Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, emekçilerin işten çıkarılmaları halinde alabileceği işsizlik ödeneğinin biriktiği fonu, hükümetin 2009-2012 arasında Hazine'ye ve teşvik olarak işverenlere aktarmasına olanak verecek yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi'ne gideceklerini açıkladı.
Reuters haber ajansına konuşan Kılıçdaroğlu "Burada biriken paranın temel hedefi, işsizlere ekonomik güvence sağlamak ve meslek kazandırarak onları çalışma yaşamına hazırlamaktır. Paranın başka amaçlarla kullanılması, sosyal devlet ilkesini zedeler" dedi.
Daha önce bianet'in görüştüğü CHP Milletvekili Kemal Anadol da, yasanın yürürlüğe girdiği 18 Ağustos'tan sonra Anayasa Mahkemesi'ne başvuru için 60 günlük sürelerinin olduğunu söylemişti.
Anadol, "Yasaya Meclis'te karşı çıktık, karşı çıkmaya devam edeceğiz. O paranın geri döneceğine dair hükümet güvence vermedi. 'Kullandıktan sonra geri koyacağım' demiyor. Fonu tüketecek" demişti.
DİSK eylemlere başlıyor
Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DiSK), Türkiye İşçi Sendikaları Federasyonu (TÜRK-İŞ) ve Hak İşçi Sendikaları Federasyonu (HAK-İŞ) Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e yasayı onaylamaması için mektup yazmış, görüşme istemişti; ancak Gül yasayı onaylamıştı.
DİSK ve TÜRK-İŞ CHP'den ve diğer milletvekillerinden iptal için Anayasa Mahkemesi'ne gitmesini istemişti. DİSK bugün İş Kurumu bürolarının önünde, "AKP fondan elini çek, işsizlik sigortası amacı dışında kullanılamaz" eylemlerine başlıyor.
Star gazetesi konuyu çarpıttı
Star gazetesi bugünkü manşetinde CHP'nin başvurusunu "sosyal devleti bahane ederek" Kürt açılımını engelleme çabası olarak yansıttı. Bunu da hükümetin bu kaynağı Güneydoğu Anadolu Projesi'ne (GAP) aktararak 3,8 milyon kişiye iş sağlayacağı iddiasıyla gerekçelendirdi. Gazete manşetinde "CHP açılımı dava ediyor" başlığını kullandı.
Oysa hükümetin "demokrasi açılımı" diye adlandırdığı sürece DiSK, TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ destek verdiklerini açıklamışlar, çözüm için kendi görüşlerini de İçişleri Bakanı Beşir Atalay'a iletmişlerdi.
DİSK, raporunda, demokrasi için ekonomik ve toplumsal politikaların çok önemli olduğunu vurgulamış, ancak bunun için kaynağın işsizlik sigortası fonundan değil, genel bütçeden ayrılmasını istemiş ve şunları ifade etmişti.
Kaynağı genel bütçeden ayırın: Çözüm için bölgenin kalkınması ve bölge halkının refahı çok önemli. Bölgenin kalkınmasına daha çok kaynak aktarılmalıdır ancak bu kaynak işsizlerin yaşamlarını sürdürmeleri için tek umutları olan İşsizlik Sigortası Fonu'ndan değil, genel bütçeden ayrılmalı.
Bölge halkını ucuz işgücü deposu olarak görmeyin: Bölge halkını ucuz işgücü deposu olarak gören çözümlere başvurulmamalı. Bölgesel asgari ücret uygulamasına yönelik çalışmalara son verilmeli. Tersine, asgari ücret insanlık onuruna yakışır bir seviyeye getirilmeli.
Yasa ne getiriyor?
Yasaya göre, fonda biriken paranın dörtte üçü, 2009-2010 yıllarında, dörtte biri de 2011-2012'de Güneydoğu Anadolu Projesi'nde (GAP) kullanılmak üzere Hazine'ye aktarılıyor. Ayrıca işçi işe alan işverenlerin işsizlik sigortası ödemeleri ve hükümetin krize karşı açıkladığı teşvik paketlerinden yararlanacak işverenlerin işçiler için ödemesi gereken primler de yine fondan karşılanacak.
"Kürt sorununa çözümde kaynak genel bütçe olmalı"
Ancak DİSK, bugün İçişleri Bakanı Beşir Atalay'a verdiği Kürt sorunun çözümüne dair önerilerinin olduğu dosyada, "Çözüm için bölgenin kalkınması ve bölge halkının refahı çok önemli. Bölgenin kalkınmasına daha çok kaynak aktarılmalıdır ancak bu kaynak işsizlerin yaşamlarını sürdürmeleri için tek umutları olan İşsizlik Sigortası Fonu'ndan değil, genel bütçeden ayrılmalı" diyor.
40 milyar TL'den fazla kaynak
İşsizlik sigortası fonu, işçilerin brüt maaşları üzerinden hesaplanan ödemelerle oluşuyor. İşçiler yüzde 1, işveren yüzde 2, devlet de yüzde 1 oranında prim ödüyor. Fonda, haziran sonunda 40 milyar 696 milyon TL birikmişti.
Ödenek alabilmek için "kendi isteği ve kusurları dışında işsiz kalmış olmak", işsiz kalınan tarihten önceki 120 gün sürekli, son üç yıl içinde de 600 gün süreyle prim ödemiş olmak gerekiyor. Koşulları sağlayanlar, prim günlerine bağlı olarak 6, 8,10 ay süreyle ödenek alabiliyor.
Ancak bu koşullar neredeyse işçilerin fondan yararlanmasını engellemeye yarıyor.
DİSK, "Gerçek işsiz sayısı 6 milyona ulaşmıştır. İşsizlik sigorta fonundan yararlanan sayısı 292 bin kişi. Üstelik işsizlik ödeneğinden bir işsiz ortalama 6 ay yararlanabiliyor ve en fazla asgari ücretin yüzde 80'i olan 436 TL alabiliyor. Siyasi iktidarın bir numaralı görevi, işsizliğe yol açan politikalara son vermek, bu çarpıklığı düzeltmektir" diyor.
Emek örgütleri, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresinin uzatılmasını, aylık ödeneğin miktarının artırılmasını ve fonun yönetiminde sendikaların yer almasını istiyor. (TK)
