WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) bugün başlayan yeni balık sezonu ile ilgili bir açıklama yaparak balıkçılara şans diledi.
Açıklamada dünya genelinde balık nüfuslarının yüzde 33’ünün aşırı avlandığına, yüzde 59’unda limitlerin sonuna gelindiğine ve son 10 yıl içinde deniz balıkçılığının düşüşe geçen bir grafik izlediğine dikkat çekildi.
WWF-Türkiye gidişatın böyle sürmesi halinde, iklim değişikliği, kirlilik, aşırı avcılık gibi nedenlerle deniz ekosistemlerinde devam eden bozulma da hesaba katıldığında, dünyanın benzeri görülmemiş bir balıkçılık kriziyle karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulundu.
Balıkçılıkta sürdürülebilirliğin önemi
Balıkçılıkta sürdürülebilirlik, bugün avlanan balık miktarını belli bir düzeyde tutarak bir sonraki dönemde de avlanabilecek balık bulunmasını garanti altına almak ve stokları bu şekilde yönetmek anlamına geliyor.
Bu bağlamda, sürdürülebilir balıkçılık yalnız ekonomik değil, ekolojik ve sosyal içeriğe de sahip bir kavram. Zira balık, dünyada milyarlarca insan için yaşamsal öneme sahip bir besin kaynağı.
* Fotoğraf: AA (Av yasağının sona ermesiyle Samsun'da denize açılan balıkçılar)
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO, 2008) tarafından yayımlanan Balıkçılık Raporuna göre, dünyada 3 milyar insan, protein ihtiyacının en az yüzde 15’ini deniz balıklarından karşılıyor; bu veri, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşayan insanlar için bir protein kaynağı olarak balığın önemini ortaya koyuyor.
Sürdürülebilirlik nasıl sağlanacak?
Balıkçılıkta sürdürülebilirliğin sağlanması için; aşırı avlanmanın önlenmesi, uygun av araçlarının ve yöntemlerinin kullanımın sağlanması ve yasa dışı kayıt dışı ve kural dışı balıkçılık faaliyetlerinin önlenmesi gerekiyor.
* Fotoğraf: AA (Karadeniz'de istavrit bolluğu)
Bunun yanı sıra, deniz ürünlerinin sorumlu tüketimi (doğru zamanda, doğru türlerin, doğru miktarda ve büyüklükte) konusunda halkın bilgilendirilmesi ve teşvik edilmesi, gerek balık stoklarının ve gerekse balıkçılıkla geçinen insanların ekonomik sürdürülebilirliği açısından önem taşıyor.
Deniz ürünleri rehberi
WWF’in Deniz Ürünleri Rehberi’nde hangi deniz ürününün, nasıl tüketilebileceği anlatılıyor:
* Sertifikalı deniz ürünleri alın: Balığınızın sürdürülebilir balıkçılardan veya akuakültürden geldiğini gösteren MSC, ASC veya organik etiketli ürünleri tercih edin.
* Etiketleri okuyun: Avrupa Birliği’nde aldığınız ürünün tam adını, nereden geldiğini, nasıl yakalandığını ve üretildiğini bilmek yasal hakkınız. Eğer etikette bu bilgiler yazmıyorsa, satıcınıza sorun. Eğer yanıt alamazsanız o ürünü satın almayın.
* Yavru balık yemeyin: Belli bir boydan küçük balıklar henüz olgunluğa erişmemiş ve ürememişlerdir. Balıkçınıza aldığınız balığın yetişkin olup olmadığını mutlaka sorun, siz de kontrol edin. Böylece balıkların üremesine fırsat tanımış olursunuz
* Çeşitliliği tadın: Deniz ürünlerini tüketirken çeşitliliğe dikkat etmek deniz kaynaklarının üzerindeki baskının daha dengeli dağılmasını sağlar. Biyolojik çeşitlilik ekosistemleri güçlendirir. Tüketiminizi çeşitlendirmek hem eğlencelidir hem de denizlere yardım eder!
Pasinli: Sağlıklı su ürünlerine erişime engel
Yıllardır denizlerdeki canlı yaşamın korunması ve denizel kaynakların sürdürülebilir kullanımı için ilgili taraflarla işbirliği içinde çalışmalar yaptıklarını belirten WWF-Türkiye Genel Müdürü Aslı Pasinli konuya ilişkin şunları söyledi:
“Ülkemizde son yıllarda artış gözlenen yasa dışı, kayıt dışı ve kural dışı balıkçılık faaliyetleri, denizel kaynaklarımızı tehdit ederken balıkçılık sektörünü olumsuz etkiliyor ve halkın yeterli miktarda, sağlıklı su ürünlerine erişebilmesini engelliyor.
“Yasa dışı balıkçılık ile daha etkin mücadele için gerekli yasal düzenlemelerin ivedilikle hayata geçirilmesi, sektörün tüm paydaşları tarafından her platformda talep ediliyor.
“Bunun yanında, her yıl çok sayıda deniz canlısı (deniz kaplumbağaları, deniz memelileri, kuşlar, kıkırdaklı balıklar) balıkçıların av araçları tarafından tesadüfi olarak avlanmakta ve zaman zaman da bu av araçlarına verdikleri zararla balıkçıların maddi kayıp yaşamasına neden olmaktadır; denizlerimizi kirleten plastik atıklar balıklarla birlikte soframıza geri dönüyor.
“Birlikte çözüm aramalıyız”
“Doğal kaynakların sürdürülebilirliği ve binlerce yıllık balıkçılık mesleğinin gelecek nesillere aktarılması, tüm paydaşları kapsayan bir “ortak yönetim” modeliyle mümkün olabilir. Başta balıkçılık sektörü olmak üzere, kamu, bilim dünyası ve STK’lar olarak el ele verip ortak sorunlara birlikte çözüm aramalıyız.” (TP)
