12 Eylül darbesinin ardından gözaltında işkenceyle öldürülen ve cenazesi kaybedilen Nurettin Yedigöl’le ilgili Anayasa Mahkemesine yapılan başvuruyla ilgili karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlandı.
Mahkeme, 12 Eylül gözaltında kayıp olayıyla ilgili başvurunun zamanaşımı sebebiyle kabul edilemez olduğuna karar verdi.
Başvuruda Yedigöl’ün, Gayrettepe Emniyet Müdürlüğünde işkenceyle öldürüldüğü, ölümden “darbenin lideri Kenan Evren ve komuta kademesi ile İstanbul Emniyet Müdürlüğü Siyasi Şube Müdürü Tayyar Sever ve şubede görevli polislerin sorumlu olduğu” ifade edilmişti.
Anayasa Mahkemesi ise kararında, “Yedigöl’ün gözaltına alındığını resmi makamlarca hiçbir zaman doğrulanmadığını” belirtti.
Mahkemenin ret kararında ayrıca, birçok tanığın ifadesinin sunulmuş olmasına rağmen “yeni delil olmadığı” ifade edildi.
“Ölümüzün yerini bilmek hakkımız”
Başvuru, 21 Mart 2012'de Yedigöl'ün ölümünden sorumlu olanların bulunup yargılanması amacıyla yapılan suç duyurusuna 28 Ağustos 2012'de İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'ndan gelen “kovuşturmaya yer yok” kararının ardından yapılmıştı.
İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nin o dönem başkanlığını yürüten Ümit Efe, başvuruyla ilgili yaptıkları basın toplantısında, 12 Nisan 1981'de Yedigöl ile aynı yerde, İdealtepe'de, farklı saatlerde gözaltına alındıklarını ve İstanbul Gayrettepe 1 Nolu Siyasi Şube'de işkence gördüğünü, olayın tanığı olduğunu söylemişti. Efe, gözaltına alınanların işkence gördüğünü, Yedigöl'ün dört günde kaybedildiğini, işkence sonucu kafasında ve kasıklarında metalik çivi bulunduğunu anlattı.
Nurettin Yedigöl'ün kardeşi Muzaffer Yedigöl de aynı toplantıda, 1981’den beri ağabeyini aradıklarını söyleyerek, “Ölümüzün nerede yattığını bilmek bizim hakkımız” demişti.
Cumartesi Anneleri/İnsanları da Gayrettepe’de yaptıkları açıklamada, “12 Eylül karanlığında gözaltına alınan Nurettin Yedigöl, bu binada bulunan, müdürlüğünü Tayyar Sever’in yaptığı şubeye getirildi. Mete Altan’ın başında bulunduğu işkence timi tarafından sorgulandı. Gözaltına alındığı inkar edilen Nurettin Yedigöl, İstanbul Emniyet Müdürü Şükrü Balcı’nın yönetimindeki bu binada katledildi” demişti.
Yedigöl nasıl kaybedildi? |
Nurettin Yedigöl, 10 Nisan 1981'de Çağlayan'da kuzeninin düğününden çıktıktan sonra arkadaşlarının kaldığı İdealtepe'deki eve gitmek üzere düğünden tek başına ayrıldı. Gittiği evden bir gün önce de arkadaşları gözaltına alınmıştı, polis evde bekliyordu. Günler sonra Muzaffer Yedigöl, ağabeyinin evine gitti, onu evde bulamayınca evde bulamayınca not bıraktı. Notu alan ev arkadaşı A.T., Muzaffer Yedigöl'e ulaşarak Nurettin'in uzun süredir eve gelmediğini, yurtdışına kaçmış olabileceğini söyledi. Haberi alan Muzaffer Yedigöl ve yengesi Sayzer Yedigöl her haftasonu Gayrettepe 1. Şube'ye giderek Nurettin Yedigöl'ü sordu ve kendisine iletilmek üzere sigara, para ve iç çamaşırı bıraktı; ancak emanetleri önce teslim alan polis daha sonra burada öyle biri yok diyerek hepsini geri verdi. 12 Nisan 1981'den sonra kendisinden haber alınamadı. |
“Onun artık elbiseye ihtiyacı yok”
Baba İsmail Yedigöl dönemin askeri savcısı Faik Tarımcıoğlu'na başvurdu ancak “Bizde değil” cevabını aldı. Yurtiçi ve yurtdışına yapılan başvuruların hepsi sonuçsuz kaldı.
Aynı tarihlerde İstanbul Gayrettepe Emniyet Müdürlüğü 1. Şube'de gözaltında tutulan Ü.E., A.Ş.Y., H.K., Ş.A., B.U., B.K., H.Y. ve B.Ö.’nün Nurettin Yedigöl’ün gözaltında gördüğü işkence ile ilgili beyanları mevcut olmasına rağmen açılan soruşturmalarda ifadeleri alınmadı.
Tanıklardan Ü.E. Nurettin Yedigöl’ü “ayağa kalkamayacak durumda, kaburgaları kırık bir şekilde ve kafasına açılan delikten cereyan verilir halde” gördüğünü anlattı.
A.Ş.Y. ise, bir işkence seansından dönerken elbiselerinin sorgu odasında kaldığını ve kendisine Nurettin Yedigöl’ün elbiselerinin verildiğini, “Bunlar Nurettin’in elbiseleri, benimkileri getirin,” demesi üzerine, polisin “Artık onun elbiseye ihtiyacı yok,” yanıtıyla karşılaştığını anlattı.
Tanıklar işkencelerin dönemin Siyasi Şube Müdürü Tayyar Sever’in kontrolünde gerçekleştirildiğini iddia etti.
Nurettin Yedigöl kimdir? |
1954 yılında Erzincan'da doğdu. Çocukluğu Erzincan'ın Yaylalar köyünde geçen Yedigöl, lise öğrenimi görmek üzere Erzincan'a gitti. 1974'te İstanbul’a yerleşen Yedigöl, İşletme Fakültesi'nde okurken 1976-77 yıllarında İstanbul Yüksek Öğrenci Derneği (İYÖD) yönetiminde yer aldı. Daha sonra da MLSPB’ye katıldı. |
(AS)
* Yedigöl’ün kaybedilmesinin hikayesi için kaynak: Zorla Kaybetmeler veritabanı.