Bitmeyen 'geçici' yaşam: Koçören Kırgız Çadır Kenti

İki yılın sonunda konteyner kentlerdeki yaşamın izini sürerken, “Kırgız Çadır Kenti”ni öğreniyorum.

Defne’ye bağlı Koçören Mahallesi sınırları içerisinde, Antakya-Samandağ yolu üzerinde yer alıyor; kent merkezine ise yaklaşık dokuz kilometre mesafede.

Eski AFAD Başkanı Okay Memiş, 8 Haziran 2023 tarihli X paylaşımında, Koçören'de kurdukları Kırgız Çadır Kenti’ndeki çalışmaları yerinde incelediklerini belirterek ekliyor: “21 metrekare alana ve 5 metre yüksekliğe sahip, 198 çadırdan oluşan kentte; altyapı çalışmaları tamamlandı. Çadırların büyük bir kısmı kuruldu.”

Aynı dönemdeki haberlerde, Kırgız çadırlarının “vatandaşların geçici de olsa yeni yuvası olacağı” belirtiliyordu. Bugün ise çadır kentte yaklaşık 150 aile yaşamını sürdürüyor. Bu ailelerin çoğu, yıkımın en fazla yaşandığı ikinci ilçe olan Defne’nin çeşitli mahallelerinden geliyor.

“Mahallemizden gitmek istemedik”

Hasan Amca’ya kaputu açık arabasını incelerken rastladım. Selam vermemle sohbete başlamamız bir oldu. Daha ilk cümlesiyle yaşadığı hayal kırıklığını dile getiriyor:

“Maalesef umutlarımız azaldı. İşte söylenenler ortada, ‘bir sene içinde evleriniz olacak’ vs. [Çadırı göstererek] İki senedir eşimle birlikte şurada kalıyorum. Hâlâ evimin yapılması için bekliyorum.”

Evini soruyorum. “İşte buradaydı” diyor ve çadır kentin yanındaki boş arsayı göstererek ekliyor: “Mahallemizden gitmemek, toprağımızı bırakmamak için konteyner kente taşınmadık. Evimiz yıkıldı. Oğlum da bir konteyner getirdi, böyle çat pat bir şey yaptı burada. Bir şekilde yaşıyoruz.”

“Geçici bir yaşam sürüyoruz”

Çadır kentteki hayatı soruyorum, Hasan Amca “konteyner statüsünde” olduklarını belirterek başlıyor söze. Ancak bu ‘statü’, koşulların gerçekten iyi olduğu anlamına gelmiyor. Ardından, karşılaştıkları günlük sorunları anlatıyor.

“Yani elektriği var, suyu var, lavabosu var. Elektrik var ama sık sık kesiliyor. Günde bazen üç kere gidiyor, bazen beş saat boyunca gelmiyor,” diyor.

Su arızaları da ayrı bir problem. “Bazen borular patlıyor, haber veriyoruz ama iki-üç gün gelen olmuyor. Su depolarından tankerle su taşıyorlar. ‘Kısıtlı kullanın’ diyorlar. İşte öyle geçici bir yaşam sürüyoruz.”

“Bir emekli aylığıyla ne yapabilirim ki?”

Hasan Amca yıllarca tır şoförlüğü yapmış. “Avrupa ülkeleri dahil 40 devlete mal taşıdım,” diyor gururla. Ancak şimdi, emekli aylığıyla geçinmeye çalışmanın zorluğunu anlatıyor.

Yaşını sorunca espriyle “69 değil 19” diye cevap veriyor. Ancak yüzünde bu iki yılın getirdiği yorgunluk ve belirsizliğin izleri var.

“Çalışan emekliydim” diyor ve son iki yılını şöyle özetliyor Hasan Amca:

“Emekli aylığı yetmiyor. Yani ben denedim, dedim çalışmayacağım bakalım. Arkadaşım, benim maaşım 12-13 gün zar zor yetiyor. Ondan sonra bitti. Deprem olduğu dönemde hâlâ çalışıyordum. Şimdi yine emekli aylığıyla geçinmeye çalışıyorum. Ama bununla ne yapabilirim ki?”

“Külüstür arabamı bile çok görüyorlar”

Sohbet sırasında Hasan Amca, konuyu arabasına getiriyor. Elini arabanın üzerine koyup anlatmaya başlıyor:

“Bunun dışında bir de şu külüstür arabam var. 86 model. Ayağımı yerden kesiyor ama bana çok görüyorlar bunu. Diyorlar ki ‘sana Esen Kart [Kızılay'ın afetzedelere verdiği 4500 liralık destek] çıkmaz bu külüstür var diye.’ Ne acayipmiş diyorum, götürüp çöpe mi atayım?”

“Kura çıkıyor ama ev yok”

“Koçören TOKİ binaları tamamlandı mı?” diye soruyorum. Hasan Amca, iç çekerek “Yok, daha tamamlanmadı. Yani artık teferruatlar var. Ama ne kadar sürer bilmiyorum” diyor.

Hasan Amca, kura çekimlerinin ev sahibi olmak için yeterli olmadığını anlatıyor. “Bazı çıkanlara diyorlar ki işte, ‘filan yerde üçüncü katta bu daire sizin.’ Gidip bakıyorlar. Daha kaba inşaat, bitmemiş. Diyorlar ki bunun elektriği yok, camı yok, fayansı yok. Ama kura çıktı burası sizin. Ya ben yalnız kura istemiyorum, ev istiyorum, evimde oturmak istiyorum.”

Son olarak, Kaymakamlık’tan iki yetkilinin yaklaşık on gün önce çadır kente geldiğini anlatıyor Hasan Amca. Yetkililer, eksik bir ihtiyaçları olup olmadığını sormuş. “Ben de ‘Var,’ dedim. ‘Ev istiyoruz,’” diyor gülümseyerek.

(VC)