklularla, cezaevi müdürüyle ve savcısıyla görüştü. Bugün konuyla ilgili yapılan açıklamada, durum şöyle anlatıldı:
“Gebze Kadın Cezaevi’nde son iki aylık süreçte, hapishanenin dış korumasında görevli jandarma bölüğü askerlerinin siyasi mahpuslara yönelik baskıları arttı. Bu baskılar Ocak ayında fiziki saldırılara dönüştü.”
“Sorunun temel nedeni, tutukluların hastane veya adliyeye götürülürken hapishane çıkışında jandarma görevlilerine teslim edildikten sonra tekrar jandarma tarafından elle aramaya tabi tutulmalarıdır. Tutuklular bu uygulamayı kabul etmeyince de jandarma görevlilerinin saldırısına uğruyorlar.”
Darp edilenlere “direnme” soruşturması
“Tutukluların anlatımlarına göre, Ocak ayında üç kez jandarmaların fiziki saldırısı gerçekleşti.”
“En son 13 Ocak’ta Gebze adliyesine götürülmek için hapishane çıkışına getirilen Gülay Efendioğlu, Yeliz Türkmen, Yıldız Keskin ve Özlem Taşdemir jandarmalarca dövüldü, yerlerde sürüklendi ve jandarmalar kadınların üzerine oturdu.”
“Olay sırasında Yıldız Keskin ile Özlem Taşdemir’in boynunda, kollarında ve bileklerinde morluklar oluşmuştur. Gülay Efendioğlu ve Yeliz Türkmen’in vücudunda ise benzer morluklar ve tırnak izleri vardı.”
“Ayrıca tutuklulara bu saldırılar sonrasında disiplin soruşturmaları açıldı. Keskin ve Efendioğlu'na 15'er gün hücre cezası verildi. Slogan seslerini duyup kapı dövme eylemi yapan Türkmen'e de 15 gün hücre cezası verildi.”
Müdür: Biz zaten arıyoruz
ÇHD’den avukatlar, hapishane ikinci müdürü ile yaptıkları görüşmede, müdürün, “kendilerinin tutukluları jandarmaya teslim etmeden önce zaten üst aramalarını yaptıklarını ancak jandarmanın buna rağmen tutukluları tekrar aramak istediğini belirttiğini” açıkladı.
“Öte yandan hapishane müdürünün bu beyanı karşısında görüşme yapılan tutuklular jandarmaların saldırılarının ardından koğuşlarına gardiyanlarca zorla ve yerlerde sürüklenerek götürüldüklerini anlattılar.”
“Keyfi ve hukuksuz”
Avukatlar, Çağdaş Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi olarak Gebze Hapishanesindeki gelişmeleri takip edeceklerini belirttiler:
“Hiçbir kadın hapishanesinde uygulanmayan mevcut uygulamanın Gebze Kadın Hapishanesinde gündeme getirilmesi son derece düşündürücü.”
“Bu uygulamanın keyfi ve hukuksuz olduğu açık. Kadın tutukluların maruz kaldıkları fiziki saldırılar hiçbir şekilde kabul edilemez ve bir an önce son verilmeli.”
Çıplak aramaya karşı kanun teklifi
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, hapishanelerde çıplak aramanın sona erdirilmesi için Meclis Başkanlığı’na kanun teklifi sundu.
Teklifte, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 36. maddesinin birinci fıkrasına “Hiçbir hal ve koşulda çıplak arama yapılmaz” cümlesinin eklenmesi öngörülüyor.
Çıplak aramalar, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük’ün 46/2. maddesine dayanarak yapılıyor:
“Hükümlünün üzerinde, kuruma sokulması veya bulundurulması yasak madde veya eşya bulunduğuna dair makul ve ciddi emarelerin varlığı ve kurum en üst amirinin gerekli görmesi hâlinde, çıplak olarak veya beden çukurlarında aşağıda belirtilen usullere göre arama yapılabilir.” (AS)
