Akil İnsanlar Heyeti iki aylık çalışmalarından oluşan yedi bölgenin raporlarını dün Dolmabahçe’deki Başbakanlık Ofisi’nde biraraya geldikleri toplantıda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a iletti.
Baskın Oran, Mustafa Kumlu ve Arzuhan Doğan Yalçındağ ile heyetten istifa ettiğini açıklayan Murat Belge toplantıya katılmadı.
Toplantıda Başbakan Yardımcıları Beşir Atalay ve Bekir Bozdağ, İçişleri Bakanı Muammer Güler, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Başbakanlık Müsteşarı Efkan Ala ile Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarı Mehmet Ulvi Saran da yer aldı. Akil İnsanlar'dan Fehmi Koru toplantı sırasında rahatsızlandı ve özel ambulansla Maslak Acıbadem Hastanesi'ne kaldırıldı. Hastanenin acil servisinde müdahale edilen Koru'nun gribal enfeksiyona bağlı tansiyon yükselmesi rahatsızlığı olduğu tespit edildi.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik toplantı çıkışında yaptığı konuşmada raporların tek bir rapor haline getirilerek kamuoyuyla paylaşılacağını açıkladı.
Heyettekiler ise toplantı çıkışında yaptıkları açıklamada çözüm sürecine ilişkin halkın desteğini ifade ederken, Gezi eylemlerine ilişkin sorulara Erdoğan’ın “Konumuz bu değil” dediğini ilettiler.
Erdoğan: Çekilme tam olmadı
Haber sitelerinde yer alan bilgilere göre Akil İnsanlar Heyeti’ndekilerin açıklamaları şu şekilde:
* Ege Heyeti’nden Tarhan Erdem, Başbakan’ın sunulan raporları tek rapor haline getirerek bununla çözüm sürecine dair yeni politikaları üreteceğini belirttiğini söyledi. Erdem Gezi olaylarını konuşmak isteyenlere karşı Erdoğan’ın ‘Konumuz bu değil’ cevabı verdiğini belirtti.
* Doğu Anadolu Heyeti’nden İzzettin Doğan, halkın sürece desteği ve bazı bölgelerde de kaygılar olduğunu dile getirdi. Başbakan’ın ise birinci aşamanın henüz tamamlanıp çekilmenin tam olmadığını ve sürecin devam ettiğini söylediğini iletti.
* Ege Heyeti’nden Fuat Keyman toplantıdaki genel havanın silahların bırakılma sürecinin bitip demokratik reform sürecine geçilmesi üzerine olduğunu söyledi.
Can: Gezi Parkı barış ve demokrasi süreciyle doğrudan ilgili
* Marmara Heyeti’nden Hülya Koçyiğit, iki aylık çalışmaları sonucu izlenimleri anlattıkları Erdoğan’ın aldığı raporlar sonucunda topluma açıklama yapacağını söylediğini ifade etti.
* İç Anadolu Heyeti’nden Celalettin Can Kürt sorunun çözümüyle ilgili taleplerin tümümün yedi bölgenin raporlarında yer aldığını belirtti. Can, Gezi Parkı ile ilgili sorusu üzerine Erdoğan’ın konuyu buraya taşımama cevabı verdiğini kendisinin ise Gezi Parkı’nın barış ve demokrasi süreciyle doğrudan ilişkili olduğunu söylediğini ifade etti.
* Başbakanın, Akdeniz Heyeti’nden Kadir İnanır’ın Başbakan’ın Gezi eylemlerine yönelik sözlerine ilişkin “Burada çok yumuşak konuşuyorsunuz, her zaman böyle konuşsanız” sözlerini ise “Buradaki sohbet toplantısı, bizbizeyiz. Ama dışarıda topluma konuşmak ayrı. Sen Kadir İnanır’sın, filmlerindeki rolün ile buradaki durumun aynı mı?” cevabı verdiği kaydedildi.
"Anadilde eğitim yok"
Toplantıda konuşulan diğer konulardan satırbaşları şöyle:
* Başbakan Erdoğan, PKK’lilerin yurtdışına çekilme sürecinin çok ağır ilerlediğini belirterek, “PKK’nın yüzde 10-15’i çekildi henüz. İşin çok başındayız. Kalanlarının hala Türkiye’de olması sıkıntı yaratıyor” dedi.
* Kürtçe eğitimle ilgili olarak da, “Anadilde eğitimle ilgili bir çalışmamız yok. Tek resmi dil Türkçe’dir ve Kürtçe’yi zaten seçmeli ders olarak verdik” dedi. Erdoğan üniversitelerde kurulan bölümlerdeki çalışmalar ve özel kursların olduğunu söyledi.
* Erdoğan, toplantıda yüzde 10’luk seçim barajının da düşürülmeyeceğini “Böyle bir şey söz konusu değil. Baraj düşmeyecek. Partiler çok çalışacak barajı geçecek” sözleriyle vurguladı.
Öcalan'a geniş oda
* Erdoğan, Abdullah Öcalan’a daha geniş bir oda verilip verilmediği konusunda da, “Bizim Selahattin (Demirtaş) bunu açıklamış” dedi.
* Erdoğan Tunceli’de yol kesip adam kaçırması eylemine de sert tepki göstererek önce 1 milyon, sonra 5 milyon dolar fidye istendiği bilgisini verdi. Başbakan, ''bu tür olaylara tahammülüz yok'' ifadelerini kullandı.
İki ay, 122 bin km yol, 81 il, 60 bin kişiyle görüşme
Akil İnsanlar Heyeti iki aylık çalışma boyunca Çalışmalarını Başbakanlık Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı'nın koordinasyonunda yedi coğrafi bölgedeki yedi grup şeklinde çalıştı.
Çalışma sistemlerini, programlarını ve yöntemlerini kendi içlerinde belirleyen heyetler, 83 günde kara ve havayoluyla toplam 122 bin kilometre yol kat etti.
Başbakanlık Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı'nın verilerinden derlenen bilgiye göre, Akil İnsanlar Heyeti, 81 ilin tamamına giderek, vatandaşlara çözüm sürecini anlatıp, soru, görüş ve önerileri dinledi.
Ziyaretlerini il merkezleriyle sınırlı tutmayan heyetler, 37 ilçe ve 22 köyde de halkla buluştu.
63 kişilik Akil İnsanlar Heyeti, 83 günde yaklaşık 60 binin üzerinde vatandaşa ulaştı. Çalışmalarının ilk iki ayını, ikişerli ve üçerli gruplar halinde ilçelere dağılıp, vatandaşlara süreci anlatıp görüşlerini alarak geçiren heyet üyeleri, 28 üniversite toplantısı düzenleyip, üç cezaevini ziyaret etti. Heyettekiler son bir ayda ise çözüm önerilerini içeren raporlarını hazırladı.
Doğu Anadolu Bölgesi Raporu
Doğu Anadolu Bölgesi Heyeti’nin toplantıda sunduğu rapor da haber sitelerinde yer aldı. Sürece ilişkin öneri ve taleplerin altı başlık altında toplandığı raporda çözüm sürecinin önemine vurgu yapıldı.
Ülkedeki problemlerin “devleti ve güvenliği esas alan bir yaklaşımdan kaynaklandığı”nın vurgulandığı raporda “ülkemiz insanı artık bu anlayış yerine toplumu ve özgürlükleri esas alan bir yaklaşıma ihtiyaç duymaktadır” ifadesi yer aldı. (BK/AS)
* Fotoğraflar: Kayhan Özer / İstanbul / AA
** Doğu Anadolu Raporu'nun tamamı için tıklayın.
