*Makineleşme, otomasyon ve yapay zekâ istihdam yaratmayı zorlaştırıyor, her yıl mezun olan ve iş hayatına atılan binlerce genç iş bulamıyor.
*En temel çalışma şartları olan adil ücret ve sigorta bile genç emekçiler için “kazanılması gereken” birer hak haline geldi.
*Öğrenim giderleri, ulaşım, yemekhane ve yurt ücretleri günden güne artıyor, öğrenciler eğitim masraflarını karşılayamıyor.
*KYK kredisi almış olan çok sayıda mezun; uzun süreli işsizlik, düşük ücret ve yüksek enflasyonun yarattığı faiz yükü nedeniyle borç altında eziliyor.
*Öğrencilere uzun yıllar boyunca sunulan “sınıf atlama” vaadi, yerini gençlerin hızla işçileştiği ve düşük standartlara razı gelmek zorunda kaldığı bir geleceğe bırakıyor.
*Gelecekten umudunu yitiren, işsizlik ile kötü koşullarda çalışmak arasında sıkışıp kalan milyonlarca gencin akıbeti, Türkiye’nin en acil sorunlarının başında geliyor.
Bilgiler, Öğrenci Sendikası ve Genç İşsizler Platformu’nun ortak çalışmasıyla 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı vesilesiyle hazırladığı rapordan.
“Genç istihdamı düşüyor"
“Gençlik Bayramında Gençliğin Durumu” başlıklı raporda diplomalı işsizliğe, çalışırken okumak zorunda kalan öğrencilere ve gençliğin diğer sorunlarına dikkat çekildi.
“Hayallerimizle gerçeklerimiz arasındaki mesafe gittikçe artıyor: En güzel yıllarımız, geleceğimiz için duyduğumuz derin endişe içerisinde geçiyor’’ denilen raporda, gelecekten umudunu yitiren, işsizlik ile kötü koşullarda çalışmak arasında sıkışıp kalan milyonlarca gencin akıbetinin, Türkiye’nin en acil sorunlarının başında geldiği vurgulanıyor.
2020 yılı genç istihdam sayısının, 3 milyon 447 bin ile 2014 yılı seviyelerinin gerisine düştüğü belirtilen 10 sayfalık raporda söz konusu rakamın önümüzdeki süreçte daha da artacağı öngörülüyor.
"İşsizlik süresi uzuyor"
Rapordan önce çıkanlar şöyle:
*Son yıllarda genç işsizlikte genel bir artış gözlemleniyor. Ekonomik krizin de etkisiyle iş aramaktan vazgeçtiği için artık ekonomik olarak “işsiz” değil “iş gücü dışı” sayılan genç sayısında rekor artış yaşanıyor.
*2020 yılı itibarıyla 15-24 yaş arasında genç istihdam sayısı 3 milyon 447 bin olup, bu sayı 2014 yılı seviyelerinin altında.
*Genç işsizliğin artışı, diğer taraftan işverenlerin gençlere hak ettiklerinden çok daha aşağıda ücretler önerebilmesinin önünü açıyor. Haksız yere düşük ücreti kabul etmeyecek olan gençliği, kapının önünde genç işsizler ordusu beklemektedir ve işverenler bunu bir koz olarak değerlendiriyor.
*İşsizlik sayısındaki artışa ek olarak işsizlik süresi de gittikçe uzuyor.
* 1 yıldan fazla süredir iş arayan 15-24 yaş arası genç sayısı, son 2 yılda 74 binden 183 bine çıktı.
*İŞKUR tarafından işverenlere verilen prim ve ücret desteklerine rağmen yüksek işsiz sayısı ile, gençlerin eğitim düzeylerinin artmasına rağmen uzayan işsizlik süresi, iş gücü piyasasındaki yapısal soruna işaret ediyor.
*Mevcut durumda yaşamını sürdürebilmek için gençler asgari ücretin altında ve sigortasız bir şekilde çalışmayı kabul etmek ya da işsizliği göze almak zorunda.
*Özel üniversitelerin teşvik edilmesi ve kontenjanların artırılması sonucunda üniversitelerde okuyanların sayısının 7 milyon 740 bini aştığına dikkat çekilen raporda, 2020 yaz döneminde 500 binin üzerinde gencin mezun olup iş aramaya başlayacağı öngörüsünde bulunuldu. (EMK)
