Uluslararası Adalet Divanında (UAD), İsrail'in, işgal ettiği Filistin topraklarındaki uygulamalarının hukuki sonuçlarının ele alınacağı duruşmalar bugün görülecek.
Aralarında Türkiye'nin de yer aldığı 52 devletin yanı sıra Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Afrika Birliği, 19-26 Şubat tarihlerinde, İsrail'in Doğu Kudüs dahil işgali altındaki Filistin topraklarındaki uygulamalarının hukuki neticelerine ilişkin beyanda bulunacak.
Filistin’in sunumuyla başlayacak
Başta İsrail olmak üzere, işgalin devletler ve Birleşmiş Milletler (BM) açısından sonuçlarının da ele alınacağı 6 gün sürecek duruşmalarda her bir devlet ve kuruluş otuzar dakika sunum yapacak.
Bugün, TSİ 12.00'de Filistin tarafının sunumuyla başlayacak duruşmalarda Türkiye'nin Dışişleri Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek sunumu, son gün olan 26 Şubat'ta yapılacak.
Güney Afrika’nın, İsrail aleyhine, Soykırım Sözleşmesi'nin ihlali sebebiyle Uluslararası Adalet Divanında açtığı dava iki ülke arasındaki çekişmeli yargılama anlamına gelirken, bugün başlayacak danışma görüşü iki devletin karşı karşıya geldiği bir dava niteliği taşımıyor. Çekişmeli davalardan farklı olarak herhangi bir ad-hoc hakim atanmadığından, danışma görüşü kararını UAD'nin daimi 15 hakimi verecek.
İsrail aleyhine açılan soykırım davası
Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık 2023’te, 1948 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi'ni ihlal ettiği gerekçesiyle İsrail aleyhine Uluslararası Adalet Divanında (UAD) dava açtı.
Güney Afrika, Gazze'deki durumun aciliyet teşkil etmesi sebebiyle ihtiyati tedbirlere hükmedilmesini istedi.
Tedbir talebine ilişkin duruşmalar, 11-12 Ocak'ta Lahey'deki Barış Sarayı’nda görüldü.
Divan, 26 Ocak’ta açıkladığı tedbir kararlarında İsrail’in Soykırım Sözleşmesi'nin 2. maddesinde tanımlanan fiillerin işlenmemesi için elinden gelen tüm önlemleri almasına, Gazze’deki Filistinlilere yönelik soykırım çağrısı yapanları önlemek, engellemek ve cezalandırmak amacıyla gereken tüm adımları atmasına, Filistinlilerin karşılaştığı olumsuz yaşam koşullarını ortadan kaldırmak için ihtiyaç duyulan temel hizmetlere ve insani yardımın sağlanmasını mümkün kılan acil ve etkili önlemler uygulamasına, Soykırım Sözleşmesi'nin ihlalini gösteren delillerin yok edilmesini önlemek ve korunmasını sağlamak üzere etkili tedbirler almasına, kararın yürürlüğe girmesinden itibaren bir ayda tüm bu tedbirler hakkında mahkemeye rapor sunmasına hükmetti.
Mısır Adalet Divanı’na dosya sundu
Mısır Basın Enformasyon Kurumu Başkanı Ziya Raşvan, İsrail'in Filistin topraklarında işlediği suçlar hakkında Uluslararası Adalet Divanı'na sunduğu dosyanın yanı sıra 21 Şubat'ta mahkeme önünde sunum yapacaklarını açıkladı.
Raşvan, Mısır'ın sunduğu dosyada, "uluslararası insan haklarının ihlal edilerek 75 yıldan uzun süredir devam eden İsrail işgali çerçevesinde Filistinlilerin topraklarının ilhak edilmesi, sınır dışı edilmesi, yerlerinden edilmesinin yanı sıra Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkının engellenmesi ve silahlı zoruyla topraklarına el konulması" suçlarına yer verildiğini aktardı.
Tunuslu avukatlar da UCM’ye suç duyurusu yaptı
Tunus Ulusal Baro Başkanı Hatem Mazio, “Filistin halkına karşı savaş ve soykırım suçu işledikleri” gerekçesiyle İsrailli yetkililer hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Savcılığına suç duyurusunda bulunduklarını duyurdu.
Başta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bulunmak üzere 5 İsrailli üst düzey yetkili hakkında şikayetçi olduklarını vurgulayan Maizo, “Davanın amacı, soykırım ve savaş suçu işleyen yetkililer hakkında yakalama emri ve mahkeme celbi çıkartılmasıdır. Ayrıca şikayet dosyasında Gazze Şeridi’ndeki sivillere yönelik savaş suçlarını kanıtlayan tüm delillere yer verildi. Dosyada siyonist varlığın yerinden etme, savunmasız Filistinli sivillere yönelik aç bırakma ve uluslararası yasaklı silahları kullanma gibi pek çok eyleme ilişkin kanıta yer verildi” dedi.
Dava açmak için Tunus’ta tedavi gören Filistinli yaralılardan da vekaletname aldıklarına dikkati çeken Mazio, sivillere korunma sağlanmasını ve “Roma Tüzüğü'nün” uygulanmasını hedeflediklerini anlattı.
2023 Filistin-İsrail Savaşı
(AS)
