Üsteğmen Nazlıgül Daştanoğlu'nun Türk Silahlı Kuvvetleri'nden (TSK) atılıp, intiharına yol açan TSK Disiplin Yasası'nın "iffetsizlik" maddesini Feminist Ayşe Düzkan ve Nilgün Yurdalan'la konuştuk. Düzkan ve Yurdalan "iffetsizlik" kavramının her zaman kadınlar aleyhine işlediği kanaatinde.
Düzkan: Ordunun yapısı değişmeli
Düzkan, "iffet" kavramının toplumun her kesiminde olduğu gibi TSK'de de kadınlar açısından tek taraflı işlediğini söylüyor.
"Sadece orduda değil başka alanlarda da, mesela sol partilerde de böyle aslında. Ama orduda bunun sonuçları oluyor. Burada sadece kadını küçümsemekle yetinmiyorlar, atıyorlar. Aslında militarizme karşı mücadele hangi temelde yürümeli onu tartışmalıyız."
Düzkan, asıl sorunun ulus devlet temelli ulusal savunma yapılarından kaynaklandığını, "Kadınların, eşcinsellerin, sakatların daha çok var olabildiği bir ulusal savunma gücü"nün daha iyi bir alternatif oluşturacağını" düşünüyor.
"Yapısal bir değişiklik gerekiyor. Aksi halde TSK daha cinsiyetçi, ayrımcı, dışlayıcı profesyonel bir ordu haline gelecek."
Yurdalan: Nazlıgül'ün intiharı cinayet
Yurdalan ise herhangi bir eşitlik yahut özgürlüğün askeri değerler içerisinde var olamayacağı görüşünde.
"Askeriye dediğimiz, devletin en yüksek şiddet kurumunun değerlerinin en vazgeçilmez olanı cinsiyetçilik; hele ki Türkiye'deki gibi yıllardır savaşan ve savaştıkça kutsanan bir orduda bütün halleriyle daha da saldırgan oluyor."
Yurdalan, asker kadın olmayı "hepimizin gündelik hayatını kuşatan askerileşmiş erkek egemenliğin" daha fazlasına maruz kalmak ve buna "itaat etmek zorunda olmak" şeklinde yorumluyor, TSk Disiplin Yasa Tasarısı'ndaki "iffetsizlik" kavramının askeriye dahil hayatın her alanında kadınları işaret ettiğini hatırlatıyor.
"Namus dediğinde de, vatan ve kadın erkeğin namusudur. Uygun davranmayan ölür ya da yaşayan ölü olur. "
"Türk Silahlı Kuvvetleri erkekleri koruyarak, genel ahlak kurallarına uygun yaşamadığını varsaydığı, iffetsiz dediği bir kadını işten atmış, teşhir etmiş, ölümüne yol açmıştır. Heteroseksüel genel ahlak kurallarının kadınlara ettiği budur."
TSK Disiplin Kanun Tasarısı mecliste
Milli Savunma Bakanlığı'nın Meclis Başkanlığı'na sunduğu TSK Disiplin Kanunu Tasarısı'nda "TSK'den ayırma" sebebi olarak ''aşırı borçlanma'', ''ahlaki zayıflık'', i''deolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere karışmak'', ''doğal olmayan ilişkilerde bulunmak'' yer alıyor.
Tasarıda, yürürlükteki yasadaki "İffetsizlik, iffetsiz olarak bilinen biriyle evlenmek, herhangi biriyle evlilik dışı birliktelik yaşamak" maddesi de korunuyor.
Ne olmuştu?
Kayseri, 12. Hava Ana Ulaştırma Üs Komutanlığı'nda görevli Üsteğmen Nazlıgül Daştanoğlu, "Milli Güvenlik Dersi'nden çıktıktan sonra sivil erkeklerle görüştüğü", "Eşinden boşandığı" gibi soruları içeren soruşturma geçirmiş ve TSK'dan atılmasının ertesi gününde beylik tabancasıyla intihar etmişti.
Daştanoğlu'nun annesi Nevin Daştanoğlu Hürriyet gazetesinde yayımlanan söyleşide Ayşe Arman'a kızının TSK'den ayırılmasına rağmen, adı geçtiği iddia edilen erkekler hakkında herhangi bir işlem yapılmadığını söyledi. Arman'ın, yazısında benzer olayların son on yılda dokuz kadın askerin başına geldiği iddiası yer aldı. (EA)
