UNESCO Dünya Kültür Mirası koruma bölgesinde olan ve Ekolojik Hassas Bölge olarak tanımlanan Bergama’daki Kozak Yaylası sınırları içerisindeki Kapıkaya Köyü'ne yapılması planlanan altın madeni için nihai ÇED olumlu raporu verildi.
Çevre hakları aktivisti Arif Ali Cangı "Bölgede 20 yıldan beri yargı kararları yok sayılarak maden işletiliyor" dedi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sitesinden yapılan açıklamada “Koza Altın İşletmeleri A.Ş. tarafından yapılması planlanan Kapıkaya Altın Gümüş Bakır Madeni Açık Ocak İşletmesi projesi ile ilgili olarak bakanlığımıza sunulan ÇED Raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir” denildi.
Açıklamada “Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. maddesi gereğince Bakanlığımızca “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı verilmiş olup; İzmir Valiliği (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) tarafından kararın halka duyurulması gerekmektedir” ifadeleri kullanıldı.
Mahkeme tarafından iptal edilen projenin yerine
Kapıkaya Köyü'ne komşu Yerlitahtacı Köyünde yine Koza Altın İşletmeleri A.Ş tarafından yapılmak istenen altın madenine 2009 yılında verilen ÇED Olumlu kararı açılan mahkeme sonrası geçtiğimiz yıl iptal edilmiş, karar Danıştay tarafından onanmıştı.
Yerlitahtacı Köyü'ne yapılmak istenen madenin iptal kararının ardından bu sefer Kozak Yaylası'nda Yerlitahtacı Köyü'ne komşu Kapıkaya Köyü'nde yine Koza Altın İşletmeleri A.Ş tarafından maden yapılması istemiyle ÇED süreci başlatıldı.
ÇED Raporunu İstanbul Boğazı’nın kuzeyine yapılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Marmara Otoyolu’na ÇED Raporu hazırlayan Amerikan menşeili AECOM Turkey Danışmanlık ve Mühendislik firması hazırladı.
Şirket kayyumla yönetiliyor
Kozak Yaylası'na altın madeni yapmak isteyen Koza Altın İşletmeleri A.Ş, Koza Holding çatısı altında bulunuyor. Koza Holding ve holding çatısı altındaki 22 şirkete 26 Ekim 2015 tarihinde Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği tarafından kayyum atandı.
Cangı: "Madeni işletenler kaçak durumunda"
İzmir'in Bergama ilçesi Kozan Yaylası’nda altın madenine verilen ÇED olumlu raporunu, çevre hakları savunucusu Avukat Arif Ali Cangı bianet’e değerlendirdi.
Yaklaşık 20 yıldan beri yargı kararları yok sayılarak Bergama Ovacık Altın Madeni’nin işletildiğini belirten Cangı, madeni işletenlerin şu anda FETÖ/PDY (Fetullahçı Terör Örgütü / Paralel Devlet Yapılanması) sanığı olarak kaçak durumda olduklarını söyledi.
Ovacık Altın Madeninde rezervin bittiğini dile getiren Cangı sözlerine şu şekilde devam etti:
“Maden işletmesini çalıştırmak için Kozak Yaylasına göz dikilmiş durumda. Bu kapsamda şimdiye kadar Gelintepe, Uyuzkaya ve Yerlitahtacı maden ocağı projeleri gündeme geldi, üç proje de açtığımız davalar sonunda Mahkemeler tarafından verilen iptal kararları ve Kozaklıların tepkisi sayesinde gündemden çıktı.
"Aynı ruhsat sahası içinde iki ayrı maden ocağı projesi"
“Bunlardan Yerlitahtacı ile Kapıkaya maden ocağı projeleri birbiriyle yakın ilişkili. Zira aynı ruhsat sahası içinde iki ayrı maden ocağı projesi.
“Yerlitahtacı Köyü’nde açılmak istenen altın madeni ocağı için Koza Altın İşletmeleri A.Ş.’nin “Yerlitahtacı Altın Madeni Açık Ocak İşletmeciliği Projesi” ile ilgili olarak 18/09/2009 tarihinde verilen ÇED olumlu kararı için açılan davada geçen yıl İPTAL kararı verilmişti.
“Danıştayca onanarak kesinleşen karar sayesinde Bergama’nın su kaynakları ve Kozak için ciddi tehdit oluşturacak maden ocaklarının bir tanesi daha hukuken kapanmıştı.
Başka adla yeni ÇED Raporu
Fotoğraf / ÇED Raporu içersinden
“Şimdi görüyoruz ki; Yerlitahtacı için verilen yargı kararını eksiksiz hale getirilmek amacıyla aynı bölgede aynı ekosistem içinde başka adla yeni bir ÇED olumlu kararı verilmiş. Bu anlamda Kapıkaya maden projesi Yerlitahtacı Maden projesini iptal eden mahkeme kararının arkasından dolanma girişimidir.
“Bergamalılar, Kozaklılar, yaşam savunucuları; Kozak ekosistemine çok büyük zarar verecek, Bargamanın su kaynaklarını kirletecek Kapıkaya altın madeni projesine de izin vermeyecektir.”
4 yıl sürecek
Bakanlığın sitesinden ulaşılabilen rapora göre proje 4 yıl sürecek. Kozak Yaylasının kalbinde yapılması planlanan projede iki ayrı açık ocak bulunacak. 0,68 ton altın (21.735 ons), 0,39 ton gümüş (12.396 ons), 3,794 ton bakır üretilmesi planlanan projede bedel, 924 bin TL olarak belirlendi.
Ayrıca hazırlanan raporda, yapılması planlanan Kapıkaya Maden Ocağı’nın İzmir 3.İdare Mahkemesi’nin 31 Aralık 2012 tarihli kararıyla iptal edilen Gelintepe Altın Madeni Açık Ocak İşletmeliği Projesi’ne yakınlığına vurgu yapıldı.
Gelintepe Projesi’nin mahkemece iptal edildiği belirtilmeyen raporda “Kapıkaya projesinin gerçekleşeceği ruhsat alanı içerisinde Koza Altın İşletmeleri tarafından ÇED süreci tamamlanan Gelintepe Projesi de bulunmaktadır. Gelintepe Projesi Kapıkaya projesine 4,5 km uzaklıktadır” denildi.
Endemik türler tehlike altında
Proje sahası içerisinde bulunan alanda 215 bitki türü tespit edildi. Tespit edilen bitki türlerinden 214’ü az tehdit altında olarak sınıflandırılırken 1 tür ise zarar görebilir olarak kategorilendirildi.
Saha içerisinde ise 6 endemik bitki türü tespit edildi. Endemik türler içerisinde “Nesli tükenme tehlikesi büyük” türlerden olarak gösterilen Fethiye Sığırkuyu bitkisi de bulunuyor. Ayrıca raporda bu türler için herhangi bir koruma önlemi alınıp alınmayacağı belirtilmedi.
4 bin 325 Ağaç kesilecek
Proje kapsamında 4543,2 hektarlık ruhsat alanı içerisinde 61,4 hektarlık ÇED Raporu hazırlandı.
Rapora göre Kozak Yaylası’nda ormanlık alan içerisinde bulunan çalışma alanının kızılçam ağaçları ile kaplı alanında 4 bin 325 ağaç kesilecek. Ayrıca proje sahasının etrafında zeytin tarlaları, tarım alanları ve meralar da var.
ÇED Raporu hazırlanan kısım içerisinde bölge halkının geçim kaynağı da olan çam fıstığı da var.
Ruhsat alanında UNESCO listesinde olan yer var
Hazırlanan ÇED Raporunda belirtilmemesine rağmen ruhsat sahası çevresinde kültürel varlıklar da bulunuyor.
UNESCO Dünya Mirası Koruma Listesi'nde yer alan Kybele Kutsal Alanı, Kapıkaya köyü sınırları içinde kalıyor. Alan içersinde Kybele Mağarası ve kutsal alanın merkezi olarak kabul edilen su kaynağı bulunuyor. (HA)
