Bir haber:
Şanlıurfa'da 14 yaşındaki kız çocuğu rahatsızlanınca kaldırıldığı hastanede 2 aylık hamile olduğu, kendinden 25 yaş büyük akrabasıyla bir yıl önce imam nikahıyla evlendirildiği ortaya çıkınca eşi, anne ve babası göz altına alınmış.
Yine Şanlıurfa'da 15 yaşındaki kız çocuğu rahatsızlandığı için kaldırıldığı hastanede doğum yapınca, bir yıl önce kendi rızası ve ailesinin onayıyla 24 yaşındaki akrabasıyla imam nikahlı olarak evlendiği eşi göz altına alınmış.
İkinci haber:
Van-Başkale'de tecavüz sonucu hamile kaldığından habersiz olan ailesi tarafından başı ağrıdığı için hastaneye götürülen 16 yaşındaki çocuğun hamile olduğu anlaşılınca doktorlar tarafından hastanede alıkonulması ve konunun savcılığa intikal etmesi üzerine baba savcıya "Ben kızımı korurum, kızımı bana teslim edin." diyor. Baba kızını eve götürüyor. Aile meclisi "Namusumuzu kirletti. Öldürülmeli." kararı verince abisi kardeşine "Seni gezmeye götüreceğim" deyip, evden çıkarıyor ve sokak ortasında tabancayla vurup, öldürüyor. Aile cenazeyi sahiplenmiyor, devlet bebeği koruma altına alınıyor.
Üçüncü haber:
Çorum-Sungurlu'da geçtiğimiz yıl ailesinin isteği üzerine 4 inek karşılığında 29 yaşında biriyle evlendirilen ardından eşiyle sorun yaşayınca baba evine gönderilen daha sonra 10 bin TL karşılığında 19 yaşındaki biriyle evlendirilen 13 yaşındaki kız çocuğu bir kavga sonucu olay ortaya çıkıp da konu Adliye'ye yansıyınca, kemik yaşının saptanması için Ankara Adli Tıp Kurumu'nda sağlık kontrolünden geçirildikten sonra Çorum Kız Yetiştirme Yurdu'nda koruma altına alınmış, babası ve eşi de tutuklanmış.
Bir portre: Ayten Hanım
"(özetle) Yoksul bir ailenin 4. kız çocuğuyum. 16'sında ablamları 'evden boğaz eksilsin' diye evlendiriverdiler. Okuyup, öğretmen olmak istiyordum; ailem okutmayıp 11 yaşındayken evin tüm işini üzerime yükledi. 13'ümde görücüm geldiğinde 'Evlenmek istemiyorum' diye ağladığımı öğrenen annem 'Seni veren mi var?' deyince rahatlamıştım ama; sonra 'yeni aybaşı olan çocuk kadınlık yapamaz.' dediği çocuklarını 30 yaşındaki Kömürcü Yılmaz Efendi'yle iki hafta içinde hoca nikahıyla evlendirdiler..
Gerdek gecesi Efendi çok acıttı canımı, kanamaya rağmen. Kan durmayınca gittiğimiz doktor 'yaş küçük ve aşırı zorlama' dedi. İğne-hap yazdı, Efendi'ye de bir şeyler söyledi. Zor iyileştim.
Akşamları hava karardığında içimi korku sarardı. Üzerime geldi bir gece; titrememe, bağırmama, çarşafta göllenen kana aldırış etmedi hiç. O gece çok uğraştım; ağlayamadım. Doktorumuz Efendi'ye bağırdı: 'Ben sana ne demiştim?'
Her kalkışması kanamayla sonuçlandı. 'Çocukla evlenirsen olacağı bu!' diye kendini suçlayıp, sonunda bana dokunmaktan vazgeçti. Yatak ilişkimizin olmadığını bilmeyen annemin döl tutmadığım için beni hacı-hocalara götürmesine bile ses etmedik. Doktorların '18 yaşından önce evlenenlerde gebelik olmaması tabiidir. Endişelenmeyin. 18'inden sonra gebe kalmazsa gelin!' demesi, ebenin 'Kadın kısmı ilk adetten beş - altı yıl sonra çocuğa kalır' demesi onu rahatlattı. Yılmaz Efendi bir kez daha üzerime başlayan kanama sonucunda 19'umda rahimim alındı.
Hani şarkı ' Bulutlu gecelerden / sonra da güneş parlar / bir benim karanlıkta / bir benim böyle ağlar' diye başlayan ve "Çocuklar çiçek sever. / Kadınlar çocuk ister / Gülmeyi bilmedi hiç / Buğulu gözler" diye süren bir şarkı var bilir misiniz?
78 yaşındayım ve benim gözlerimde buğulu hep."
Bir sosyal sorun: Çocuk anneler
Bir haber, bir yorum:
Türk Ceza Kanunu'nun 103. maddesi "Çocukların cinsel istismarı" ve 104. maddesi "Reşit olmayanla cinsel ilişki" suçları kapsamında 2008 yılında 4.995 dava açılmış. 2009 yılı adalet istatistikleri henüz yayımlanmamış ancak 2009 yılında Adli Tıp Kurumu'na 2.207 cinsel istismar dosyası intikal etmiş. Halen 5.317 çocuk cinsel istismar dosyaları kapsamında Adli Tıp Kurumu'nda muayene sırası bekliyormuş.
Verileri yorumlayan CHP Milletvekili Yılmaz Ateş, "Yargıya intikal etmeyen cinsel istismarların olabileceğini de düşündüğümüzde, sosyal ve hukuk devletinden nasibini alamamış on binlerce çocuğumuzun olduğu ortaya çıkar. 51 ilde çocuk psikiyatri uzmanını olmaması, Adli Tıp'ın aylar sonrasına randevu vermesi konuya gereken önemin verilmediğinin kanıtıdır" demiş.
Bir mahkeme kararı:
"Van 1.inci Ağır Ceza Mahkemesi'nce karara bağlanan bir davada tecavüz sonucu hamile kalan 16 yaşındaki kız çocuğunu aile meclisi kararıyla öldüren ağabeyi 'töre saiki ile adam öldürmek'ten, baba, anne, amca ve dayıyı 'töre saiki ile adam öldürmeye azmettirmek' suçundan ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezasına, diğer dayıyı hafifletici sebeplerle 16 yıl 8 ay hapis cezası verilmiş. Ağırlaştırılmış ömür boyu hapis cezası alanların duruşmalardaki iyi halleri göz önüne alan mahkeme heyeti cezayı ömür boyu hapse çevirmiş.
Bir bilim insanı: Oğuz Polat ve bir yazı, çocuk anneler
"(özetle) Birleşmiş Milletler verilerine göre 119 ülkelik listede Türkiye çocuk annelik oranı sıralamasında 70. sırada. 15-19 yaş aralığında çocuğu olanların oranı binde 4.
Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması(TNSA)-2003 verilerine göre evlenen kadının yüzde 0,06'sı 17(-) yaş, yüzde 0,08'i 18-19 yaş grubunda. 2003 yılındaki canlı doğumların yüzde 0,007'si 15(-) yaş, yüzde 6,29'u 15-19 yaş grubundaki annelerce gerçekleştirilmiş. 1998 yılından itibaren canlı doğum yapan adolesan oranı düşmüş. Ancak evlenen ve canlı doğum yapan 19(-) yaş grup hala yüksek.
Türkiye Çocuk Vakfı verilerine göre çocuk anne oranı yüksek. 12-14 yaş arası evli sayısı 10.484, 15-19 yaş arası 463.481. Evlenme yaşı ortalaması kadınlarda 23, erkeklerde 27. Evlilerin yüzde 36'sı kendi, yüzde 58'i ailesinin, yüzde 6'sı yakınlarının kararıyla evlenmiş. Evliliklerin yüzde 24'ü akraba evliliği. Türkiye'de resmi + dini nikahlı oranı yüzde 88.5, sadece dini nikahlılar yüzde 7.4, sadece resmi nikahlılar yüzde 3.8, her iki nikahı olmayanlar ise yüzde 0.3'tür
Güneydoğu'da 13.673 kadınla yapılan araştırmada yüzde 41'inin fikri sorulmadan akrabalarıyla evlendirildiği, her 100 kadından 16'sının 10-14 yaş, 65'inin 15-19 yaş aralığında evlendiği, çocuk yaşta dini nikahla evlendirilenlerin doğurduğu çocukların kayınvalide nüfusuna kaydettirildiği saptanmış.
İlk evlenme yaşının küçük olduğu toplumlar, erken çocuk sahibi olan ve doğurganlığı yüksek toplumlardır. Gelişmekte olan ülkelerde adolesan evliliği yüksek oranlarda.
4. Dünya Kadın Konferansı Eylem Platformu verilerine göre dünyada her yıl 15-19 yaş arasında 15 milyondan fazla kız çocuğu doğum yapmakta. Erken yaşta annelik, gebelik ve doğum sırasında çeşitli komplikasyonlara yol açtığından anne ölümleri ortalamanın üzerine çıkmakta.
Zorla ve küçük yaşta evlendirmeler Türk Hukuku ve uluslararası hukukla çelişiyor. Genç yaşta yapılan evlilikler özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde çok yaygın. Alt sosyo-ekonomik ailelerin kız çocukları daha fazla evlilik riski altında.
Çocuk Hakları Sözleşmesinde yer alan -başta çocuk annelik- prensipleri yaşamda kendine yer bulmalı."
Bir foto muhabiri ve bir dram:
The New York Times gazetesinin foto muhabiri Stephanie Sinclair, bir insanlık dramını işlediği "dünyadan çocuk gelinler" adlı fotoğraf dizisiyle FreeLens ödülü almış.
Fotoğraflar sözü anlamsız kılıyor.
Bir yorum:
"Her çocuk yaşının gerektirdiği hayatı yaşamalıdır."
Bir dilek:
Kız çocuğu 18 yaşını aile evinde görmeli.
Çocuk yaşta anne olanların dramı sona ermeli. (ŞD/EÜ)
_________________________________________________________________________
* Şadiye Dönümcü. Sosyal Hizmet Uzmanı ve Aile İçi Şiddete Son Kampanyası Gönüllüsü ve Eğitimcisi.
