UAÖ, "Suç Ortakları: ABD'nin Nakil Uçuşlarında Avrupa'nın Rolü" başlıklı raporda, Türkiye'deki yetkililerden bu konuyu tam olarak soruşturmasını istiyor:
* ABD veya başka bir ülkenin, insanların yasadışı gözaltı, işkence veya diğer insan hakları ihlalleriyle karşılaşabileceği ülkelere naklinde Türkiye topraklarının kullanılmasına izin verilmemesi.
* Bosnalı tutsakların Guantanamo'ya yasadışı naklinde İncirlik üssünün kullanılmasının derinlemesine ve tarafsız bir şekilde soruşturulması.
* Bu nakil operasyonuna karışmış olan bütün Türkiyeli yetkililerin, uluslararası standartlara uygun bir şekilde yargı önüne çıkarılması.
* Türkiye'nin bu yasadışı operasyona karışmış olması nedeniyle, Guantanamo'ya nakledilen 6 kişiye yeterli tazminatın verilmesi.
Dışişleri: İtibar etmemenizi öneririz
Ancak, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan'sa, dünkü haftalık olağan basın toplantısında gazetecilerin raporu gündeme getirmesi üzerine, "İtibar etmemenizi öneririm" dedi.
"Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin de, halkının da, devletinin de, - herkesin bildiği gibi - bu sürecin hiçbir aşamasında asla bir rolü olmamıştır. Bundan sonra da olmayacaktır. Af Örgütü'nün veya diğer kuruluşların veya şahısların - nitekim son olarak Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Hukuk İşleri ve İnsan Hakları Raportörü Dick Marty tarafından hazırlanan raporda da yer almaktadır - iddialarına itibar etmemenizi öneririm."
Tan, İncirlik'in bu amaçla, Türkiye'nin bilgisi dışında kullanılma ihtimali sorusuna da şöyle yanıt verdi:
"Söz konusu değildir. İncirlik Üssü bir Türk Silahlı Kuvvetleri Üssü'dür. Buradan atılacak her adım devlet yetkililerimizin, öncelikle askeri makamlarımızın bilgisi tahtında atılır. Böyle bir olay söz konusu olamaz."
UAÖ: İncirlik Guantanamo işkencesi yolunda kullanıldı
UAÖ'yse, Türkiye'deki İncirlik üssünün 6 Cezayir kökenli Bosna Herseklinin hâlâ zorla tutuldukları Guantanamo'ya transferinde kullanıldığını yazıyor.
Rapora göre, Şubat 2002'de Bosna Hersek polisi 6 kişiyi tutukladı ve o dönemde ülkede görev yapan NATO öncülüğündeki uluslararası kuvvetler içinde yer alan ABD kuvvetlerine teslim etti. 6 sivil, önce Bosna Hersek'teki NATO üssü Tuzla'ya, sonra Türkiye'deki İncirlik'e, ardından da Guantanamo'ya götürüldü.
Guantanamo'daki işkenceyse, 2005'te bu altı kişiden biri olan Mustafa Ait Idır'la ilgili açılan davada ortaya çıktı. Idır'ın, gördüğü işkence ve kötü muamele nedeniyle yüzünün yarısı felç olmuştu.
Rapor, bu 6 sivili temsil eden ABD'li avukat Stpehen Oleskey'nin "ABD yetkilileri Bosna hükümetine bu altı kişinin tutuklanmaması halinde, ABD'nin Bosna'ya desteğini geri çekeceğini söyledi" sözlerine de yer veriyor.
Dışişleri Sözcüsü Tan'ın yanıtında sözünü ettiği Dick Marty'nin raporunda da, İncirlik'in kullanıldığı bilgisi yer alıyordu. Rapora göre, İncirlik, operasyonların başlatıldığı, uçakların ve mürettebatın toplandığı, hazırlandığı noktalardan biri.
"Bush'a Guantanamo'yu ne zaman kapatacağını sorun"
UAÖ, Bosna Hersek ve Türkiye'nin yanı sıra Makedonya, Almanya, İsveç e Britanya'nın da ABD'nin suç ortağı olduğunu söylediği raporunun açıklanmasıyla birlikte, Avrupa yetkililerine yönelik bir kampanyayı da başlattı.
Örgüt, bugün Brüksel'de başlayan AB Zirvesi'nde ve 21 Haziran'da Viyana'da gerçekleşecek olan ABD-AB Zirvesi'nde bu konunun gündeme gelmesini istiyor.
Kampanyaya katılan herkes, AB Konseyi Başkanı Avusturya Başbakanı Wolfgang Schüssel'den, zirveye katılacak ABD Başkanı Bush'a şu soruları sormasını ve "sağlam yanıtlar almasını" istiyor:
* ABD sivillerin kaçırılması ve yasadışı nakilleriyle ilgili Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu'nun soruşturmalarında işbirliği yapmayı daha ne kadar reddedecek?
* ABD nakil operasyonunun mağdurlarının acılarını nasıl tazmin edecek? ABD Mahkemeleri bu kişilerin şikayetlerini "devlet sırrı" gerekçesiyle reddederken, özür ve tazminat talepleri nasıl hayata geçecek?
* Guantanamo ne zaman kapatılacak? İçindekiler ne zaman suçlanıp uluslararası adil yargılama standartlarına uygun olarak mahkemeye çıkarılacak? Guıantanamo'dan bırakılanlar için, ABD bu kişilerin başka bir ülkeden yeniden nakledilip haklarının ihlal edilemeyeceğine nasıl güvence verecek?
* Bağımsız tıp uzmanları, Birleşmiş Milletler ve UAÖ gibi örgütlerin, Guantanamo'daki bütün zorla tutulanlara sınırsız olarak erişimine ne zaman izin verilecek?
* ABD, "terörle savaş" kapsamında, dünya çapında kaç kişiyi alıkoyuyor? Adları nedir? Hangi ülkelerde ve merkezlerde tutuluyorlar? (TK)