Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), iklim değişikliği 5. değerlendirme raporunu açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Meteoroloji Örgütü'ne üye ülkelerden oluşan Türkiye'nin de üyesi olduğu IPCC, bir önceki 2007 tarihli raporunda "iklim değişikliği çok büyük ihtimal var" demişti.
Yeni raporda ise "kesinlikle iklim değişikliği vardır" diyor ve bunun da insan faaliyetlerinden kaynaklandığını belirterek acilen harekete geçilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
En sıcak 30 yıl
Türkiye'deki sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu İklim Ağı'nın düzenlediği toplantıda açıklanan rapordan dikkat çeken noktalar şöyle:
* 1901-2012 yılları arasında sıcaklık 0,9 santigrat derece arttı. Bu rakam altı yıl önce 0,8'di.
* Geçen 30 yıl, 1850'den yani sanayi devriminden bu yana arka arkaya yaşanan en sıcak 30 yıl, 21. yüzyılın ilk 10 yılı ise en sıcak 10 yıl oldu.
* İklim değişikliğine neden olan sera gazların birikimi son 800 bin yıllık dönemde hiç olmadığı kadar yükseldi.
* Bunun da iki nedeni var; fosil yakıt ve net arazi kullanımı değişikliği yani karbondioksiti tutacak okyanus ve ormanların yok edilmesi. Karbondioksit birikimi sanayi öncesi döneme göre yüzde 40 oranında arttı.
* Grönland ve Antartik buz kalkanları 20 yılda kütle kaybediyor; buzullar küçülmeye devam ediyor.
Denizler 19 santimetre yükseldi
* Buna paralel olarak deniz seviyesi yükseliyor; 1900'dan beri toplamda 19 santimetre yükseldi.
* Okyanuslar sera gazlarının yüzde 30'unu tutarken asitleniyor; bu da denizdeki eko sistemin çökmesine neden oluyor.
* 1950'den beri aşırı hava olaylarında Türkiye'de dahil artış yaşanıyor; aşırı kuraklık, hortum, sel, ani yağışlar.
* Soğuk gün ve gece sayısı azalırken sıcak gün ve gece sayısı artıyor.
Etkileri 2100'e kadar devam edecek
* Olası senaryolar göre sıcaklığın sanayi öncesi döneme kadar 1,5 santigrat derece artacağı düşünülüyordu ancak iki yeni senaryoya göre bu artış 2 dereceyi aşacak.
* Sıcaklık değişiminin etkileri her şekilde 2100 yılından sonra da devam edecek.
Yenilenebilir enerji acilen şart
Toplantıya katılan İklim Ağı üyeleri Tema Vakfı'ndan Gökşen Şahin, IPCC yazarı Dr. Barış Karapınar, Greenpeace'den Pınar Aksoğan WWF'den Musafa Özge Berke, Eurosolar'dan Tanay Sıdkı Uyar katıldı.
Katılımcılar, Türkiye'nin fosil yakıtlardan vazgeçip yenilebilir enerji kullanarak iklim değişikliğini engellemek için acilen harekete geçmesini talep etti.
Gıda fiyatları yüzde 80 artacak
Karapınar, iklim değişikliği nedeniyle tarım ve gıda güvenliğine dikkat çekerek 2050'de gıda fiyatlarının yüzde 80 artacağını ve bundan yoksulların etkileneceğini belirtti.
Kömür santrali sayısı 80'e yükselecek
Aksoğan, Türkiye'de 23 kömür santrali olduğunu ve bu sayının 80'e çıkacağını hatırlatarak 2100'de ülkedeki karbon salınımının 4 katına çıkacağını belirtti. Türkiye'nin dünyada kömür dördüncüsü "başarı"sını terk ederek kömür odaklı enerji vizyonunda vazgeçmesi yüzde 3'lük yenilenebilir enerji payını acilen arttırması gerektiğini söyledi. (NV)
* National Geographic dergisine ait fotoğraflar ve İstanbul'da ve Türkiye'de olası su yükselmesine dair görüntüleri içeriyor.
** İklim Ağı, sivil toplum kuruluşları,tarafından iklim değişikliği konusunda ortak kaygılarını ve çözüm önerilerini birlikte dile getirmek üzere kuruldu. Ağda, Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Doğa Derneği, Doğa Koruma Merkezi, EUROSOLAR Türkiye (Avrupa Yenilenebilir Enerji Birliği Türkiye Bölümü), Greenpeace Akdeniz, Kadıköyü Bilim Kültür ve Sanat Dostları Derneği (KADOS), TEMA, Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı, Yeryüzü Derneği, Yeşil Düşünce Derneği, Yeşilist, WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), 350 Ankara bulunuyor.
